James Gallagher
BBC Sağlık Muhabiri
Körlüğe yol açan başlıca hastalıklardan biri olan makula
dejenerasyonunun kaynağı, uluslararası bir ekibin yaptığı
çalışmalar sonunda bulundu.
Yaşa bağlı makula dejenerasyonu her yıl milyonlarca kişinin
görüşünü kaybetmesine yol açıyor ve tedavisi bulunmuyor.
Nature dergisinde yayınlanan anlaşmaya göre, uzmanlar bu gibi
vakalarda DICER1 adlı bir enzimin salgılanmadığını farketti.
Hastalığa da bunun yol açtığı düşünülüyor.
Hastalığın nedeninin bulunması, tedavisinin geliştirilebilmesi
yolunda önemli bir adım olarak görülüyor.
Makula (sarı nokta) retinanın ortasında yer alan ışığın
odaklandığı; dolayısıyla da keskin görmeden sorumlu bir alan.
Beş yaşlıdan birini karanlığa mahkum ediyor
Sarı nokta harabiyeti (Makula dejenerasyonu) 50 yaşın üzerindeki
her 50 kişiden birini etkiliyor; bu oran 85 yaş üzerindekilerde
beşte bire yükseliyor.
Hastalık ilerledikçe görüş azalıyor; okumak, araç kullanmak,
televizyon izlemek, insanları tanımak güçleşiyor.
Hastalığın kesin nedeni bilinmiyor, ancak sigara kullanımı,
yüksek tansiyon ve kalıtsal nedenler risk faktörleri arasında
sayılıyor.
Uzmanlar hastalığın "kuru formu"nu çekenlerde, DICER1'in
başkalarına göre daha az aktif olduğunu belirledi.
Farelerde bu enzimin salgılanması genetik olarak
durdurulduğunda, retina hücreleri harap oldu.
DICER1'in ayrıca Alu RNA denilen küçük genetik maddeleri yok
ettiği belirlendi.
DICER1 olmayınca Alu RNA maddeleri birikiyor ve bir tür zehir
etkisi yaparak retina tabakasını öldürüyor.
Kentucky Üniversitesi'nden Profesör Jayakrishna Ambati, BBC'ye
açıklamasında "Bu çalışma pek çok yeni kapı açıyor" dedi.
Uzmanlar şimdi, DICER1 düzeylerini yükseltecek ya da Alu RNA
oluşumunu önleyecek çözümler geliştirmeye çalışacak.