İşte Amerikan karşıtlığının nedeni

CHP İstanbul Milletvekili Bülent Tanla, Türk kamuoyundaki Amerika karşıtlığının temelinde Bush yönetiminin izlediği politikaların yattığını bildirdi. Tanla, Şubat ayı sonunda 73 ilde 1200 kişi üzerinde yaptırdığı araştırmada, Türkiye'deki Amerika karşıtlığını değerlendirdiklerini belirtti. Tanla yaptığı açıklamada, araştırma sonucunda, Türk kamuoyunun temel olarak Bush yönetiminin izlediği politikalara karşı olduğunun tespit edildiğini vurgulayarak, şunları kaydetti: ''BBC'nin 21 ülkede yaptığı ankette Türkiyedeki Amerikan karşıtlığının yüzde 82 sonucu ile su üstüne çıkan Türkiye ile Amerika arasındaki tartışmanın gerçekçi ve doğru bir temeli bulunmamaktadır. ABD Savunma Bakan Yardımcısı Douglas Feith'nin bu gerekçelere dayanarak Türkiye'ye yönelik (Amerikan karşıtlığının kamuoyuna yayıldığı ülkelerle ilişkilerin gerçek anlamda sürdürülebilir olmayacağı) açıklaması doğru ve gerçekçi bilgilere dayanmamaktadır. Böyle bir yargıya varmadan önce Türk kamuoyundaki Amerikan karşıtlığı konusunda geniş bir zaman perspektifinde bakmak gerekirdi. 1980, 1990 ve 2000'li yıllarda yapılmış kamuoyu araştırmaları, Türk kamuoyunun Amerikan karşıtlığını yüzde 50'ler civarlarında olduğunu göstermektedir. Türk-Amerikan ilişkilerini yakından izleyenlerin bu bilgilere sahip olduklarını düşünmekteyim. Ayrıca son zamanlarda sıkça rastlanan Türk kamuoyundaki Amerikan karşıtlığının yüzde 82'lere yükseldiğini gösteren araştırma sonuçlarının da bugünkü gerçek durumu yansıtmadığını tahmin ediyorum. Son yıllarda Türk kamuoyunda Amerikan karşıtlığı yükselmektedir ama bu oran sözü edilen düzeylere ve düşmanlık duygusuna ulaşmamıştır.'' ''NERELERDE HATA YAPTIK..'' Amerikalıların Türkiye hakkında karar vermeden önce akılcı davranış göstermelerini ve öncelikle Türk kamuoyundaki Amerikan karşıtlığının yükseliş nedenlerini araştırarak "acaba biz nerelerde hata yaptık" sorusunu kendilerine sormaları gerektiğini belirten Tanla, şunları ifade etti: ''Bu nedenlerin ortaya çıkmasını beklemeden, tartışmadan, Amerikan Dışişleri Bakanı Condeleezza Rice'ın ve Savunma Bakan Yardımcısı Douglas Feith'in AKP Hükümetine, Türk kamuoyuna yönelik istek ve düşüncelerini aktarmaları ile The Wall Street Journal yazarı Robert Pollock'un Türk hükümetine, Başbakan Erdoğan'a, muhalefete, Türk medyasına yönelik değerlendirmeleri ve Türkiye'nin geleceğine yönelik öngörüleri, sorunun Amerikaya yönelik kamuoyu desteğin ötesinde beklentisinin "siyasi" olduğunu göstermektedir. Özel olarak, Konsensüs Araştırma şirketine yaptırdığım, Şubat ayının son haftasında 73 ilde 1200 kişi üzerinde gerçekleştirilen araştırma sonuçlarına göre Türkiye'deki Amerikan karşıtlığının ana nedenleri, Amerika'nın Türkiye'nin çıkarlarına karşı tutumu ve yayılmacı politikaları yüzde 36, Amerika'nın İslama-müslümanlara karşı izlediği politikalar yüzde 27, Amerika'nın uluslararası alanda hakimiyet kurma isteği, saldırgan ve kural tanımayan stratejisi yüzde 14, Amerika'nın Irak savaşı, Orta-Doğu ve İsrail politikası, yüzde 10, İran-Suriye sonrası endişeler ile diğer nedenler yüzde 13 olarak belirlenmiştir. Amerikan karşıtlığının Türk kamuoyunda son yıllarda yükselmesinin temel nedeni, Bush yönetiminin Türkiye'ye karşı ve uluslararası alanda izlediği politikalardır. Türk kamuoyu diğer bütün ülke kamuoyları gibi Amerikanın son yıllarda izlediği dış politikanın kendisi ve ülkesinin aleyhinde olduğu kanaatindedir. Türk kamuoyunda oluşan bu kanaatleri doğrudan bugünkü Amerikan yönetimine eleştiri olarak değerlendirmek gerekir. Sonuçlar, Türk kamuoyundaki Amerikan karşıtlığının temelinde Bush yönetiminin izlediği politikaların yattığını göstermektedir.'' ''İNİŞLER ÇIKIŞLAR OLABİLİR'' Tanla, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın milletvekilliği ve Başbakanlığı öncesi dönemdeki ilişkilerinin Amerikan basınının ciddi kalemleri tarafından sorgulandığını belirterek, Türk ve Amerikan yönetimlerinin karşılıklı politikaları nedeniyle, iki ülke halkları arasındaki ilişkilerde inişler, çıkışlar ve yanlış anlamalar olabileceğini kaydetti. Devletler arasındaki ilişkilerin devamlı olduğu ve yönetimlerin sürelerinin insan ve hükümetlerin yaşamları ile sınırlı olduğu da unutulmaması gerektiğine dikkati çeken Tanla, ''günümüzde kamuoylarının kaygılarını medyalar ve iktidarlarla uğraşarak sonuçlandırmak da zordur''dedi. Türk kamuoyunda oluşan Amerikan karşıtı kanaatlerin değiştirilmesinin öncelikle ve büyük ölçüde Amerikan yönetimine düştüğünü ve Amerika'daki makul insanların bu gerçekleri isabetle değerlendireceklerini umut ettiğini belirten Tanla, açıklamasını, ''İki ülke arasındaki stratejik ortaklık ve süregelen ilişkilerin, bölgemizdeki barış ve dostluğa yardımcı olabilmesi için gerçekleri Washington'a objektif bir biçimde doğru yansıtılmasında Türkiye'deki Amerikan diplomatlarına da çok büyük görev düşmektedir'' diye tamamladı. FEİTH ÇÖZÜM TALEBİNDE BULUNMUŞTU ABD Savunma Bakanlığı'nın üç numaralı yetkilisi Bakan Yardımcısı Douglas Feith, Türkiye'den 'ABD karşıtlığına çözüm' talebinde bulunmuştu. Feith, "Türkiye'de ve daha pek çok ülkede dile getirdiğim gibi ABD'nin çok önemli ortaklıkları ve ittifakları var. Demokratik ilişkilerden bahsettiğiniz zaman, bu ilişkilerin takdir edilmesinin, hükümet yetkililerini aşarak genel anlamda kamuoyuna inmesi gerek. Aksi takdirde ilişki gerçekten sürdürülebilir olmaz'' demişti. Feith ayrıca, ''umuyoruz ki müttefikimiz olan ülkelerdeki yetkililer de bizim ülkemizde bu ilişkiye yönelik sağladığımız kamuoyu desteğini sağlayacak biçimde kendilerini adarlar. Ben bunun çok önemli olduğunu düşünüyorum'' diye konuşmuştu. ABD'lilerin Türkiye hakkında karar vermeden önce akılcı davranış göstermelerini ve öncelikle Türk kamuoyundaki ABD karşıtlığının yükseliş nedenlerini araştırarak "acaba biz nerelerde hata yaptık" sorusunu kendilerine sormaları gerektiğini belirten Tanla, "ABD karşıtlığının Türk kamuoyunda son yıllarda yükselmesinin temel nedeni, Bush yönetiminin Türkiye'ye karşı ve uluslararası alanda izlediği politikalardır. Türk kamuoyu diğer bütün ülke kamuoyları gibi ABD'nin son yıllarda izlediği dış politikanın kendisi ve ülkesinin aleyhinde olduğu kanaatindedir" dedi.