İstanbul'un leyleklerine "nüfus sayımı"

Uzun kırmızı bacakları ve gagası, gökyüzündeki aheste hareketleriyle diğer göçmen kuşlar arasında hemen fark edilen leylekler, atasözlerinden deyimlere, fıkralardan masallara kendilerine her kültürde en çok yer bulan kuş türlerinden.

Her ilkbaharda, yaz aylarını geçirmek üzere Afrika'dan havalanan ve kuzeye kanat çırpan leylekler, kendilerine yuva olarak neredeyse hep aynı direk, minare veya bacayı seçiyor. Bu özellikleriyle "yazlık hemşehrilerinin" sempatisini de kazanan leyleklerin kıtalar arası gerçekleştirdiği bu yolculuk, şimdi Doğa Derneğinin de proje konusu oldu.

Doğa Derneği Kuş Araştırmaları Sorumlusu Tora Benzeyen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, leyleklerin ilkbahar aylarında yazı geçirmek üzere kuzeye, sonbahar aylarında da kışı geçirmek üzere güneye göç ettiğini söyledi.

Göç sırasında leyleklerin karayı takip ettiğini belirten Benzeyen, Asya ve Avrupa kıtalarının birbirine en çok yaklaştığı nokta olan İstanbul'un da bu kuşların göç rotalarından biri üzerinde olduğunun altını çizdi.

Her yıl Avrupa'dan yola çıkan yüz binlerce leyleğin, göç etmek için toplanıp İstanbul üzerinden Anadolu ve oradan da Afrika'ya gittiğini vurgulayan Benzeyen, Türk toplumunda da bu kuşlara karşı duygusal bir bağ olduğunu dile getirdi.

Leyleklerin göç etme konusunda oldukça deneyimli ve becerikli bir kuş türü olduğunu ifade eden Benzeyen, buna rağmen göç yollarında özellikle elektrik hatlarının bu kuşlar için risk oluşturduğunu kaydetti.

LEYLEK SAYIMI İÇİN PROJE

Benzeyen, dernek olarak daha önce bireysel olarak yapılan sayım işlemlerini daha kapsamlı hale getirmeye karar verdiklerini belirterek, şöyle konuştu:

"Kuş gözlemcisi Fikret Can, 10 yıldır İstanbul'daki leyleklerin sayımını bireysel olarak yapıyordu. Biz de dernek olarak, bugüne kadar sadece bireysel olarak yapılan sayımı daha kapsamlı hale getirmek için proje hazırlamaya karar verdik. Bu yılki sonbahar göçü leylek sayımını 22-30 Ağustos arasında gerçekleştireceğiz. Kuş sayımı aslında teknik bir konudur. Öncelikle kuşların türlerini ayırt edebilmeniz gerekir. Ancak leylek kolay tanımlanabilen bir kuş türü. Bu yüzden katılımcılar kısa bir eğitimin ardından sayım işlemine başlayabilecek."

Benzeyen, bu proje ile öncelikle dünya leylek popülasyonunun ne kadarının İstanbul üzerinden geçtiği konusunda bir veri elde etmeyi amaçladıklarını bildirdi.

Literatürde Türkiye'yi göç yolu olarak kullanan leylek sayısının 700 bin olduğunun yer aldığını aktaran Benzeyen, kuş gözlemcisi Fikret Can'ın ise yaptığı gözlemlerle bu sayının 1 milyonun üzerinde olduğunu belirlediğine dikkati çekti.

Bu sayının leyleklere yönelik yapılacak bilimsel çalışmalara önemli bir veri sağlayacağını dile getiren Benzeyen, ayrıca elektrik şirketlerinin bu göç yollarını bilmesinin, leylek ölümlerinin önüne de geçebileceğini vurguladı.

Gözleme katılacak kişilere gerekli malzemeleri sağlayacaklarını, leylek sayım işleminin Büyükçekmece ilçesinde belirlenecek 4 noktada gerçekleştirileceğini bildiren Benzeyen, sayıma katılmak için son kayıt tarihinin 16 Ağustos olduğunu sözlerine ekledi.