İstanbul'da ahşap evler kurtarılıyor

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Koruma Uygulama ve Denetim Müdürlüğü, Süleymaniye, Zeyrek ve Kadırga'da 60 ahşap evi restore ederek yok olmak üzere olan yapılara hayat verdi

KUDEB Müdürü Yüksek Mimar Şimşek Deniz, Büyükşehir Belediyesi bünyesinde 2006 yılı Kasım ayında kurulan KUDEB’in 250 çalışanıyla Türkiye’nin en büyük eski eser merkezi konumunda olduğunu ve adeta bir enstitü gibi çalıştığını söyledi.

KUDEB’in çalışma alanının ikinci grup sivil yapılara onarım izni vermek, izin verilen yapıların istenen şartlara uygun onarılıp onarılmadığını kontrol etmek ve iskana esas görüş vermek olduğunu ifade eden Deniz, bünyelerinde restorasyon, konservasyon, ahşap ve taş laboratuvarı ile Miras Evi bulunduğunu belirtti.

Ahşap ve taş ustaları yetiştirmek amacıyla KUDEB bünyesinde Ahşap ve Taş Eğitim Atölyeleri oluşturduklarını da belirten Deniz, Ahşap Eğitim Atölyesi’nin UNESCO tarafından dünya mirası olarak kabul edilen ve restorasyonların da yoğunluklu olarak yapıldığı Süleymaniye ve Zeyrek’te açıldığını vurguladı.

350 öğrenciye ahşap eğitimi

Deniz, Ahşap Eğitim Atölyesi’nde şu ana kadar endüstri meslek lisesi ahşap bölümü öğrencileri, 2 yıllık restorasyon bölümü öğrencileri ile piyasada çalışan marangoz ve dülgerlere yönelik 6’şar aylık kurslar verdiklerini ve yaklaşık 350 öğrencinin sertifika aldığını bildirdi.

Üniversite öğretim görevlilerince verilen kurslarda geleneksel ahşap yapım sistemleri, ahşap dış cephe kaplamaları, ahşap yapı elemanlarının üretimi, ahşap koruma ve onarımı, ahşap süsleme sanatları, ahşap işleyen el aletlerinin kullanılması, kapı pencere doğrama onarımı, ahşap profillerin yapılması, ahşap elemanların kopyalanarak yeniden üretilmesi konularda uygulamalı ve teorik bilgiler verildiğini anlatan Deniz, "Bu eğitimleri çok önemsiyoruz. Çünkü dülgerlik kalmadı. Ahşap ev yapan usta ve kalfa sayısı azaldı. Ahşap ev yapan usta ve kalfa sayısı azaldıkça, bizim kültür mirasımızın çok önemli izleri de kaybolmaya başladı. Onun için eğitimi öncelikli olarak ele aldık" diye konuştu.

Deniz, ahşap atölyesinde yıpranmış tarihi ahşap binaların kapıları ve pencere çerçevelerinin onarılarak yenilendiğini, böceklenmeler ve küflenmelere karşı enjeksiyon sistemiyle aslına uygun olarak onarımlarının yapıldığını kaydetti.

Zeyrek’te ve Süleymaniye’de doğru tipolojilerin çok önemli olduğunu dile getiren Deniz, hem Zeyrek’te hem de Süleymaniye’de bu tipolojiler üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırdıklarını söyledi.

Deniz, eğitim çalışmaları sonunda personelin bir kısmını kendilerinin istihdam imkanı sunduklarını ve bunların restorasyonu sürdürülen binalarda çalıştıklarını, diğerlerinin ise özel sektörde iş bulmalarına yardımcı olduklarını söyledi.

Sokak uygulamaları

Restorasyon çalışmaları kapsamında Kadırga’da Şehsuvarbey Sokak, Zeyrek’te Parmaklık, Bıçakçı Çeşmesi, Fenerli ve Küçük Sokaklar ile Haydar Caddesi, Süleymaniye Camisi yakın çevresinde ise Elmaruf, Namahrem, Ayrancı, Tavanlı Maslak, Melek, Ayşe Kadın Hamamı Sokakları ile KUDEB’in de bulunduğu Kayserili Ahmet Paşa Sokak’ta uygulamalar yapıldığını anlatan Deniz, bazı sokaklarda uygulama örneklerinin ortaya çıktığını söyledi.

Deniz, "Süleymaniye, Zeyrek ve Kadırga’da 60’a yakın evin restorasyonu yapıldı. Süleymaniye’de 25 yapının restorasyonu tamamlandı. 18 Mart Şehitleri Caddesi üzerinde 3 yapının onarımı bitti. Şu anda Kirazlı Mescit ve Kayserili Ahmet Paşa Sokak üzerinde çalışmalarımız devam ediyor. 2010’da bu çalışmalar 20 yapıda yoğunlaşarak sürecek. Ayrıca yapılan protokol ile 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı 9’u Zeyrek’te, 4’ü Süleymaniye’de olmak üzere 13 evin restorasyonunu yapacak" dedi.

"Vatandaşa danışmanlık hizmeti"

Restorasyon ve onarımların dışında denetim görevleri de bulunduğunu ve bu kapsamda bir kaçak yapı ya da eski bir eseri bozan ögelerin ortadan kaldırılması, buna ilişkin savcılığa suç duyurusunda bulunulması ve yasal işlemlerin başlatılarak takip edilmesinin geldiğini anlatan Deniz, "KUDEB şu anda 600’den fazla ikinci grup tarihi yapıya İstanbul’da onarım izin belgesi verdi ve bunları denetliyor" şeklinde konuştu.

Deniz, ayrıca konservasyon ve restorasyon laboratuvarında malzeme analiz raporu verilen yapıların da yine teknik denetimlerini yaptıklarını, ayrıca İstanbul Miras Evi çalışması bulunduğunu belirterek, "Buradaki amacımız vatandaşa teknik ve mali konularda danışmanlık yapmak, yol göstermek. Eski tarihi yapılarda uzun süren bürokratik iş sürecini kısaltmak için vatandaşlarla birebir diyalog kuruyoruz" dedi.

Deniz, "KUDEB şu anda Türkiye’deki taleplerin yüzde 85’ine cevap veren bir kurum haline geldi. Aynı zamanda Afrika, Balkanlar ve Orta Doğu’dan da çok sayıda konservasyon ve malzeme analizi talep ediliyor" diye konuştu