İşsizlik artışı rekordan döndü

2008 yılının mart ayına göre işsizlik oranı 4.8 puanlık artışla yüzde 15.8 seviyesinde gerçekleşti. Şubat dönemindeki tarihi rekor seviye olan yüzde 16.1’den 0.3 puan azalma yaşandı. Kentlerde 5 kişiden biri genç nüfusta ise 3 kişiden biri işsiz.

Türkiye’de işsiz sayısı, mart 2009 döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 244 bin kişi artarak, 3 milyon 776 bin kişi oldu. 2008’in mart ayına göre işsizlik oranı 4.8 puanlık artışla yüzde 15.8 seviyesinde gerçekleşti. Şubat dönemindeki tarihi rekor seviye olan yüzde 16.1’den 0.3 puan azalma yaşandı. Bu dönemde istihdam edilenlerin sayısı ise bir önceki yıla kıyasla 241 bin kişi azalışla 20 milyon 148 bin kişiye indi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üçer aylık dönemler itibarıyla her ay kamuoyuna duyurduğu Hanehalkı İşgücü Anketinin Şubat-Mart-Nisan dönemini kapsayan Mart 2009 sonuçlarını açıkladı. İşgücü anketine göre, mart döneminde Türkiye’de kurumsal olmayan sivil nüfus, bir önceki yılın aynı dönemine göre 820 bin kişilik artışla 70 milyon 299 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus da 862 bin kişi artarak, 51 milyon 426 bin kişiye ulaştı.

Tarımda çalışan arttı

Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 74 bin kişi artarken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 315 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 22.7’si tarım, yüzde 19,8’i sanayi, yüzde 5.3’ü inşaat, yüzde 52.2’si ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0.6 puan, hizmetler sektörünün payı 1.3 puan artarken, sanayi sektörünün payı 1.8 puan, inşaat sektörünün payı da 0.1 puan azaldı. Kentsel yerlerde işsizlik oranı 5.3 puanlık artışla yüzde 18’e, kırsal yerlerde ise 3.5 puanlık artışla yüzde 11 oldu. İşsizlik oranı mart ayında bir önceki aya göre kentlerde 0.1 puan, kırsal bölgede 0.9 puan azalış gösterdi. Şubatta kentlerde işsizlik yüzde 18.1, kırsal bölgede yüzde 11.9 oldu.

Gençlerin üçte biri işsiz

Mart 2009 döneminde genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 27.5 olarak hesaplandı. Bu oran 2008 yılının aynı döneminde yüzde 19.8, şubat ayında yüzde 28.6 idi. Türkiye’de tarım dışı işsizlik oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 5.5 puan artarak yüzde 18.9 oldu. Tarım dışı işsizlik oranı bir önceki aya göre ise 0.9 puan azaldı. Bu dönemdeki işsizlerin 5.5 puanlık artışla yüzde 18’ini erkek nüfus, 5.3 puanlık artışla yüzde 22.3’ünü kadın nüfus oluşturdu. TÜİK’e göre, kayıt dışı istihdam oranı, mart 2009’da, 2008’in aynı dönemine göre 0.7 puanlık azalışla yüzde 41.3 oldu.

Türkiye’nin işsiz profili

İşsizlerin yüzde 73.3’ü erkek nüfus.

İşsizlerin yüzde 61.5’i lise altı eğitimli.

Yüzde 21.3’ü bir yıl ve daha uzun süredir iş arıyor.

İşsizler sıklıkla ’eş-dost’ vasıtasıyla iş arıyor.

Yüzde 91.3’ü daha önce bir işte çalışmış.

Daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 42.4’ü hizmetler, yüzde 26.8’i sanayi, yüzde 19.6’sı inşaatta çalışmış.

İşgücüne katılımda 1.2 puanlık artış

Mart 2009 döneminde, Türkiye genelinde iş gücüne katılım oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 1.2 puanlık artışla yüzde 46.5 olarak gerçekleşti. Erkeklerde iş gücüne katılma oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1.1 puanlık artışla yüzde 69.5, kadınlarda ise 1.3 puanlık artışla yüzde 24.4 oldu. Kentsel yerlerde iş gücüne katılma oranı 1.5 puanlık artışla yüzde 45.3, kırsal yerlerde yüzde 0.6 puanlık artışla yüzde 49.5 oldu. Toplam iş gücünün yüzde 17.7’sini 15-24 yaş grubundakiler oluşturdu. Lise altı eğitimlilerde iş gücüne katılma oranı yüzde 44.1, yüksek öğretim mezunlarının katılım oranı yüzde 77.5 olarak belirlendi. Lise altı eğitimlilerde erkeklerin iş gücüne katılma oranı yüzde 67.8 iken, kadınların yüzde 19.8 oldu. Lise ve dengi okul mezunlarında da erkeklerde iş gücüne katılma oranı yüzde 73.9 iken kadınlarda yüzde 33.9 olarak hesaplandı. Yüksek öğretim mezunlarında erkeklerde iş gücüne katılma oranı yüzde 82.7, kadınlarda yüzde 70.3 oldu.

Bütçe 5 ayda 20.7 milyar lira açık verdi

Merkezi Yönetim Bütçesi, mayıs ayında 610 milyon lira, Ocak-Mayıs döneminde ise 20 milyar 683 milyon lira açık verdi. Maliye Bakanlığı, bütçe açığına ilişkin hedeflere ulaşılabilmesi için hem gelir, hem de giderler için gerekli politikaların uygulamaya konulacağını bildirdi. Buna göre, mayıs ayında bütçeden 19 milyar 464 milyon lira harcama yapıldı. Bunun 4 milyar 991 milyon lirasını faiz giderleri oluşturdu. Geçen ay bütçe gelirleri de 18 milyar 854 milyon lira olarak belirlendi. Bütçeye giren paranın 15 milyar 275 milyon lirası vergilerden geldi. Böylece 2008 yılı mayıs ayında 3 milyar 389 milyon lira fazla veren Merkezi Yönetim Bütçesi, bu yıl aynı ayı 610 milyon lira açıkla kapattı. Faiz dışı fazla ise 2008 yılının mayıs ayında 5 milyar 70 milyon lira, bu yılın mayıs ayında ise 4 milyar 381 milyon lira oldu. Ocak-Mayıs döneminde de bütçe harcamaları 106 milyar 898 milyon lira, bütçe gelirleri ise 86 milyar 215 milyon lira olarak gerçekleşti. 2008’in ilk 5 ayında 2 milyar 60 milyon lira olan bütçe açığı, bu yıl aynı dönemde yüzde 20 milyar 683 milyon liraya çıktı.