İşsiz oranı yüzde 9.4'e geriledi

DİE’nin Hane Halkı İşgücü Anketi’ne göre, Eylül sonu itibarıyla toplam istihdam 22 milyon olurken, işsiz sayısı da 2 milyon 328 kişi olarak belirlendi. İşgücüne katılım oranı yüzde 50.5, işsizlik oranı da yüzde 9.4 oldu. Ekonomideki canlanmanın verdiği destekle, işsizlik oranı yılın üçüncü çeyreğinde sınırlı oranda gerileyerek yüzde 9.4’e indi. Devlet İstatistik Enstitüsü verilerine göre, geçen yılın aynı döneminde işsizlik oranı yüzde 9.6 düzeyindeydi. Yılın üçüncü çeyreğine ilişkin hane halkı işgücü anketi sonuçlarını sonuçlarına göre, söz konusu dönemde toplam istihdam 22.411 milyon kişi, işsiz sayısı ise 2.328 milyon oldu. Toplam işgücüne katılma oranı ise yüzde 50.5 olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı kentlerde yüzde 13.5 iken, kırsal yerlerde yüzde 4.6 düzeyinde bulunuyor. Haftalık 40 saatin altında çalışan, ücretinden memnun olmayan ve iş arayanları tanımlayan eksik istihdam ise bu yılını üçüncü çeyreğinde yüzde 4.6 düzeyinde bulunuyor. Türkiye genelinde işsizlerin yüzde 17.1’ini (398,000 kişi) işten çıkartılanlar, yüzde 23.9’unu (556,000 kişi) ise ilk kez iş arayanlar oluşturuyor. İşsizlik oranı, 2003 yılı üçüncü çeyreğinde, Türkiye genelinde erkek ve kadın için de yüzde 9.4 olarak gerçekleşti. Kentsel yerlerde işsizlik oranı toplamda yüzde 13.5, erkeklerde yüzde 12.1 ve kadınlarda yüzde 18.8, kırsal yerlerde ise toplamda yüzde 4.6, erkeklerde yüzde 5.4 ve kadınlarda yüzde 3.2 oldu. Öte yandan, eğitimli genç nüfusun işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 30.7’den yüzde 31.8’e yükseldi. Eğitimli gençler arasında işsizlik, en çok kentsel yerlerde gözlendi. Kentsel yerlerde eğitimli gençler arasında işsizlik oranı toplamda yüzde 34.2, erkeklerde yüzde 31.5, kadınlarda ise yüzde 38.4 olarak tahmin edildi. Kırsal yerlerde bu oran toplamda yüzde 25.7, erkeklerde yüzde 24.2, kadınlarda ise yüzde 29.4 oldu. Toplam istihdam, geçen yılın aynı dönemine göre 422,000 kişi azalış göstererek 22.411 milyon kişi oldu. İstihdamdaki gelişmeyi açıklayan önemli bir gösterge olan istihdam oranı geçen yılın aynı dönemine göre Türkiye genelinde yüzde 47.4’den yüzde 45.7’ye, kentsel yerlerde yüzde 39.3’ten yüzde 38.5’e, kırsal yerlerde ise yüzde 60.1’den yüzde 57.1’e düştü. KAMU SEKTÖRÜ YÜZDE 3.5 AZALDI Kamu sektöründe istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3.5 azalışla, 3 milyon 32 bin kişi olarak tahmin edildi. Kamu sektöründe çalışanların yüzde 74.3’ü kentsel yerlerde bulunmuşken, toplam istihdam içinde kamu istihdamının payı geçen yılın Eylül ayı sonu itibarıyla yüzde 13.8 iken, 2003 yılının üçüncü döneminde yüzde 13.5 olarak gerçekleşti. HİZMETLER SEKTÖRÜNÜN PAYI ARTTI Toplam istihdam içinde hizmetler sektörünün payı, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarını kapsayan 2003 yılının “üçüncü” döneminde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 39.5’den yüzde 40.3’e yükseldi. Aynı dönemde, tarım sektörünün payı yüzde 38.1’den yüzde 37.4’e, sanayi sektörünün payı yüzde 17.5’den yüzde 17.3’e düşerken, inşaat sektörünün payı ise değişmedi ve yüzde 4.9 seviyesinde kaldı. İstihdam edilenler “tarım, sanayi, inşaat ve hizmetler” olarak dört ana sektör ayrımında incelendiğinde, geçen yılın aynı dönemine göre hizmetler sektörünün toplam istihdam içindeki payında artış, tarım ve sanayi sektörlerinin paylarında azalış gözlenirken, inşaat sektörünün payında bir değişim olmadı. Türkiye genelinde 8 milyon 389 bin kişi tarım sektöründe istihdam edilirken, bunların yüzde 53.8’ini (4 milyon 514 bin kişi) ücretsiz aile işçileri oluşturuyor. EKSİK İSTİHDAM YÜZDE 4.6’YA GERİLEDİ İşsizlik kadar önemli bir diğer kavram da, eksik istihdamın işgücü içindeki oranı. Söz konusu oran 2002 yılı üçüncü döneminde yüzde 5 iken, 2003 yılın aynı döneminde yüzde 4.6 olarak gerçekleşti. Eksik istihdam edilenlerin işgücü içindeki oranı, 2003 yılı üçüncü döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre kentsel yerlerde yüzde 5.4’den yüzde 4.9’a, kırsal yerlerde ise yüzde 4.5’den yüzde 4.4’e düştü. İSTİHDAMIN YÜZDE 25’İ SSK’YA BAĞLI İstihdam edilenlerin yüzde 25’i yaptığı işten dolayı Sosyal Sigortalar Kurumu’na, yüzde 9.1’u Emekli Sandığı’na, yüzde 11.4’ü ise Bağ-Kur’a kayıtlı olarak çalışıyor. İstihdam edilenlerin, Türkiye genelinde yüzde 54.4’ü, kentsel yerlerde yüzde 33.7’si, kırsal yerlerde ise yüzde 76.4’ü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışıyor. Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların yüzde 60.9’unu erkekler oluşturuyor. Türkiye genelinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışan 12 milyon 189 bin kişinin yüzde 68’i (8 milyon 293 bin kişi) kırsal yerlerde bulunmakta ve bunların yüzde 86.6’sı tarım sektöründe çalışıyor. İNFORMAL SEKTÖRDE İSTİHDAM Türkiye genelinde informal sektörde kendi hesabına veya işveren olarak çalışanların (1 milyon 249 bin kişi), toplam tarım dışı sektörde kendi hesabına veya işveren olarak çalışanlar (3 milyon 199 bin kişi) içindeki oranı, yüzde 39 olarak belirlendi.