İsrail'e soykırım uyarısı

İsrail'in 55’inci bağımsızlık bayramı törenlerinde Ermeni kökenli bir hemşirenin konuşmasında sözde Ermeni soykırımından bahsedecek olması, Tel-Aviv ile Ankara arasında gerginliğe neden oldu. İsrail, Türkiye'nin müdahalesi üzerine konuşma metnini değiştirdi, basılan broşürleri de toplattı. Birinci Dünya Savaşı sırasındaki Ermeni olaylarını ‘‘soykırım’’ diye tanımlamamaya özen gösteren İsrail Hükümeti'nin bu politikasında değişiklik olabileceği sinyali Ankara'yı alarma geçirdi. İsrail'in Haaretz gazetesinde dün yayınlanan ‘‘Hükümet Ermeni politikasını radikal bir şekilde değiştiriyor’’ haberi üzerine Ankara derhal İsrail Dışişleri Bakanlığı nezdinde girişimde bulundu. Haaretz'in haberine göre, bu akşam yapılacak Bağımsızlık Günü kutlamaları çerçevesinde Naomi Nalabandian adlı Ermeni kökenli bir hemşire sözde Ermeni soykırımı içerikli bir konuşma yapacaktı. Hükümetin bastırdığı kutlama programı broşüründeki bilgiye göre Nalabandian, ‘‘Ermeni soykırımından kurtulan 3.kuşak’’ olarak tanıtılıyordu. Türkiye'nin Tel-Aviv Büyükelçisi Feridun Sinirlioğlu, Ermeni hemşirenin yapacağı konuşmanın Haaretz tarafından ‘‘İsrail'in Ermeni politikasında değişiklik’’ diye yansıtılması üzerine, dün İsrail Dışişleri Bakanlığı'na gitti. Sinirlioğlu, Ankara'nın hassasiyetini sözlü olarak aktardı. Hemşirenin yapacağı konuşmanın içeriğinden Türkiye'nin girişimi sonucu haberdar olan İsrail Hükümeti, hemen olaya müdahale etti. Girişim sonucu hemşirenin konuşma metinden ‘‘soykırım’’ ifadesi çıkarıldı. İsrail Hükümeti, Türkiye ile ilişkilere her zaman büyük önem verdiklerini ve sözde soykırımı tanıma gibi bir düşüncelerinin bulunmadığını Büyükelçi Sinirlioğlu'na iletti. İsrail'de bağımsızlık bayramı kutlanırken, çeşitli meslek gruplarından insanlar her yıl bir konu üzerine konuşma yapıyorlar. Bu yıl konu olarak ‘‘terörizm’’ seçildi ve sağlık grubu adına Ermeni kökenli hemşire Naomi Nalabandian'ın konuşması kararlaştırıldı. Hazırlanan konuşma metinleri bir broşür olarak basıldı. Haaretz Gazetesi bu broşürden hareket ederek, İsrail Hükümeti'nin Ermenilere yönelik soykırımı tanıyabileceği haberini yaptı. Gazetede çıkan bu haber üzerine Türkiye anında girişimde bulundu. Türkiye'nin müdahalesi sonucu hemşirenin konuşma metni değiştirilip, daha önceden basılmış olan broşürler de toplatıldı. İntifada raporu İsrail ile Filistinliler arasında 2000 yılının Eylül ayından bu yana meydana gelen çatışmalarda 2278 Filistinlinin öldürüldüğü açıklandı. Filistin Barış ve Adalet Konseyi tarafından yayınlanan son rapora göre, ikinci İntifada sırasında ölenler arasında 18 yaşın altında olan 604 kişi ve 316 öğrenci bulunuyor. 272 güvenlik görevlisi ve kadın kuruluşlarından 116 kişi öldürüldü. 39 Filistinli de Yahudi göçmenlerce katledildi. Çatışmalarda 12 bin 152'si çocuk, 2170'i de kadın olmak üzere toplam 44 bin 157 kişi yaralanırken 5800 kişi sakat kaldı. İsrail ordusu, bu süre içinde 19 bin 28 Filistinliyi gözaltına aldı. Bu kişilerden 8000'i Eylül 2000'den beri hapiste yatıyor.