İsrailde yarın seçim var
Abone olİsrail yarın, erken genel seçimler için sandık başına gidiyor.
5 milyon 279 bin kayıtlı seçmenin bulunduğu ülkede, yeni
iktidarı belirlemek üzere, yarın sabah 07.00'den itibaren oy
kullanılacak. Sandıklar, akşam saat 22.00'de kapanacak. Ancak,
nüfusu 350'den az olan küçük Yahudi yerleşimlerinde oy verme işlemi
bir saat geç başlayıp, 20.00'de sona erecek.
Hastaneler ve cezaevleri dahil, 9300'e yakın sandıkta oy
kullanılacak.
2006 yılı başında yapılan son seçime göre, ülkede seçmen sayısı
yüzde 5 dolayında arttı.
Sınır polisleri ile silah altına çağrılıp, henüz seçim yerine
ulaşamayan yedek askerler için ise seçim sandıkları iki gün önce
açıldı.
Erken genel seçimlerin İsrail'e maliyetinin 206 milyon Şekel'e
(yaklaşık 52 milyon dolar) mal olacağı belirtiliyor.
SEÇİME SEBEP OLAN RÜŞVET SKANDALI... DİĞER SAYFADA
SEÇİME NASIL GELİNDİ?
2010 yılında yapılması gereken seçimlerin bir yıl öne alınması
süreci, İsrail Başbakanı Ehud Olmert'in, hakkındaki
yolsuzluk ve rüşvet suçlamaları nedeniyle Başbakanlıktan istifa
etmesi ve partisi Kadima'nın başkanlığına da aday
olmayacağını açıklamasıyla başladı.
Olmert'in yerine Kadima başkanlığına seçilen Dışişleri Bakanı Tzipi
Livni, Cumhurbaşkanı Şimon Peres tarafından verilen hükümeti kurma
görevinde başarısız olunca Peres erken seçim çağrısında bulundu ve
parlamento, oylama için 10 Şubat tarihini belirledi.
İsrail yasalarına göre seçimler dört yılda bir, nispi temsil
esasına göre yapılıyor. 18 yaşını tamamlamış her vatandaşın seçme
hakkına sahip olduğu ülkede, İsrailli Arapların da içinde bulunduğu
tüm etnik gruplar da dahil olmak üzere, tüm vatandaşlar seçime
katılabiliyor. 21 yaşını doldurmuş, sabıka kaydı bulunmayan her
İsrailli, seçilme hakkına sahip.
120 sandalyeli Knesset'te, bir partinin temsil edilebilmesi için,
oyların asgari yüzde 2'sini toplaması gerekiyor.
Seçime girecek olan partiler adaylarını ön seçimle belirliyor.
SEÇİMLERE 34 PARTİ KATILIYOR-
Bu seçimlere 34 parti katılacak. Bunlar arasında Kadima, Likud -
Ahi, İşçi partisi (Ha'Avoda) Yisrael Beiteinu, Şas, Meretz ve Yeni
Hareket, Birleşik Tevrat Yahudiliği, Ulusal Birlik, Habayit
Hayehudi, Arap partilerinden Balad, Hadaş, Birleşik Arap Listesi
(Ra'am) - Ta'al yer alıyor.
Yeni partiler arasında "Koah Lehaşpia (Etkinin Gücü), engelliler
için kurulan tek parti olan Tzabar, İsraelim gibi partiler var.
Seçimlere katılacaklar arasında Soykırım kurbanlarının çıkarlarını
savunma, marihuana için serbesti sağlama, boşanmış erkeklerin
hakları için mücadele verme amacıyla kurulan partiler de var.
Son seçimde, bu tür küçük partiler için oy kullananların sayısı 180
bini buldu. Ancak, bu partiler yüzde 2 oy barajını aşamadığı için
hiçbiri meclise temsilci sokamadı.
Halen Knesset'te üyeleri bulunan 12 partinin de, bu seçimlerde
parlamentodaki varlıklarını sürdürecekleri tahmin ediliyor.
Seçimlerle oluşacak yeni parlamento, ilk toplantısını 2 Martta
yapacak. Kurulacak hükümetin güvenoyu alabilmesi için, 120 üyeli
parlamentoda 61 üyenin desteğini sağlaması gerekiyor.
SEÇİM KAMPANYALARINDAN-
Seçim kampanyalarına 27 Aralık'ta Gazze Şeridi'ne düzenlenen 3
hafta süreli operasyondan önce başlanan İsrail'de, söz konusu süre
içinde seçim adeta unutuldu, hatta ara ara seçimin ertelenmesi
çağrıları yapıldı. Ancak, 18 Ocakta önce İsrail'in ardından
Hamas'ın tek taraflı ateşkes kararı almalarıyla, ülke seçim
ortamına hızlı bir dönüş yaptı.
Seçim kampanyaları döneminde sağ kanat liderlerinden
Avidor Lieberman'ın Yisrael Beiteniu partisi, "Sadık olmadan
vatandaş olamazsınız" sloganı ve aşırı sağ söylemi ile
tartışmaların odağına oturdu.
Partisi ve Lieberman'ın kendisi özellikle genç seçmenlerden büyük
destek görüyor ve partisi, İşçi Partisini de geride bırakıp Likud
ve Kadima'nın ardından Meclis'te en fazla sandalyeye sahip üçüncü
parti olacak gibi gözüküyor.
Siyasi yorumcular, 2009 seçiminin "hikayesini" Avigdor Lieberman'ın
yazacağını söylüyorlar.
Lieberman (50), eski Sovyetler Birliği göçmeni. Moldova'da doğan
Lieberman, 1978 yılında İsrail'e göç etti. Aşırı sağda yer alan bir
çok liderin aksine, Filistinlilerle iki devletli çözüme destek
veriyor. Buna karşılık İsrail'de Arapların yoğun yaşadığı yerlerle,
Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimleri için karşılıklı toprak takası
istiyor. Böylece, İsrail nüfusundaki Yahudi oranını arttırmayı
amaçlıyor.
Bu arada, aşırı dindar kesimin yoğun olarak yaşadığı Kudüs'te,
Kadima'nın çoğu posterlerinde, parti başkanı ve Dışişleri Bakanı
Tzipi Livni'nin yüzü kazındı veya boyalarla kapatıldı.
Geçmiş dönemlerde ve belediye seçimlerinde de aşırı dinci toplumdan
bazı gruplar, kadın resimlerinin afişlerde yer almasına tepki
göstermişler, belediye otobüslerine kadın adayların resimlerinin
asılmasına izin verilmemişti.
Likud, seçim posterlerinde, Kadima lideri Tzipi Livni'nin başı
ellerinin arasında düşünen bir resmini de kullandı ve resmin
altındaki yazılarda, Livni'nin güvenlik sorununun üstesinden
gelemeyeceğine atıf yapılan "güvenlik, ona bir beden bol gelir"
sloganları kullanıldı.
Livni ise "Farklı bir Başbakan" sloganını kullandı.
ŞEYTAN'A DESTEK-
Aşırı dinci kesimin partilerinden Şaş'ın ruhani lideri Haham Ovadya
Yosef ise Lieberman'a ve partisine adeta savaş açtı; Lieberman'ı
"Şeytan" olarak tanımladı.
Yosef, partisinden bu partiye seçmen kaçışını önlemek için, Avigdor
Lieberman'ın partisine kim oy verirse asla affedilmeyecek bir
şekilde günaha girmiş olacağı uyarısını yaptı.
Haham, açıklamalarında, İsrail Evimiz için "Kim ki asimilasyonu
savunan, domuz eti satışından yana olan bir partiye oy vermeyi
düşünüyorsa bilsin ki, altından kalkamayacağı bir günaha girecektir
ve bu günah asla affedilmeyecektir" deyip, bu partiye destek
verenlerin aslında "Şeytan'a destek vermiş olacağını" ifade
etti.
Şas'ın Lieberman'a yönelik asıl eleştirilerinden biri de
Lieberman'ın medeni nikah yapılmasına verdiği destek. İsrail
devletinin kuruluşundan bu yana İsrailli Yahudilerin tüm evlilik ve
boşanmaları hahamlıkların yetkisinde.
Tüm bunlara karşın Şas partisinden bir kaynak, partinin Lieberman'a
en az 2 sandalye kaptırdığı tahmininde bulundu. Şas'ın halen
mecliste var olan 12 olan sandalye sayısı, anketlere göre seçimden
sonra 10'a düşecek.