İsrail, Suriye'nin hangi tesisini bombaladı?

ABD Dışişeri Bakanlığı’nın diplomatik yazışmalarını ele geçiren Wikileaks’in son yayımladığı  belgeler, Suriye’nin kurduğu nükleer tesislerin 6 Eylül 2007 yılında bombalanmasının ABD’den istihbarat yardımı alan İsrail tarafından gerçekleştirildiğini resmi olarak doğruladı.

George W. Bush döneminin Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın ABD’nin bütün dünyadaki diplomatik temsilciliklerine gönderdiği bilgi notunda “6 Eylül 2007’de, muhtemelen Kuzey Kore’nin de yardımıyla Suriye’de gizlice inşa edilen nükleer reaktörün İsrail tarafından yok edildiği” belirtiliyor.

Rice’ın ağzından yazılan 25 Nisan 2008 tarihli telegraf, ABD ve İsrail’in  saldırı öncesinde istihbarat toplanmasında işbirliği yaptığına ve saldırıya karşı Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın savaş açabileceği korkularına ilişkin bilgileri içeriyor. Rice, “Bu bilgiyi şimdiye dek bir çatışmayı önlemek için sizlerle paylaşmaktan kaçındık” diyor.

OPERASYON BAŞARILI

Rice’ın “İsrail’in saldırısının, Suriye’nin doğusundaki çölde ‘El Kibar’ denilen bölgede gizlice inşa edilen nükleer reaktörü yok etmeyi amaçladığını sizlere bildirmek isterim” sözleri ile başladığı telegrafın ilk kısmında daha önce bilinmeyen ayrıntılar yer alıyor. Rice, “İsrail operasyonu başarılı geçti, tesis yeniden tamir edilemeyecek şekilde yok edildi. Suriye, tesisin bulunduğu alanı boşalttı, bölgedeki kanıtlardan da kurtularak, yerine yeni bir bina inşa etti” diyerek operasyonun başarısını anlatıyor. 

 “Bizim istihbarat uzmanlarımız, İsraillilerin saldırdığı reaktörün, Kuzey Kore tarafından Yongbyon’da inşa edilen reaktörle aynı olduğu konusunda eminler. Amerikan istihbarat kuruluşları, aylarca reaktörle ilgili olarak İsrail tarafından sağlanan enformasyonu doğrulamak için yoğun çaba gösterdi ve kendi kaynakları ve yöntemleri ile de ek enformasyon topladılar” ifadelerinin bulunduğu telegraf ABD ve İsrail’in operasyondaki işbirliğini ortaya koyuyor.

TAHMİN EDİYORUZ

“Reaktörün barışçıl amaçlarla inşa edilmediğine inanmamız için iyi nedenleri olduğunu” belirten Rice buna yönelik kanıtları sıralıyor. “Her şeyden önce, bunun, yerleşim yerlerinden izole olması nedeniyle bir elektrik santralı  olarak inşa edilmediğini tahmin ediyoruz” diyen Rice, ikinci olarak da Suriye’nin tesisin gerçek amacını saklamaya dair çok ileri giden adımlar attığını belirtiyor.
Condoleezza Rice, Suriye’nin gizli şekilde hareket edip, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu temsilcilerine, imzaladığı (Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme) anlaşmasının gerektirdiği gibi tesisin planlarını vermekten kaçındığını da ekliyor.
Rice, “Saldırıdan sonraki aylar içinde Suriye’nin gizledikleri ve yaydığı yalanlar, saklayacak bir şeyleri olduğunun açık kanıtıdır. Aksi takdirde, Suriye, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu gözlemcilerini ve medya temsilcilerini, iddialarını ispatlamak için tesisin bulunduğu alana davet etmekten çekinmezdi” ifadelerini de kullanıyor.

BUSH; REDDETTİM DEMİŞTİ

Üst düzey Amerikalı yetkililer, Suriye’ye yönelik saldırıda ABD‘nin onayı ve müdahalesi olmadığını, yalnızca bilgilerinin olduğunu belirtmişlerdi. Dönemin Başkanı George W. Bush ise “Karar Noktaları” adlı anı kitabında, İsrail Başbakanı Olmert’in ABD’nin Suriye’deki tesisi bombalamasını istediğini, kendisinin de alanın silah yapımı planına dahil olduğuna dair kesin istihbaratın bulunmaması nedeniyle bunu reddettiğini yazmıştı.