İsrail ne kadar tazminat ödeyecek?

Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin düzeltilmesi için Cenevre'de sürdürülen görüşmelerin detayları belli olmaya başladı. Reuters haber ajansı, müzakereler çerçevesinde, İsrail'in Mavi Marmara baskınında hayatını kaybedenlerin ailelerine yaklaşık 100'er bin dolar tazminat ödemeyi teklif ettiğini bildirdi. Türk Dışişleri ise "bunların spekülatif haberler" olduğunu belirtti.

İsrail tarafının bu teklifi, geçtiğimiz günlerde İsviçre'nin Cenevre kentinde iki ülke yetkilileri arasında gerçekleşen görüşmeler sırasında yaptığı belirtildi.

Reuters ajansının haberine göre, İsrail, filo baskınında ölen 9 Türk'ün ailelerine tazminat ödemesi karşılığında, Türkiye'den de İsrail donanmasına karşı açılan davalarda kendisinin muaf tutulması için yardım istedi.

Ajansa konuşan İsrailli bir yetkili, "Bir tazminat teklifi yaptık ve Türklerden de hukuki kaygılarımızı gidermek için ne yapılması gerekiyorsa yapmasını istedik. Ayrıca çektikleri büyükelçilerini geri göndermelerini istiyoruz. Biz de Ankara'ya yeni büyükelçi atamak istiyoruz" ifadesini kullandı.

Ancak İsrailli yetkili, bunun için "halen daha büyük engeller olduğunu" söyledi.

İsrailli diplomatik kaynaklar, Reuters'a, üzerinde görüşülen anlaşma taslağının, ölen Türklerin ailelerine yaklaşık 100'er bin dolar tazminat ödenmesini ve İsrail'in olaydan ötürü "üzgün" olduğunu ifade etmesini öngördüğünü belirtti.

Müzakerelerde, ölenlerin ailelerinden ya da Türk hükümetinden özür dilenmesine konusundaki görüşmeler ise devam ediyor.

KELİME TARTIŞMASI

Öte yandan Emekli Büyükelçi Özdem Sanberk, AFP’ye yaptığı açıklamada, Türkiye ile İsrail’in “en kısa zamanda” ilişkileri tamir etmek istediğini ancak çabaların “özür” kelimesi üzerinde yaşanan bir tartışmaya takıldığını belirtti.

Pazar ve Pazartesi günü Cenevre’de yapılan görüşmelerin katılımcılarından olan Sanberk, “Türk tarafı ‘özür’ dışında bir kelimenin kullanılmasını müzakere etmemiştir” dedi.

İsrail basınının bildirdiğine göre, bazı İsrailli yetkililer “özür” dilenmesi yerine İsrail'in kan döküldüğü için “pişmanlık” duyduğunu ifade etmesini istiyor.

Sanberk, Cenevre görüşmelerinde iki tarafın krizi sonlandırmak için bir taslak anlaşma hazırladığını ve bu taslağın iki ülkenin liderlerine sunulduğunu söyledi.

Taslakta İsrail’in baskınla ilgili özür dilemesinin, kurbanların ailelerine tazminat ödenmesinin ve “iki ülke arasındaki iyi ilişkilerin en kısa zamanda yeniden tesis edilmesinin” yani Türkiye’nin Tel Aviv’e yeniden büyükelçi göndermesinin öngörüldüğünü ifade eden Sanberk, “Yeni bir toplantı planı yok. [Liderlerin] kararını bekliyoruz” dedi.

DIŞİŞLERİ: SPEKÜLASYON

Reuters'ın bugün yayımladığı haberin ardından Türk Dışişleri'nden de konuya ilişkin bir açıklama geldi. CNN Türk'ün haberine göre, Dışişleri'nden "Bunlar spekülatif haberler. Görüşmeler bitince bilgi verilecektir" açıklaması geldi.

Türkiye-İsrail ilişkileri 31 Mayıs’ta yaşanan Mavi Marmara baskınından bu yana tarihinin en gergin dönemlerini birini yaşıyor. İsrail’de geçtiğimiz hafta yaşanan Carmel yangınının söndürülme çalışmalarına destek olmak için Türkiye bölgeye yangın söndürme uçakları göndermişti. Bu gelişme iki ülke ilişkilerinde bir yumuşama yaşanmasını sağlamış, Dışişleri Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun özel temsilcisi Yosef Ciechanover Cenevre’de iki kez bir araya gelmişti.

İSRAİL HÜKÜMETİNDE ÇATLAK

Türkiye-İsrail ilişkilerindeki krizi sonlandırmak amacıyla Cenevre’de başlatılan görüşme süreci, İsrail’de kabine içerisinde krize neden oldu.

İsrail medyası, Cenevre sürecinin, Dışişleri Bakanı Lieberman ile Başbakanı Netanyahu’yu karşı karşıya getirdiğini, kabine içerisindeki gerginliklerin "görülmemiş bir doruğa" ulaştığını bildirdi.

"Alçak koltuk" krizinin mimarı, aşırı sağcı Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman'a yakın kaynakların yaptıkları açıklamada, "Türkiye’den özür dilenmesi teröre teslim olmaktır. Türkiye, İsrail’den özür dilemeli ve İHH gibi terörist örgütlere destek verdiği için İsrail’e tazminat ödemeli" dendi. İsrail radyosuna açıklamada bulunan İsrail Başbakan Yardımcısı Silvan Şalom da İsrail’in Türkiye’den özür dilemesinin "düşünülemez" olduğunu, "bir özür gerekiyorsa, bunun Ankara’dan gelmesi gerektiğini" söyledi.