İsrail gazında Sabancı sürprizi!

İsrail gazında rekabet kızışıyor. Turcas, Sabancı-Alman E.ON ikilisinin şirketi Enerjisa’yla birlikte Leviathan’da çıkacak gazın Türkiye’ye getirilmesi için çalışma başlattı. Yıllık iş hacmi 3 milyar doları bulabilir.

Milliyet'in haberine göre, Türkiye ile İsrail arasında doğalgaz diplomasisi hızlandı. Zorlu Grubu’ndan sonra Sabancı da İsrail gazı için devrede. Turcas Petrol ve Sabancı grubu ile Alman dev E.ON’un ortak olduğu Enerjisa, Doğu Akdeniz’deki Leviathan sahasında keşfedilen doğalgazın satın alınmasına ilişkin üretici şirketlerle görüşmeler yürütmeye başladı.

Turcas Petrol CEO’su Batu Aksoy, “Güçlü bir alıcı konsorsiyumu oluşturulması için Sabancı grubu ile birlikte hareket etme kararı aldık. Gazı nasıl makul bir şekilde getirebiliriz onun üzerinde duruyoruz. Süreç içinde gruba başkaları da katılabilir” diye konuştu.

2019 yılında gelebilir

Gazın Türkiye üzerinden Avrupa’ya aktarılması için TANAP altyapısının kullanılabileceği ifade edildi. Kıbrıs açıklarından çıkarılan doğalgazın bu kanalla Türkiye’ye aktarılabileceği ihtimali, Kıbrıs Rum Kesimi ile Türkiye arasındaki ilişkiler için de kritik öneme sahip.

İsrail’in Hayfa kentine 130 kilometre uzaklıkta bulunan Leviathan sahasında üretim yapan ABD’li Noble ile İsrailli Delek öncülüğündeki üreticilerle görüşme başladı.

1.1 trilyon metreküplük rezerv var. Eğer anlaşmada bir sorun olmazsa 2019’da İsrail doğalgazının Türkiye’ye ulaşması, yıllık 8 milyar metreküplük doğalgazın Türkiye’ye gelebileceği belirtildi. Bunun parasal karşılığı 3 milyar doları aşıyor.

Kıbrıs’ta yumuşama umudu

Türkiye’nin doğalgaz ihtiyacının yüzde 17’sini karşılayabileceği belirtilen doğalgaz için henüz fiyat pazarlıklarına geçilmedi. Piyasaya rekabete uygun bir fiyatla girmesi beklenen gazın Türkiye üzerinden Avrupa’ya aktarılması da gündemde. Bunun için TANAP’la kurulacak altyapının kullanılabileceği belirtildi.

Türkiye’ye getirilecek gazın BOTAŞ eliyle Avrupa’ya satılması da olasılıklar arasında. İsrail-Türkiye boru hattının kim tarafından hangi maliyetle yapılacağı konusu ise belirsizliğini koruyor. Gazın aktarımında sorumluluğu ABD-İsrail ortaklığının alması, Turcas-Enerjisa ortaklığının gazı sınırda teslim alması da masadaki seçenekler arasında.

İsrail gazı planında önemli unsurlardan birisi de Kıbrıs olabilir. Kıbrıs açıklarından çıkarılan doğalgazın aynı kanalla Türkiye’ye aktarılabileceği belirtildi. Kıbrıs gazının Türkiye üzerinden batıya açılmasının, Kıbrıs sorununun çözümü konusunda da etki yapabileceği değerlendiriliyor.

Zorlu’nun adı öne çıktı

Turcas-Enerjisa ortaklığının yanı sıra Zorlu, Çalık ve ENKA’nın da İsrail gazı için devrede olduğu, bu şirketlerle temasların ön görüşme safhasında olduğu belirtildi.

Zorlu Grubu’nun Leviathan doğalgaz sahasındaki gazı Akdeniz’in altına döşeyeceği boru hattıyla Türkiye’ye taşımak için görüşmeler yürüttüğü iddiaları gündeme gelmişti. Bu temaslar için İsrail Dışişleri Bakanlığı’nın da devreye girdiği iddia edilmiş, ancak bu iddia İsrail hükümeti tarafından doğrulanmamıştı.