İsraf, birçok projeyi frenliyor

Türkiye İsrafı Önleme Vakfı, sigara kullanımının yol açtığı israfla, iç borç faiz ödemesi konusunda ilginç sonuçlar ortaya koyan bir araştırma yaptı. Vakfın araştırmasına göre, Türkiye'de 17 milyon kişinin sigara içtiği tahmin ediliyor. Sigara alabilmek için her Türk vatandaşı, günde ortalama nakit olarak 17 milyon dolar (yaklaşık 22 trilyon 300 milyar lira) harcıyor. Böylelikle yıllık sigara harcamasının 6.5 milyar dolara (yaklaşık 8 katrilyon 780 trilyon lira) ulaştığı hesaplanıyor.

Bilimsel çalışma sonuçlarına göre, sigara içen 17 milyon kişiden 4 milyonunun hayatından 7 yıl, 4 milyonunun ise 22 yıl kaybettikleri hesaplanıyor. Bu hesap dikkate alındığında Türkiye'nin, verimli çağında yetişmiş 4 milyon insan gücünü kaybettiği ortaya çıkıyor. Ayrıca, sigaranın sebep olduğu 50 hastalık nedeniyle, Türkiye'nin sağlık harcamasının 2 milyar dolar (2 katrilyon 700 trilyon lira) civarında olduğu ifade ediliyor.

İÇ BORÇ FAİZ ÖDEMESİ YAPILMASAYDI...

Vakıf, 2003 yılında yaklaşık 52.6 katrilyon lira iç borç faiz ödemesi yapıldığını ortaya koyarak, eğer bu ödeme yapılmayıp da tasarruf elde edilmiş olsaydı neler yapılabileceği konusunda da şu örneklere yer verdi:

-Her biri 60 milyar lira değerinde 875 bin konut yapılabilir ve konut sorunu tamamen çözümlenebilirdi.

-Her biri 300 yataklı ve tanesi 19 trilyon lira değerinde 2 bin 700 hastane, Türkiye'deki sağlık sistemini tamamen rahatlatmış olurdu.

-Her biri 1 trilyon 250 milyar lira değerinde 16 derslikli 42 bin ilköğretim okulu yapılarak ve eğitimde fiziki kapasite artırılarak, her dershanede 30 öğrencinin okutulması hedefi yerine getirilmeye başlanmış olabilirdi.

-İstanbul için hayal edilen ve yaklaşık 2.6 milyar dolar krediye ihtiyaç duyulan İstanbul Tüp Geçit Projesi'nden 8 tanesi tamamlanırdı.

-Her bir ihracatçı ve KOBİ'ye 150 milyar lira kredi verilmiş olsaydı, 290 bin işletmeye kredi verilebilirdi.

-Yoksulların işadamı olması çerçevesinde her bir dar gelirliye 2 milyar lira kredi verilmesi durumunda halen, Türkiye'de fakirlik sınırı altındaki 26 milyon 300 bin vatandaşın ülke ekonomisine katkıları sağlanıp, gelir dağılımındaki adaletsizlik önlenerek, refah seviyesi geliştirilebilirdi.

HIZLI TREN PROJESİ TAM 19 HÜKÜMET ESKİTTİ

Vakıf, Türkiye'deki israf örnekleri arasında 1943 yılında gündeme getirilen ve yapımına 1975 yılında başlanan Ankara-İstanbul Hızlı Tren Projesi'ni gösterdi. Projenin bugüne kadar 19 hükümet ve 26 Bakan eskittiği ve harcanan tutarın ise 315 milyon dolar olduğu hatırlatılarak, burada 1 milyar dolarlık bir kaybın söz konusu olduğuna dikkat çekildi.

Vakıf araştırmasında, Türkiye nüfusunun 68 milyon milli gelirinin 160 milyar dolar, makam arabası sayısının da 87 bin olduğuna işaret edildi. Devletin elinde yaklaşık 200 bin taşıt bulunduğu belirtilerek, neredeyse her müdür seviyesindeki yöneticinin altında bir kamu aracı bulunduğu ve bunun dünyada bir başka örneği olmadığı vurgulandı.