İspanya'nın öfkelileri yollarda

Madrid'in ana caddelerinden Gran Via boyunca yürürken, kısa zaman önce başkente damga vuran "öfkelilerin" izlerini görmek mümkün:

Devlet kurumlarının binalarına kırmızı boyayla yazılmış sloganlar, para çekme makinelerine püskürtülmüş boyalar ve banka şubelerinin duvarlarına büyük siyah harflerle yazılmış "suçlu" yazısı.

Göstericilerin ülkedeki ekonomik kriz ve gençler arasında yüzde 46'yı bulan işsizlik konusunda kimi suçladıkları ortada.

Krizi başlatan bankalara ve krize bütçe kesintisi, özelleştirme ve işten çıkarmalarla karşılık veren siyasetçilere öfkeliler.

15 Mayıs ruhu

İspanyol gençlerini "öfkesi" Mayıs ayında sokaklara taştı.

Binlerce genç Madrid'in ortasındaki Plaza del Sol, Güneş Meydanı'nı işgal ettiler, çadırlar kurdular ve her gece meydan protesto gösterilerine ev sahipliği yaptı.

Plaza del Sol'daki çadırlar ve hareket artık orada değil.

Ancak Quince Mayo, yani 15 Mayıs ruhu, sıcak yaz aylarına rağmen hala canlı ve ayakta.

Birkaç gün önce Madrid'e doğru yürüyüşe geçmiş bir grup göstericini peşine düştüm. Sonunda onları Aranjuez kasabasında yakalayabildim.

Yol kenarında dinlenen gençlerin yorgunluğunu anlamak hiç de zor olmadı.

23 gün önce Granada'dan yürüyüşe başlayan Carolina bana "düzenli uyku ve yemeği unuttum, kaslarım çok ağrıyor.

Bazı günler yorgunluktan yere yığılıp, devam edemeyeceğinizi düşünüyorsunuz" diyor.

Madrid'e doğru yedi kafile

Carolina, İspanya'nın farklı bölgelerinden Madrid'e doğru yola çıkan yedi kafileden, güney grubuna dâhil.

Yürüyüşe katılanların hedefleri İspanya genelinde dikkat çekti.

Madrid rotası üzerindeki köy ve kasabalarda açık hava toplantıları düzenlendi ve bir yandan protestocuların hedefleri yerel halkla paylaşıldı, bir yandan da yerel talepler başkente iletilmek üzere dinlendi, tespit edildi.

Grupla beraber Aranjuez kasabasının ana caddesine girdiğimizde kafiledekiler danslar edip şarkılar söylemeye başladılar.

"Sizin yarattığınız krizin faturasını biz ödemeyeceğiz", "Buna demokrasi adını veriyorlar, ama öyle değil" sloganları atılmaya başlandı. Gruptan bazıları sloganlarını bankalara yönelttiler. Coşkuyla ama şiddet içermeden.

Öfkelilerin hayranıyım

Cadde boyunca kasabanın esnafı ve alışverişe çıkmış halk grubu ilgiyle izledi.

Üstleri başları kirlenmiş olsa da göstericiler hemen herkesin sempatisini ve desteğini topladı.

Altmış yaşlarında bir kadın "öfkelilerin" büyük bir hayranı olduğunu söyledi, bana.

Bankadan aldığı ev kredisini ödeyemeyen bu kadıncağız "öfkelilerin" kendisine yardım etmeye söz verdiklerini ve evinin elinden alınmasına müsaade etmeyeceklerini anlattı.

Gerçekten de evini kaybetmek üzere olanların desteklenmesi, "öfkeliler" hareketinin ülke çapında sürdürdüğü bir mücadele.

Öfkeliler bankalar tarafından yollanan polislerin krediyi ödeyemediği için evini kaybedecek kişilere ulaşmasını ve onları tahliye etmesine insan barikatları kurarak engel oluyorlar.

Sonuç alınmaya başlandı

Yürütülen geniş katılımlı kampanya sonuçlarını almaya başladı.

Hükümet aldığı yeni kararla, İspanyolların gelirlerinin daha büyük kısmını bankalardan koruyan bir uygulama başlattı.

Ülkenin en büyük bankalarından Santander ise gelirlerinde ciddi kayba uğrayanların kredi borç ödemelerini üç yıllığına erteledi.

Ancak "öfkelilerin" talepleri bununla sınırlı değil. Onların hedefleri daha geniş kapsamlı ve derinlere temas ediyor.

İspanyol seçim sisteminin radikal bir şekilde elden geçmesini ve yolsuzluklara karışanların daha ağır cezalara çarptırılmasını istiyorlar.

Dahası, siyasetçilerin finans piyasalarına boyun eğmemesini talep ediyorlar. Birçok İspanyol için yaşanmakta olan bir "toplumsal uyanış".

Coşkulular, enerjikler ve hatta heyecanlılar.

Geçen hafta Madrid'deki mahalle toplantılarından birinde, "öfkelilerden biri olan Aurora bana "daha önce birbirimizi tanımıyorduk bile. Artık konuşuyoruz ve ne kadar çok ortak noktamız olduğunu gördük" diyor ve ekliyor "değişim için birlikte mücadele edebileceğimizi de gördük."

Stiglitz'den destek

Öfkeliler kısa süre önce Nobel Ödülü sahibi, saygın bir iktisatçıdan destek buldular.

Öfkelilerin açık hava toplantılarından birine katılan Joseph Stiglitz bana göstericilerin hissettiklerini anlayabildiğini söyledi.

"Pazar ekonomisi gerçekten de böyle işlememeli" diyen Stiglitz tüm yaşananlardan sonra ortaya çıkan tepkinin bu kadar sınırlı olmasına olduğunu şaşırdığını söylüyor.

Ve ekliyor "çilden çıkmayıp yalnızca öfkeli olmalarına hayret ediyorum"