İsmini Türkçe yap ödülü kap
Abone olTürk Dil Kurumu, yabancı isimli şirketlerin ismini değiştirmesi karşılığında ödül vaadetti.
Türk Dil Kurumu (TDK) Başkanı Şükrü Haluk Akalın, Türkçe'ye
karşı duyarlılık ve özen gösterip, yabancı olan ismini Türkçe ile
değiştiren şirket ve
işyerlerine törenle ''onur ödülü'' vermeye başlayacaklarını
bildirdi.
Akalın, yaptığı açıklamada, işyerleri, alışveriş merkezleri, toplu
konut yerleşmeleri, oteller ve dükkan adlarında, yabancı isim
kullanımının giderek arttığına dikkati çekti.
TDK'nın gönüllü olarak bu kirlilik karşısında mücadele ettiğini ve
kamuoyu oluşturarak yabancılaşmayı önlemeye çalıştığını ifade eden
Akalın, bu amaçla bugüne kadar ticarethaneler ve benzer
kuruluşların Türkçe isim kullanması, mahalle, meydan, cadde ve
sokak adlarının Türkçe olması konusunda tavsiye kararı alan 29
belediyeye onur plaketi verdiklerini söyledi.
Akalın, şirketlere, firmalara, işyerlerine Türkçe ismi tercih
etmeleri, yabancı olan isimlerini Türkçe yapmaları için çağrıda
bulunarak, şunları kaydetti:
''Türkçe'ye karşı duyarlılık ve özen gösterip, yabancı olan
ismini Türkçe ile değiştiren şirket ve işyerlerine törenle
'onur ödülü' vermeye başlayacağız. Onur ödülünün yanı sıra
yayınlarımızdan vereceğiz, özel olarak hazırlanan kalemlikleri
takdim edeceğiz. En önemlisi de kapısına, üzerinde 'Türkçe'ye karşı
duyarlılık ve özen gösterip yabancı olan adını Türkçe ile
değiştiren (işyerinin adı yazılacak) TDK onur belgesiyle
ödüllendirilmiştir' yazılı şık bir
levha asacağız. Böylece bu işyerinin önünden her geçen, işyerinin
Türkçe'ye verdiği önemi her an görebilecek.
Bu kapsamda ilk ödüller, 16 Haziranda Kayseri'de iki alışveriş
merkezine, 17 Haziranda İstanbul'da bir gösteri merkezine
verilecek.''
İLK ÖDÜLLER
Şükrü Haluk Akalın, ilk ödüllerin, ''Armonium'' olan adını
''Kayseri Park'' ve ''İpek City'' ismini ''İpeksaray'' olarak
değiştiren iki alışveriş merkezine 16 Haziran Cuma günü
verileceğini bildirdi.
Akalın, 17 Haziran Cumartesi günü de, İstanbul'da ''Myshowland''
olan adını ''İstanbul Kültür ve Sanat Merkezi'' yapan gösteri
merkezine ödülün takdim edileceğini kaydetti.
Uygulamanın, yabancı isim kullanan işyerlerini Türkçe'ye geçme
konusunda harekete geçireceğini düşündüğünü ifade ederek, ''Umarım,
bunlar örnek olur ve tabelasında Türkçe dışında isim kullanan
işyeri, şirket kalmaz'' dedi.
''İSİM ÖNERİSİNDE BULUNUYORUZ''
TDK Başkanı Akalın, ismini Türkçe yapmak isteyenlere kurum
olarak
öneriler de götürdüklerini ifade ederek, Adana'da, ikna ettiği
''Light ebap'' tabelalı işyeri sahibi Reşit Cebe'ye İngilizce
(hafif) nlamına gelen ''light'' yerine, ''yeğni, özgün, özlü, gözde
ve özde'' isimlerini önerdiklerini, Cebe'nin tekliflerini
düşündüğünü, eğer smini değiştirirse onur ödülü vereceklerini
söyledi.
Akalın, Ankara'da yeni açılan ''Ankamall'' alışveriş merkezine de
ir yazı göndererek, Türkçe söz varlığında olmayan ismini
eğiştirmesini önerdiklerini belirterek, şöyle konuştu:
''Bizim uyarma görevimiz yok. Yasal olarak TDK, bir yaptırım ücüne
sahip değil. Ama bir sorumluluk anlayışı ile hareket edip abancı ad
kullanan işyerlerine yaptıkları işin doğru olmadığını, okakların
görüntüsünü bozduklarını, dilimizin söz varlığını
abancılaştırdıklarını, yazım ve söyleşi dilini bozan olumsuzluklara
ol açtıklarını belirten birer yazı gönderiyoruz, adlarını
değiştirmelerini öneriyoruz. Yeni ad konusunda da kurumun
kendilerine
yardımcı olacağını belirtiyoruz.''
SERMAYE YÜZDE 100 TÜRK, ÜRÜN İSMİ YABANCI
Yabancı kelime kullanımının doğru olmadığını vurgulayan Akalın, 'Bu
ülke ve dil bizim. Türkçe'de çok fazla seçenek var, çok güzel
rnekleri bulunabilir. Bunlar bir bakıma özenti'' diye konuştu.
Akalın, firmaların, yüzde 100 Türk sermayesiyle Türkiye'de retilen
ürünlere bile yabancı isimler verdiğini hatırlatarak, özlerine
şöyle devam etti:
''Çünkü insanlar, yabancı marka ürünlerin daha kaliteli olduğunu
üşünüp yabancı markalı ürünlere yöneliyor. Firmalar da bu nedenle
abancı isim tercih ediyor. Bu da bizim değerlerimize sahip
ıkmadığımızı gösteriyor. Sadece dil açısından değil, bütün bu
konomik değerlere de sahip çıkmak adına Türkçe ad kullanımı
konusunda uyarlı olunması gerekiyor.
Aslında bu firmalar, yabancı isim vererek Türkçe'nin dünya
dili olmasını bir bakıma engellemiş oluyor. Bizim
firmalarımızın ürettiği rünler yurtdışına açılıyor. Bunlar Türkçe
ile değil de yabancı isimli lunca o zaman bu ürünler bütün dünyaya
yabancı adlarıyla gidiyor, anınıyor. Ekonomi ve sanayici dışa
açılıyor ama Türkçe ile dışa çılmamış oluyor.''
''YASAL BOŞLUK VAR''
Türk Dil Kurumu Başkanı Şükrü Haluk Akalın, ''1353 Sayılı Türk
arflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun''un işyeri tabelalarının
ilinin Türkçe olmasını öngördüğünü hatırlatarak, bu konuda yasal
oşluk bulunduğunu bildirdi. Akalın, şunları kaydetti:
''Bir kuruluş, Ticaret Sicil Gazetesi'nde şirketinin adını
ayınlatmak için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na başvuruyor.
Bakanlık, irketin adının Türkçe olup olmadığı konusunda tereddüde
düşerse bize şirket böyle bir ad almak istiyor, bu ad Türkçe mi
değil mi' diye oruyor, biz de görüşümüzü bildiriyoruz. Buraya kadar
her şey güzel. Msela ben 'Şükrü Haluk Akalın ve Mahdumları Limited
Şirketi' diye bir irket kuruyorum. Ama tabelaya isim yazmaya
gelince yabancı bir isim ullanıyorum. Burada belediyelerin yetkili
olması gerekiyor. Çünkü işyeri açma belgesini belediye veriyor.
Esas yasal düzenlemeyi burada yapmak gerekiyor. Belediye işyeri adı
Türkçe olmayınca izin de ermemeli.''
İSTANBUL KÜLTÜR VE SANAT MERKEZİ
TDK tarafından, ''Myshowland'' olan adını değiştirdiği için 17
aziran Cumartesi günü ''Onur Ödülü'' verilecek ''İstanbul Kültür ve
anat Merkezi''nin sahibi Mustafa Özbey de, merkezi 17 ay önce
ldığını anımsatarak, ilk günden itibaren merkezin ismini
değiştirmek çin çalışmalara başladığını söyledi.
Özbey, kurumsal kimliğin değiştirilmesinin hem pahalı, hem de zor
ir iş olduğunu ifade ederek, ''4. Uluslararası Türkçe
Olimpiyatı''nın erkezde yapılmasının süreci hızlandırdığını
bildirdi. Özbey, ''5 ıtadan yabancılar gelip Türkçe konuşurken,
buranın adının İngilizce lması büyük ayıptı. Bu nedenle gösteri
merkezinin adını değiştirdik. unu reklam için değil, inandığım bir
dava olduğu için yaptım'' dedi.