İş Bankası ve Denizbank Rus ödeme sistemi Mir'in kullanımını durdurdu

ABD Hazine Bakanlığı'nın geçen hafta getirdiği yeni yaptırımlar, Mir'i işleten Rus Ulusal Kart Ödemeleri Sistemi'ni (NSPK) kapsıyor. Mir, Rusya'dan Türkiye'ye tatile giden turistler tarafından sıklıkla kullanılıyor.

Hisseleri pazartesi günü yüzde 10 değer kaybeden İş Bankası, Mir ödemelerini durdurduklarını ve ABD Hazine Bakanlığı'nın yeni yaptırımlarını değerlendirdiklerini açıkladı. Banka ayrıca ulusal ve uluslararası hukuka, düzenlemelere ve ticari iş kurallarına uygun davranma konusunda kararlı olduklarını vurguladı.

Denizbank da Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, "Şu anda Mir ile hizmeti veremiyoruz" dedi ve bankanın "uluslararası yaptırım düzenlemelerine uygun hareket ettiği" ifade edildi.

Batı ile Rusya arasındaki mali savaş

Reuters haber ajansının haberinde iki bankanın ayrı ayrı açıklamalarla Mir sisteminin kullanımını durdurması, Türkiye'nin dengeli bir diplomasi izlemeye çalıştığı bir dönemde Batı ile Rusya arasındaki mali ateş arasında kalmaktan kaçınma çabalarının yansıttığı belirtildi. 

Kamu bankaları devam ediyor

Öte yandan Rus haber ajansı TASS Halkbank, Ziraat Bankası ve Vakıfbank'ın Mir'le ödemeleri hala kabul ettiklerini aktardı.

NATO üyesi Türkiye, Ukrayna işgali sonrası Rusya'yı hedef alan Batı yaptırımlarını uygulamıyor ve iki tarafla da yakın ilişkilerini sürdürüyor. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in sıklıkla görüşmesi ve iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin Batılı diplomatları 'giderek endişelendirdiği' kaydediliyor.

Mir ödeme sistemi nedir?

Mir ödeme sistemi, Rusya Merkez Bankası'nın bir iştiraki olan Ulusal Kartlı Ödeme Sistemi (NSPK) tarafından işletiliyor.
Bağımsız bir ödeme sistemi fikri Rusya'dan 2000 yılından itibaren kabul görüyordu. Mir ise Kırım'ın ilhakı üzerine Batı'nın Rusya'ya uyguladığı finansal yaptırımları aşmaya katkıda bulunması amacıyla 2014 yılında teknolojik geliştirmelerini tamamladı.
Mir logolu ilk banka kartı Aralık 2015'te Gazprombank tarafından basıldı. Ardından Rusya'da faal yerli ve yabancı bankalar Mir markalı kartları müşterilerine sundu.
Rusya'da gittikçe popüler hale gelen Mir, Temmuz 2021 itibarıyla Mir markalı 100 milyon adet kart basıldığını söylüyordu.
Mir banka kartları müşterilerinin ürün ve hizmet satın almak ATM'lerden para çekmek gibi finansal işlemleri yapabilmesini sağlıyor.

Hangi ülkelerde kullanılıyor?

Mir markalı kartlar bugün Türkiye'nin aralarında bulunduğu 11 ülke ve bölgede kabul ediliyor. Bunlar Türkiye, Vietnam, Güney Kore, Ermenistan, Özbekistan, Beyaz Rusya, Kırgızistan, Tacikistan, Kazakistan, Güney Osetya ve Abhazya.
Ancak Rusya bu ödeme sisteminin daha fazla ülkede kullanılmasını istiyor.
Rusya Merkez Bankası 15 Eylül'de yaptığı açıklamada Mir kartlarının kabul edildiği ülke sayısını 2025'te 20'ye ve 2030'da 35'e çıkarma hedefini açıkladı.
Bu kapsamda Küba, Tayland, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Myanmar, Venezuela, İran, Endonezya, Bahreyn, Çin, Hindistan, Sri Lanka, Azerbaycan, Kıbrıs, Nijerya gibi ülkelerde Mir kartlarının kullanımına ilişkin görüşmelerin sürdüğü belirtiliyor.
Bu ülkeler açısından Rus turistleri çekmenin avantajı ödeme sisteminin kabul edilmesi için önemli bir argüman olarak ön plana çıkıyor. Bunun yanında Rusya'dan göçmen işçi ağı olan ülkeler için mantıklı olduğu savunuluyor.