İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran: Aralık'ta 100 baz puan faiz indirimi bekliyorum

Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, BloombergHT'de soruları yanıtladı. Aran'ın sözlerinden öne çıkan satırlar şöyle:

Tüm merkez bankalarının nasıl bir baskı altında olduğunu biliyoruz. Tüm dünyada merkez bankalarının yaptığı hareketler çok yakından takip ediliyor. Bizde de bir baskı oldu. Kasım ve aralık ayında beklenen indirim öne çekildi.

TCMB'nin kasım ayında yapacağı hareketi öne çektiğini ve elini rahatlattığını düşünüyorum. TCMB'nin kasım ayında yapacağı hareketi öne çekerek özellikle Fed'in bize biraz daha rahat imkan sunduğu bir ayda yapmayı tercih ettiğini düşünüyorum

Normal şartlarda enflasyonda yıl sonunda bir düşüş eğilimi bekliyoruz baz etkisinden dolayı. 19-25 seviyesindeki enflasyonun eylül ayında artacağını ekimde yatay kalmasını, kasım ve aralık ayında düşmesini bekliyoruz. TCMB’den Aralık'ta 100 baz puanlık daha faiz indirimi bekliyorum.

PİYASALARDA BELİRSİZLİK 6-8 AY DAHA DEVAM EDEBİLİR

Piyasa da öngörülebilirliği istiyor. Hepimiz aynı gemideyiz. TCMB'nin kararıyla ilgili herkes eleştiri hakkını saklı tutmakla birlikte ben bunun rasyonalize edilebileceğini düşünüyorum.

Doğrusu yanlışına denk gelebilir. Çünkü konjonktür bize ileride faiz indirim imkanı sağlamayabilirdi.

FAİZ İNDİRİMİ SONRASI MEVDUAT FAİZİ DE 100 BAZ PUAN İNDİ

TCMB'nin faiz indirimi mevduat faizlerinde hemen etkisini gösterdi. Bunun ticari kredilere yansıması hemen gerçekleşir. Bunun bireysel kredilere yansıması geç olacaktır. Bunun nedeni de makroihtiyati önlemlerle orada maliyetlerin artmasıdır. Bu zaten istenen bir şeydir.

Öngörülebilirlikle birleşmeden faiz tek başına etkili bir unsur değildir. Krediyi alacak kişilerin ikna olması gerekir. Bu da 2-3 ay sürebilir.

FAİZ İNDİRİMİ TEDBİRLER NEDENİYLE BİREYSEL KREDİYE YANSIMAZ

Faiz indiriminin bireysel krediye yansıması tedbirler dolayısıyla olmayacak

Rakamlara bakıldığında yatırımın katkısını görüyoruz. Şu an stokların eridiği ve üretimin arttığı bir dönemden geçiyoruz.

Kur oynaklığının iki şekilde üretimi destekleyen yanı var. İhracat yapanlar kur arttığında ihracatlarını artırıyor. Üretim yapanlar ise ithalat pahalılaştığı için, içeride onun ikamesini yapabilir miyim diye düşünüyor.

YÜKSEK KUR BİLİNÇLİ TERCİH

Ben yüksek kurun bu kapsamda bilinçli bir tercih olduğunu düşünüyorum. Kur düşsün istenmiyor. O nedenle kur artışının, enflasyon etkisini hariç tutuyorum tabii, üretimi teşvik etmek için kullanıldığını sanıyorum.

ENFLASYONLA MÜCADELEYİ SIKI PARA POLİTİKASI İLE YAPAMIYORUZ
Enflasyonla mücadeleyi sıkı para politikasıyla yapma konusunda başarılı olamıyoruz.

Bankalar Birliği'nde Hazine Bakanımızla yaptığımız toplantıda üretimi ve ihracatı fonlama konusundaki beklentilerini dile getirmişti.

YABANCI PARA MEVDUAT AZALMIYOR, CİDDİ EFEKTİF GİRİŞ GÖRÜYORUZ

Bireysel kredilerde vade sınırlaması açısından 50 bin sınırının isabetli olduğunu görüyorum. Bu tutarda yüzde 45'lik bir seviyeye karşılık geliyor. Bireysel krediler tarafında yüzde 20'lik daralma olabileceğini düşünüyorum. Yerinde bir karar bu. 50 bin liraya kadar olan bölüm geçim sıkıntısıyla borç çevirme ile ilgiliyken, üzerindeki bölüm lüks tüketimle ilgili.

Enflasyonu indirmeden kredi maliyeti düşmez. Kredi maliyetlerini daha da düşürmek istiyorsak enflasyonu da indirmemiz lazım.

Dolarizasyon konusunda çok uç bir noktadayız. Dolarize olmuş durumdayız. Müşteri davranışı olarak bu yıl her kur arttığında tasarruf sahibinin TL'ye geçtiğini görüyoruz. Yabancı para mevduat azalmıyor, çünkü ciddi bir efektif girişi görüyoruz.

YIL BAŞINDAN BU YANA 4 MİLYAR DOLAR DÖVİZ BOZDURULDU

İş Bankası'nda 4 milyar dolarlık döviz mevduatı çıkışı vardı ama 5 milyar dolarlık efektif girişi yaşandı. Bunun sisteme giriyor olması çok önemli.

Kurda bu seviyeler vatandaşın dolarize olduğu değil, bozduğu seviyeler. Ben bu durumun sermaye piyasalarına daha olumlu katkı sunacaktır.