İran'la Türkiye arasında işbirliği

İran'ın başkenti Tahran'da bulunan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve beraberindeki heyetin resmi temasları, bu gece Sadabad Sarayı'nda düzenlenen imza töreniyle sona erdi. Uzun süren müzakerelerin ardından gecikmeli olarak yapılan törende, ekonomi ve güvenlik alanında mutabakat zabıtları imzalandı. Sadabad Sarayı'ndaki imza töreni, yaklaşık 7 saat süren yoğun müzakerelerin ardından gerçekleşti. Özellikle doğalgaz konusu üzerinde odaklanan müzakerelerin zaman zaman tıkandığı belirtildi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif'in katılımıyla gerçekleştirilen törende, ulaştırma, enerji, gümrük gibi alanlarda ticari ilişkilerin geliştirilmesine yönelik anlaşma imzalanırken, terör ve terörle mücadele alanında da iki ülkenin ortak tutum sergilemesinin öngörüldüğü bir anlaşmaya imza konuldu. Anlaşmada terörün tanımı yapılırken, bu tanıma uyan örgütlerin terör listesine alınması kararlaştırıldı. Varılan anlaşma uyarınca İran, Türkiye'nin talebi doğrultusunda PKK-KONGRA-GEL'i terör örgütleri listesine alırken, iki ülkenin ortak operasyon düzenlemesinde de mutabakat sağlandı. İmza töreninin ardından Başbakan Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhammed Rıza Arif ortak basın toplantısı düzenledi. Konuşmasına, ziyareti sırasında İranlı yetkililer ile İran makamlarının kendisi ve heyetine gösterdiği yakın ilgiye teşekkür ederek başlayan Erdoğan, ziyaretinin verimli geçtiğini kaydetti. İki dost ve komşu ülke olarak Türkiye ve İran arasındaki ilişkilerin asırlar öncesine dayandığını vurgulayan Erdoğan, son dönemlerde siyasi, ekonomik, ticari ve kültürel alanlarda büyük gelişmeler sağlandığını belirtti. "İran ve Türkiye gerek ekonomik potansiyelleri ve evrensel kültüre katkıları gerekse jeostratejik önemleri bakımından bölgenin iki önemli ülkesidir" diyen Erdoğan, bu iki güçlü ve önemli ülkenin aralarındaki dostluk ve işbirliğinin de bölgenin istikrarı için önem arzettiği söyledi. Dün ve bugün gerçekleştirdiği temaslarda iki ülke arasında ortaya çıkan ortak kararlılığın memnuniyet verici olmuştur olduğunu belirten Erdoğan, güvenlik konusunda imzalanan mutabat zabtının, İran ile Türkiye arasında güvenlik alanındaki işbirliğinin hangi noktaya vardığını gösteren önemli bir belge olduğunu kaydetti. "Aramızdaki ticari münasebetleri geliştirmekte kararlıyız" diyen Erdoğan, "Her iki ülkenin de ekonomik noktada birbirini tamamlayıcı özellikleri vardır. Bu konularda her iki ülke makamları çalışmalarını hızlandıracaklar. Bugün Türk İran İş Konseyi toplantısına katıldık. Oradaki heyecan kayda değerdi" diye konuştu. Erdoğan, temaslarında ağırlıklı olarak gündemi oluşturan İran doğalgazının Avrupa'ya taşınması ve Türkiye'nin İran'dan aldığı doğalgazın ucuzlatılması konularına da değindi. "İran'la Türkiye arasında tam bir komşuluk ve işbirliği atmosferi mevcuttur" diyen Erdoğan, bu atmosfer içinde yürütülen doğalgaz görüşmelerinde konunun siyasal çerçeve ve prensiplerinin belirlendiğini, anlaşmayla ilgili teknik hazırlıkların ise ilgili şirketler olan BOTAŞ ve İran Ulusal Gaz Şirketi tarafından yürütüleceğini kaydetti. Erdoğan, bölgedeki gelişmelerin seyrine bağlı olarak iki ülkeden ilgili birimlerin daha sık bir araya gelmesinde de mutabık kaldıklarını kaydetti. İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif de, Erdoğan ve heyetini İran'da ağırlamış olmaktan onur duyduklarını kaydetti. Görüşmelerin olumlu ve verimli geçtiğini vurgulayan Arif, gündem yoğunluğu sebebiyle görüşmelerin tamamlanamadığını söyledi. İran ile Türkiye arasındaki ilişkilerde son dönemlerde mesafe alındığını belirten Arif, Erdoğan'ın ziyareti sırasında geçmişte iki ülke arasında yapılan anlaşmaları da gözden geçirdiklerini ifade etti. Bölgesel ve uluslararası sorunlar üzerinde ortak görüşler taşıdıklarını söyleyen Arif, bu çerçevede Irak, Afganistan ve Filistin'deki gelişmeleri değerlendirdiklerini belirtti. Her iki ülkenin terör nedeniyle maddi ve manevi bedeller ödediğine dikkat çeken Arfi, bu alanda daha geniş işbirliği yapılacağını ifade etti. Doğalgaz konusunda da önemli görüşmeler gerçekleştirildiğin vurgulayan Arif, teknik detayların ilgili kuruşlar arasındaki görüşmelere bırakıldığını belirtti. Konuşmaların ardından Başbakan Erdoğan basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Başbakan Erdoğan, doğalgazın taşınmasıyla ilgili bir soru üzerine, "Transit doğalgazla ilgili olumlu bakışlarımızı ortaya koyduk. Bu konunun detaylarını İran Ulusal Gaz Şirketi ve BOTAŞ bir araya gelerek görüşecekler ve bu iş noktalanacak" dedi. Bir gazetecinin İran'ın nükleer programı hakkında Türkiye'nin tavrının ne olduğunu sorması üzerine Erdoğan, "Nükleer enerji barışçıl amaçlarla olduktan sonra kullanılmalı. Yeter ki kitle imha silahı olarak kullanılmasın" yanıtını verdi.