İran'la nükleer görüşmelerin ikinci günü

İran'ın tartışmalı nükleer programına ilişkin İstanbul'da yapılan müzakerelerde az da olsa ilerleme kaydedildiği bildiriliyor.

Batılı yetkililer İran'la nükleer yakıt takası teklifine yeni bir biçim verecek görüşmeler yapıyor.

Yeni plan çevrevesinde İran nükleer reaktör yakıtı karşılığında zenginleştirdiği uranyumun bir kısmını yurtdışına gönderecek.

Batılı bir yetkilinin böyle bir adımın karşılıklı güvenin tesisine yardımcı olacağını söylediği bildiriliyor.

Basına kapalı yapılan 2 günlük toplantı dün başladı.

Görüşmelere, Avrupa Birliği'nın Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton başkanlık ediyor.

BM, nükleer faaliyetlerini açıklamadığı gerekçesiyle İran'a son yıllarda dört ayrı yaptırım uyguladı.

Batılı ülkeler, İran'ın nükleer silah geliştirme arzusu içinde olduğunu iddia ediyor.

Bu iddiaları reddeden Tahran ise uranyum zenginleştirme programının uluslararası hukuka uygun ve barışçıl olduğunda ısrarlı.

ABD Dışişleri Bakanlığı, İstanbul görüşmelerinde büyük bir ilerleme olmasını beklemediklerini; ancak anlamlı bir müzakere sürecinin ortaya çıkmasının umulduğunu bildirdi.

Yeni takas önerisi

BBC İran muhabiri James Reynolds, son yıllarda yapılan müzakerelerde pek bir ilerleme kaydedilmediğinden, Batılı diplomatların bu kez tek bir amaç belirlediklerini söylüyor.

Batılı ülkeler, İran'ı, üç tonu bulan düşük zenginlikli uranyum stoklarından vazgeçirmeye çalışacak.

Bu miktarda uranyumun tamamen zenginleştirilmiş olması halinde, bir kaç nükleer silah yapmaya yeteceği düşünülüyor.

Bu amaca ulaşılabilmesi için müzakerecilerin yakıt takası anlaşmasını canlandırmaya hazırlandıkları belirtiliyor.

Buna göre İran'ın sahip olduğu düşük zenginlikli uranyumun belli bölümünden vazgeçmesi karşılığında, Tahran'a araştırma reaktörleri için gereken yakıt sağlanacak.

Bununla beraber İstanbul, son bir buçuk yılda bu türden bir yakıt karşılığı uranyum takasının üçüncü kez dile getirildiği yer olacak.

Bu yoldaki bir anlaşma, ilk kez 2009 yılının Ekim ayında gündeme gelmiş ve kısa süre sonra başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

2010 yılının Mayıs ayında Brezilya ve Türkiye İran'la kendi takas anlaşmalarını yapmış; ama bu anlaşma da, Batı tarafından reddedilmişti.