İran’dan yaptırımları atlatmak için yeni yol

Avrupa Birliği ülkeleri, ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımları atlatmak için kurduğu Ticaret Borsalarını Destekleme Aracı’yla (INSTEX) Avrupalı firmaları koruma altına almıştı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, ABD’nin yaptırımlarını aşarak Türkiye ve Rusya ile ticaret yapabilmek için INSTEX gibi bir mekanizma kurduklarını açıkladı. Zarif, “Iran’ın INSTEX versiyonunun adı SATMA. AB’yi bu konu hakkında bilgilendirdik. INSTEX’e benzeyen bu mekanizmaya, Türkiye ve Rusya dahil bizimle ticaret yapmak isteyen diğer ülkeler de dahil edilecek” dedi.

“AB yardım etmezse İran anlaşmalara uyamaz”

Zarif ayrıca, AB’nin ABD yaptırımlarına karşı yardım edememesi durumunda, İran’ın nükleer anlaşmasıyla ilgili adımlar atması gerektiğini de vurguladı. Zarif, “İran’ın çıkarları, Birleşik Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) tarafından korunduğu ve AB’nin de taahhütlerine sadık kaldığı sürece, İran anlaşmaya uyacaktır. AB, İran’ın yaptırımlarına yardım edemezse, İran’ın JCPOA’ya tek taraflı bağlılığı anlamını yitirebilir. Bu durumda, JCPOA kapsamındaki kısıtlamalar gözden geçirilebilir” dedi.

İran nükleer anlaşmasında son durum

ABD' Başkanı Donald Trump'ın Mayıs 2018'de anlaşmadan çekildiğini ve İran’ın nükleer programı nedeniyle yaptırımların yeniden devreye girdiğini açıklamasıyla tehlikeye girmişti. Fakat Rusya, Çin, Fransa, Almanya ve İngiltere de dahil olmak üzere anlaşmaya katılan diğer ülkeler, ABD’nin Tahran’a tek taraflı olarak getirdiği kısıtlamaları eleştirerek, İran Nükleer Anlaşmasına bağlı olduklarını açıklamıştı.