İrana ılımlı ol mesajı
Abone olMoskova'da bir araya gelen Rusya ve Çin İran'a ''nükleer çalışmalarla ilgili konularda daha ılımlı ol'' mesajı verdi.
Dün görüşen iki lider, yayımladıkları ortak bildiride, İran'ın
Birleşmiş Milletler kararlarını kabul etmesi halinde, soruna adil
bir çözüm bulunabileceğini vurguladı.
Bildiride "İran'ın nükleer teknolojiye sahip olma hakkı bulunduğu"
vurgulandı, ancak ülke bu konuda daha olumlu bir tavır izlemeye ve
Nükleer Silahların Yayılmasını Engelleme Anlaşması'ndaki
yükümlülüklerini yerine getirmeye davet edildi.
Rusya ve Çin, BM Güvenlik Konseyi'nin İran'a yeni yaptırımlar
öngören paketine destek vermişti.
Pakette İran'ın silah satması kısıtlanıyor, nükleer ve füze
programlarında görev alan 28 kişiye seyahat sınırlandırması
getiriliyor.
ABD'nin küresel egemenliğine karşı ilişkilerini güçlendirme
arayışındaki Putin ve Jintao'nun önemli enerji anlaşmalarına da
imza atması bekleniyor. Zira Jintao iki gün daha Rusya'da.
İlişkilerin analizi
Çin Devlet Başkanı Hu Jintao, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin
ile görüşmek için üçüncü kez başkent Moskova'ya gitti. Sadece bu
bile Çin'in Rusya ile ilişkilerine verdiği önemin göstergesi
sayılıyor.
Görüşmenin gündem maddelerinden biri de enerjiydi. Devasa bir
ekonomisi olan Çin büyümeye devam ediyor. Ancak bunu sürdürmek için
enerjiye ihtiyacı var. Gerekli olan petrol ve gaz ise Rusya'nın
elinde bol miktarda bulunuyor.
Çin dünyanın bir numaralı petrol tüketicisi, Rusya da iki numaralı
ihracatçısı konumunda. Rusya Uzakdoğu'ya bir boru hattı yapmak
istiyor. Ancak boru hattının Çin'e mi, Japonya mı gideceği hala
belli değil. Çin, burada önceliği alabilmek için ekonomik gücünü
devreye sokuyor.
Hu Jintao Moskova'ya 4.5 milyar dolarlık bir ekonomik işbirliği
paketiyle gitti. İki ülkenin ticaret hacmini 2010'a kadar 80 milyar
dolara çıkarmak istediği biliniyor. Çin ayrıca Rus doğalgazına daha
fazla ödemeye de hazır.
Orta Asya'da giderek artan etkisi Çin'in elini güçlendiriyor. Zira,
Orta Asya Çin'in alternatif enerji kaynağı. Ancak Rusya da bu
bölgede çok etkili.
İşbirliğinin gölgesinde iki ülke arasında bir iktidar savaşı ve
rekabet de var. Çin ve Rusya, inişli çıkışlı ilişkilerine karşın
birçok uluslararası konuda işbirliği de yapıyor. Bunun başında
İran'ın nükleer programı geliyor. Bu nedenle İran, iki liderin
görüşmesinde önemli konu başlıklarından biriydi.