İran yeni yıla hazırlanıyor

Hicri Şemsi takvimini kullanan İran, yeni yıla yarın girecek.

Baharın habercisi sayılan Nevruz’u yılbaşı olarak kutlayan İranlılar, Nevruz’dan bir gün önce bayram hazırlığı ve alışveriş için pazarlara akın etti.

Nevruz geleneklerinin yaşatıldığı İran’da, ev temizliği ve büyük alışverişler de genelde bu günlerde yapılıyor.

İranlıların en önem verdikleri günlerden biri olan Nevruz, ülkenin en büyük bayramı olarak kutlanıyor. İranlılar için yarın iki haftalık tatil başlayacak.

İran’daki nevruz kutlamalarının en önemli bölümünü ise "s" harfiyle başlayan 7 şeyin bulunduğu sofranın (sofray-ı haft sin) hazırlanması oluşturuyor.

Nevruz’dan önce hazırlanan ve iki hafta boyunca evin bir köşesinde duran bu sofrada, sebze (yeşillik), sib (elma), sirke, sikke (demir para), sir(sarımsak), semenu (buğdaydan yapılan bir tür tatlı) ve senced (iğde) bulunuyor. Bu 7 şeyin insana uğur getireceğine inanılıyor.

İki hafta süren Nevruz kutlamaları, yılın 13. günü yapılan Sizdeh Beder pikniğiyle sona eriyor.

İran’da "13" rakamının uğursuz olduğuna inanılıyor ve yılın 13. gününde evde oturmak kötü sayılıyor. Bu günü dışarıda piknik yaparak geçiren İranlılar, Nevruz’dan önce alınan balıkları ve yetiştirilen yeşillikleri suya atarak, kötülüklerden kurtulduklarına inanıyor.

İLERİ SAAT UYGULAMASI

Bu arada, Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın iki yıl önce "gereksiz" diye kaldırdığı ileri saat uygulamasına bu yıl tekrar dönülecek.

İran’da Ahmedinejad cumhurbaşkanı olmadan önce Nevruz’la birlikte yaz saati uygulamasına geçiliyordu. Ancak Ahmedinejad, "fayda sağlamadığı" gerekçesiyle uygulamaya iki yıl önce son vermişti.

Muhalefetin ve uzmanların düşüncelerini dikkate alan meclis, geçen yıl kabul ettiği kanunla uygulamanın tekrar başlatılmasını istemişti.

Anayasayı Koruyucular Konseyi (AKK) de meclisin kabul ettiği kanunu onaylamıştı. Cumhurbaşkanı, meclisin kabul ettiği, AKK’nin de onayladığı konunları uygulamak zorunda.

Adalet Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Gulam Hüseyin İlham, bugün yaptığı açıklamada, çıkarılan kanun doğrultusunda yarın saatlerin bir saat ileri alınacağını bildirdi.

Hükümet olarak kanunu istemeyerek uyguladıklarını söyleyen İlham, ileri saat uygulamasının maddi ve sosyal kayıpları olduğunu savundu ve tekrar kaldırmak için çalışacaklarını belirtti.

HÜKÜMETTEN BAYRAM HEDİYESİ: BENZİN

Bu arada geçen yıl benzine kota uygulamasını getiren hükümet, Nevruz dolayısıyla bir ay boyunca kota dışı benzin satışını serbest bıraktı.

Petrol Bakanı Gulam Hüseyin Nozeri, bugünden itibaren herkesin istediği kadar kota dışı benzini 4 katı fiyatla alabileceğini söyledi. İran’da, geçen yıl yapılan zamla normal benzinin litresi 1000 riyalden(11 sent) satılıyor.

Dünyada dördüncü, OPEC ülkeleri arasında ise ikinci büyük petrol üreticisi durumunda olan İran, rafineri eksikliği nedeniyle kullandığı benzinin yüzde 50’sine yakınını ihraç ediyordu.

Benzin ihracını azaltmak için tedbir alan hükümet, geçen yıl haziran ayında benzine kota koymuş ve her araca da aylık 120 litre benzin verilmesini kararlaştırmıştı. Hükümet, benzin fiyatını da yüzde 25 oranında artırmıştı.

Benzin kotasına halk önce tepki göstermiş, ancak hükümet geri adım atmayınca uygulamaya devam edilmişti.

Ahmedinejad hükümetinin, gelecek yıl yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde kota uygulamasını kaldırabileceği ifade ediliyor.