İran niye Türkiye'den altın alıyor?

Meclis’te altın ihracatı ile ilgili olarak milletvekillerinin sorusunu yanıtlayan Çağlayan "Yurtdışından talep var. Ben yağ satarım, bal satarım gerekirse altın satarım" sözleriyle yanıt verdi.

Çağlayan bütçe görüşmeleri sonunda gazetecilerin sorularını da yanıtladı. Zafer Çağlayan, geçen yıl 4 milyar dolar açık verilen altın dış ticaretinde bu yıl 4 milyar dolar fazla verildiğini söyledi. "Kayısı, hıyar, domates ihracatı yazılıyor da altın niye yazılmasın" diye soran Çağlayan Birleşik Arap Emirlikleri, İran kim olursa olsun görevinin talep gelen altını satmak olduğunu söyledi.

ALTIN DA DİĞER İHRAÇ MALLARI GİBİ GÜMRÜKTEN ÇIKIYOR

Altının İran’la petrol ve gaz para ticaretinde ödeme aracı kullandığı yorumlarına ise Çağlayan "Altın da diğer tüm ihraç malları gibi gümrüklerden çıkıyor ve Türkiye 10,7 milyar dolar gelir kaybetti" dedi.

İRAN TÜRKİYE'DEN NEDEN BU KADAR ALTIN ALIYOR?

İntegral Menkul Değerler Analisti Yeliz Karabulut yaptığı analizle ilginç bir veriye dikkat çekti.

İran'a yapılan kıymetli maden satışının son iki ayda tırmandığına dikkat çeken Karabulut, İran'ın altın stoğunu artırarak olasi bir fiyat artışından ciddi oranda kar sağlayabileceğine işaret etti. İşte Karabulut'ın İran ile ilgili analizi:

Bugün açıklanan TÜİK verilerine göre 2012 yılı Mayıs ayında, 2011 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 20,3 artarak 13.168 milyon dolar, ithalat yüzde 3,1 artarak 21.752 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde dış ticaret açığı 10.164 milyon dolardan, 8.584 milyon dolara geriledi.

2011 Mayıs ayında yüzde 46,8 olan Avrupa Birliği’nin (AB) ihracattaki payı, 2012 Mayıs ayında yüzde 36,2’ye geriledi. Bu aslında olumsuz olarak görülse de ihracatımızın bölgesel dağılımının daha sürdürülebilir olması ve bir bölgeye bağımlılığının azalması olumlu olarak karşılanmaktadır.

EN FAZLA İHRACAT YAPILAN ÜLKE İRAN

Yaptığımız analizlere göre motorlu kara taşıtları ihracatında Mart 2012 ayından beri düşüş gerçekleşmekte, buna karşın kıymetli maden ve metaller ihracatı 2012 Ocak’ta 9. sıradayken, şubat ve martta 5. sıraya, nisan ve mayısta ise geçen senenin aynı aylarına göre ortalama yüzde 434 artış göstererek 1. sıraya yükseldi.

2012 Nisan ve Mayıs aylarında en fazla ihracatın İran’a yapılıyor olması ve ülkeye kıymetli maden satışının (altın) iki aydır artış göstermesi dikkatle izlenmelidir. Peki İran neden altın alıyor? Yoksa dünyada bir stres unsurunun olması mı beklenmekte?

1. Suriye krizi

2. İran-ABD-İsrail krizi

İran’ın uranyum zenginleştirmesi ABD ve İsrail tarafından önemle takip edilmekte, İran’la aralarında sık sık krizler olmaktadır. İran bu altın stoğunu artırarak ABD ve İsrail ile bir kriz olması halinde (suni ya da gerçek), risk enstrümanı olan altındaki fiyat artışından ciddi kâr sağlayacak. Ya da Suriye’ye olası bir müdahalenin olması halinde yine altın stoğu ile kâr elde edecek. Kısacası bu durum akıllara “İran bölgedeki olası bir krize mi yatırım yapıyor” sorusunu getirmekte.