İran Meclis Başkanı Laricani'den Türkiye ziyareti

İran Meclis Başkanı Ali Laricani, bölgede önemli değişimlerin yaşandığı bir ortamda Türkiye'yi ziyaret ediyor.

Laricani'nin Meclis Başkanı Cemil Çiçek'in daveti üzerine düzenlediği ziyaret iki ülkenin Suriye ve Irak'taki gelişmeler başta olmak üzere bölgedeki pek çok stratejik konuda görüş alışverişinde bulunmasını sağlayacak.

İran'da siyasetin en etkili isimlerinden olan Laricani, ülkenin nükleer programı konusundaki uluslararası müzakerelere uzun süre başkanlık etti.

Bu nedenle 13 Ocak'ta Türkiye'den ayrılacak Laricani'nin Türk yetkilileri ülkenin nükleer programı konusunda süregiden tartışmalar hakkında da aydınlatabileceği tahmin ediliyor.

İran'ın nükleer faaliyetleri konusunda bir yılı aşkın zamandır durmuş olan çok taraflı görüşmeleri yeniden başlatmak için ev sahibi olarak Türkiye'nin adı geçiyor.

İran bu teklife olumlu bakıyor. Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun ay başında Tahran'ı ziyaretindede bu konu gündeme gelmişti.

Son girişim, İran'ın aleyhindeki tüm BM yaptırımlarına rağmen uranyum zenginleştirme faaliyetlerini genişlettiği bir döneme rastlıyor.

Batılı ülkeler bir yandan da İran'ı hedef alan yaptırımların ağırlaştırılması için lobi yapıyor.

ABD ayrıca yıl başında tek taraflı olarak İran merkez bankasını dolayısıyla da bu banka üzerinden yürütülen petrol satışlarını yaptırıma tabi kılmıştı.

Yaptırımlar kağıt üzerinde İran'dan petrol alan ülke ve şirketlerin de yaptırıma uğraması anlamına geliyor.

Ancak Obama yönetimi uygulamada müttefiklerinin zarar görmemesi için muafiyet düzenlemeleri yapmayı öngörüyor. Basında yer alan haberlerde Türkiye'nin de bu konuda muafiyet isteyen ülkelerden biri olduğu bildiriliyor.

Türkiye ve İran ticaret ve enerji alanında yakın bağlara sahip.

Türkiye ve İran hükümetleri, görüşmelerde görüş ayrılıkları yaşanan bazı noktalarda ise ortak zemin sağlamaya çalışabilir.

İran, Türkiye'nin NATO füze savunma sistemi için radar üssüne ev sahipliği etmesinden rahatsız. Tahran yönetimi sistemin kendilerini hedef aldığı görüşünde.

Ancak BBC Muhabiri Jonathan Head, İranlı yetkililerin Türkiye'ye yönelik eleştirilerinin dozunu düşürme eğiliminde olduğunu belirtiyor.

Suriye ve Irak ile ilişkiler

İki ülke Suriye'de süregiden şiddet konusunda farklı tutumlar benimsiyor.

Türkiye, muhalif göstericilere yöneltilen şiddet dolayısıyla Beşar Esad yönetimini sert dille eleştirenlerin başını çekerken İran, ülkeye en güçlü desteği verenlerin başında geliyor.

Irak konusunu yakından izleyen iki ülke burada da de ortak bir zemin aramaya çalışabilir. Türkiye burada Sünni kesimin kaygılarına dikkat çekerken, Irak Başbakan Maliki liderliğindeki Şiiler için çok güçlü bir dayanak.

Jonathan Head, geçen yılki Arap Baharı eylemlerinin iki ülke arasındaki görüş ayrılıklarını derinleştirdiğini söylüyor; ancak her iki tarafın da son yıllardır karşılıklı güven tesis etmek için büyük çaba gösterdiğini ve bu adımların boşa gitmesine izin vermeye niyeti olmadığını belirtiyor.