Irak ve Suriye Kürtleri kiminle dost kiminle düşman? Kim kiminle kavgalı?

Irak'ta Kürtler bölünmüş durumda, Barzani ile Talabani cephelerinde son Kerkük operasyonunun ardından gerginlik iyice tırmandı. Irak'ta bu iki taraf arasında bir de PKK terör örgütü var. Benzer durum Suriye içerisinde de geçerli, orada da PKK'nın uzantısı PYD terör örgütü ile Barzanici Kürt gruplar yer alıyor. Talabani Kürtleri ile Barzani Kürtleri arasında kavga nedir? Kerkük operasyonu sonrası neden kavga ettiler? Esed, Kürtler'e ve Barzani'le nasıl bakıyor? Rusya'ın PKK/PYD'ye bakışı nasıl? Suriye'deki diğer Kürtler kimlerle irtibatlı? Ortadoğu uzmanı Taha Dağlı, Irak ve Suriye'deki Kürt yapılanmalarıyla ilgili merak edilen soruları cevapladı. KERKÜK OPERASYONU KÜRTLER İÇİN NE ANLAMA GELİYOR? Barzani'nin yasa dışı referandumuna Kuzey Irak'taki diğer Kürt grupların çok da destek olmadıklarını biliyoruz. Son anda evet deseler de bu konuda Barzani ile aynı fikirde değillerdi. Nitekim yasa dışı referandum sonrası Kerkük'e yönelik Irak ordusunun müdahalesinde bu görüş ayrılığı ortaya çıktı. Talabani cephesine yakın peşmergenin Bağdat'la anlaşmasıyla Barzani-Talabani arasındaki kriz ortamı iyice alevlendi. KUZEY IRAK'TA İRAN KİMLE DOST KİMLE DÜŞMAN? İran'ın Kuzey Irak'ta Talabani cephesiyle iyi ilişkileri vardı, bu referandum sonrası da sürdü zaten Kerkük operasyonunda da Talabani peşmergesi ile Irak ordusu ve Haşdi Şabi arasındaki anlaşma da bunun göstergesi. Kaldı ki İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif, Süleymaniye'de Celal Talabani'nin cenazesine katıldı, Kasım Süleymani'nin de bir süredir Irak'ın kuzeyinde olduğu ortaya çıktı. İran'ın burada uzun süredir anlaşamadığı taraf ise Barzani. Kerkük operasyonunda da Barzani'ye bu anlamda net bir karşılık verildi. REJİMLE PYD İLİŞKİSİ NASIL? Suriye'de 2011'de başlayan iç savaş sürecinin ilk aylarında Esat rejimi, kuzeyde Haseki, Kamışlı bölgelerini PYD terör örgütüne bıraktı. PYD, rejime karşı muhaliflerin yanında yer almadı, rejimle birlikte hareket etti. Sonraki süreçte ABD-PYD ittifakıyla rejim ile PYD arasında bir takım ihtilaflar yaşanmaya başladı. ŞU AN PYD İLE REJİM KARŞI KARŞIYA GELİYOR MU? Deyruzzor'da rejim DAEŞ karşıtı operasyonun ardından bölgeye DAEŞ'in çekilmesiyle aynı anda sızan PYD teröristleri ile yaklaşık 2 haftadır çatışma halinde. Hatta Deyruzzor'daki Suriye ordusunun başındaki general, Deyrozzor'dan sonra Kamışlı'yı da PYD'den geri alacaklarını söylemişti. SURİYE'DEKİ DİĞER KÜRTLER KİMLERLE İRTİBATLI? Suriye Ulusal Kürt Konseyi, 2011'den bu yana rejim ve PYD terör örgütünün karşısında yer aldı. PYD'nin çeşitli yerlerde saldırılarına da hedef oldular. Ancak Suriyeli muhaliflerin oluşturduğu konsey ve koalisyonda da tam bir birlik içerisine girmediler. Suriye'deki PYD dışı Kürtler rejim karşıtı olmakla birlikte Barzani'ye yakınlıklarıyla biliniyor. Kuzey Irak'taki yasa dışı referanduma da hem destek verdiler hem de Barzani'yi kutladılar. RUSYA, İRAN GİBİ NEDEN TEPKİ VERMEDİ? Kuzey Irak, İran'ı birinci derecede ilgilendiriyor ve o nedenle çok sert tepkiler verdiler. Ruslar için öyle değil. Ama Rusya da Barzani'nin yasa dışı referandumunun arkasında ABD'nin olduğunu biliyor, bu nedenle karşılar, işin içerisinde Suriye'nin de bölünme ihtimali var, bu nedenle de karşılar. RUSYA REFERANDUMLA İLGİLİ TAM OLARAK NE DÜŞÜRÜYOR? Rusya, kendisini direk ilgilendiren Libya, Suriye, Ukrayna gibi meselelerde sert tepkiler verirken, Katar krizi, Kuzey Irak referandumu gibi konularda daha sakin tavır takınıyor. Referandum girişimini desteklemediler, Irak'ın toprak bütünlüğünden yana olduklarını söylediler, bunu Kremlin de Putin de açıkladı. Ama bunu yaparken çok sert dil kullanmadılar. RUSYA'NIN PYD İLE İLİŞKİSİ NASIL? Rusya'nın PYD ilişkisi, ABD-PYD ittifakının yanında çok küçük ölçekte kalıyor. PYD'yi ideolojik olarak destekliyorlar, uçak krizi sürecinde Türkiye'ye karşı koz olarak da kullandılar, Moskova'da temsilcilik açtılar, terör örgütü olarak görmüyorlar. Ama mesele Türkiye ile ilişkilere geldiğinde ABD'nin yaptığı gibi iki tarafı idare etmek gibi bir duruma girmiyorlar yani PYD için Türkiye'yi karşılarına alacak kadar bir ilişkileri yok. BARZANİ İLE PYD ARASINDAKİ İLİŞKİ NASIL? 2014'teki Kobani olaylarında PYD terör örgütü, Barzani'nin peşmergelerinin Türkiye üzerinden Kobani'ye gelmelerine bir hayli tepki vermişti. Suriye'de PYD terör örgütü ile Rojava peşmergesi olarak tanınan Barzani'ye bağlı silahlı gruplar ve Barzani'ye yakın olan Suriye ulusal kürt konseyi arasında yıllardır süren ihtilaflar var. ESED İLE BARZANİ ARASINDAKİ HUSUMET NEDİR? Şam rejimi, Barzani'nin referandumuna karşı bir tutum sergiledi. Irak'ın toprak bütünlüğünün korunmasından yana tavır aldı. Aynı kriz kendi başına da gelebilir üstelik bir de İran faktörü büyük var. Suriye'de PYD dışındaki Kürtler de hem Barzani'ye yakınlar hem de rejime muhalifler. İRAN'IN PYD VE BARZANİ TUTUMU NASIL? İran, PKK'yı kendisine tehdit olmaktan çıkarmış durumda. Ama Barzani onlar için tehdit. İran'daki Kürtler de tehdit. PKK'nın Suriye uzantısı PYD teröristleriyle Suriye'de de çatışma içinde olmadılar. Ancak her durumda İran, Kürt oluşumların tamamını tehdit olarak algılayabiliyor. PKK yaklaşık 10 yıl öncesine kadar PJAK uzantısıyla öyleydi sonra İran PJAK meselesini çözdü fakat bu kez diğer PKK çizgisi dışındaki Kürtlerle çatışma haline girdi.

Internet Haber Mobil Uygulama

Irak ve Suriye Kürtleri kiminle dost kiminle düşman? Kim kiminle kavgalı?