Irak petrolü Kürtler'e kalıyor

Irak'ın kuzeyinde yaşayan Kürtlerin, ülke egemenliğe kavuştuktan sonra da yarı-otonom statülerini koruyacakları, Bush yönetiminin, Irak'ın komşuları ve bazı Iraklılar tarafından öne sürülen aksi görüşlere rağmen bu yolda karar aldığı bildirildi. New York Times gazetesi, bu yoldaki haberi bugünkü internet sitesinde manşetten verdi. Bush yönetimine yakın kaynaklar, gazeteye yaptıkları açıklamada, durumun 15 kasım anlaşmasından kaynaklandığını öne sürdüler. Söz konusu anlaşma, Irak'ın 30 haziran 2004 tarihinden itibaren öz yönetime geçmesini öngörüyor. Amerikan yönetim kaynakları, ''bu kadar kısa sürede Kürtlerin kontrolündeki Irak'ın kuzeyinde otonom yönetimi değiştirmeye imkan bulunmadığını'' iddia ettiler. KÜRTLER NE ELDE EDECEK? New York Times'a göre, Geçici Hükümet Konseyi'nde yer alan 5 Kürt üyenin önerdiği geçici anayasa, Kürtlere Irak'ın kuzeyinde güvenlik, vergilendirme ve özellikle de petrol gelirleri üzerinde büyük yetki sağlıyor. Buna karşılık bölge, ortak para kullanımı ve güvenlik açısından merkezi hükümete bağlı olacak. Irak'ın kuzeyi, ABD ve İngiltere'nin başlattığı uçuşa kapalı bölge uygulamasıyla 1991'den bu yana yarı-otonom bir statüyle yönetiliyordu. Kimliği açıklanmayan bir yönetim yetkilisi, New York Times'a açıklamasında, ''15 kasım anlaşması çerçevesinde statükoyu değiştirme konusuna girmemeyi tercih ettik. Kürtlerle ilgili federalizm konusunu Iraklıların kendilerinin çözmelerini beklemekten başka yapacak bir şey yok. Bu meseleyi bizim 1-2 ay içersinde çözmeye kalkmamız olmayacak bir şeydi'' diye konuştu. TÜM BÖLGENİN KARMAŞAYA DÜŞMESİNDEN KORKULUYOR New York Times'ın haberinde, ''Irak'ın, federal görünümlü bir devlet içinde etnik kökene dayalı küçük devletlere bölünmesinin, gerek Irak gerekse bölge açısından büyük önem taşıdığını'' da vurgulandı. Gazete, ''Irak'ın etnik ve tarikat esasına göre bölünmesi durumunda, ülkenin parçalanmasına ve tüm bölgenin karmaşaya düşmesine neden olmasından korkuluyor'' diye yazdı. Gazete, Bush yönetiminin bu kararına rağmen, ''Irak'ın sürekli olarak etnik çizgilerle bölünmemesi doğrultusunda telkin ve baskıda bulunacağını; bunu sadece işgal gücü olarak değil, ülkede 100 bin asker bulunduran dost bir ülke olarak yapacağını'' da savundu. DEĞİŞTİRMEK ÇOK ZOR OLUR Gazetenin haberinde, ''bu görüşe rağmen çok sayıda uzmanın, (Irak'ta kurulacak) hükümet geçici bile olsa resmiyet kazandıktan sonra durumu değiştirmenin çok zor olacağını vurguladıkları'' belirtildi. Amerikan kaynakları, ''başlangıçta Irak'a 2004 sonu ya da 2005'te egemenlik verilmesinin planlandığını, bu plan çerçevesinde Bush yönetiminin Irak için yapılacak anayasayı kendi görüşleri doğrultusunda etkileyebilmeyi planladığını, ancak öz yönetime geçişin erkene alınmasının durumu değiştirdiğini'' öne sürüyorlar.