Irak mağdurları, tazminattan habersiz

Hükümet, Irak’ta öldürülen 95 kamyon şoförünün ailelerine yaklaşık 40’ar milyar lira tazminat ödüyor. Ancak şimdiye kadar sadece 6 aile başvuru yaptı, diğerlerinin tazminattan haberi yok.

Irak’ta yaşanan iki savaştan da Türkiye büyük zarar gördü. Özellikle Amerika’nın Irak’ı işgalinde Türk şoförler ağır kayıp verdi. Irak’ta 95 kamyon şoförü öldürüldü. Dışişleri Bakanlığı, öldürülen şoförlerin ailelerine yaklaşık 40’ar milyar lira yardım yapılacağını açıkladı. Ancak bu yardımdan yararlanabilmek için de bugüne kadar sadece 6 aile başvurdu. Zaman’ın ulaştığı mağdur ailelerin birçoğu tazminat ödeneceğinden habersiz.

Irak’ın 1990’da Kuveyt’i işgali sonrası başlayan birinci Körfez Savaşı’nda da bu ülkede çalışan ya da iş yapan çok sayıda Türk vatandaşı mağdur oldu. Birleşmiş Milletler, zarara uğrayanlara ödeme yapmak için tazminat komisyonu kurdu. Türk vatandaşları da 1993 yılına kadar Dışişleri Bakanlığı kanalıyla komisyona başvurdu. Aradan yıllar geçti, BM yerlerini tespit edemediği 53 Türk vatandaşının her birine, 2 bin 500 ile 8 bin dolar arasındaki tazminatı bir türlü ödeyemedi. Dışişleri Bakanlığı, bu vatandaşların isimleriyle birlikte, telefon, adres ve pasaport numaralarının bulunduğu detaylı bir liste yayınladı. Ancak sadece 11 kişi başvurdu. Bakanlık şimdi diğer 42 kişiyi arıyor. Eylüle kadar başvuruda bulunmayanın tazminatı iade edilecek.

BM Tazminat Komisyonu’ndan (UNCC) tazminat almaya hak kazananlardan biri Kayserili Mehmet Ağırnaslıgil. 15 yıl önce Irak’ta bir baraj inşaatında çalışan Ağırnaslıgil, savaşın patlak vermesinin ardından Türkiye’ye dönmek zorunda kalmış.

Amerika’nın müdahalesi gündeme geldiğinde Irak lideri Saddam Hüseyin, yabancı işçilerden ülkeyi terk etmelerini isteyince Ağırnaslıgil diğer Türk işçilerle birlikte 24 saat yürüyerek Türkiye’ye dönmüş. Savaşın ardından mağdur olanların zararlarının karşılanması için Birleşmiş Milletler’de bir komisyon kurulunca Ağırnaslıgil, Türk Dışişleri Bakanlığı vasıtasıyla müracaatta bulunmuş. Ağırnaslıgil, “Tazminatın ödeneceğinden pek de umutlu değildim. Bir arkadaşım form verdi. Ben de doldurdum ve Dışişleri Bakanlığı’na postaladım.” diyor. 4 bin doların zararını karşılamayacağını ifade eden Mehmet Ağırnaslıgil, “Tazminat 15 yıl sonra geldi. Bu arada emekli oldum. Ama gidip paramı alacağım.” diyor. Tazminat almak için başvurması istenenlerin tam listesi, ‘www.disisleri.gov.tr’ adresinde yayınlandı. Son Irak Savaşı’nda öldürülen şoförlerin aileleri ise Ulaştırma Bakanlığı’na tazminat başvurusunda bulunabiliyor. Ancak şu ana kadar 95 aileden sadece 6’sı tazminat almak için başvuru yaptı. Ailelerin, ölen kişiye ait veraset ilamı ve nüfus kayıt örneği ile birlikte Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü’ne müracaat etmesi gerekiyor. 2003’te Amerika’nın Irak’a müdahalesiyle başlayan savaşın ardından öldürülen ilk Türk şoförü Murat Yüce olmuştu. 3 Ağustos 2004’te direnişçiler tarafından kaçırılan Yüce, Felluce’de bir binada kafasına kurşun sıkılarak öldürülmüştü. Yaşanan korkunç olaya rağmen kamyon şoförleri ölümü göze alarak Irak’a yük taşımaya devam etti. 2005’in Mayıs ayı sonuna kadar 95 şoför öldürüldü. Son ölüm haberi ise bu hafta Bağdat’ın 200 km kuzeyindeki Beyci kasabasından geldi. Bir Türk şoför uğradığı saldırıda öldü.

Mağdurlar yardımdan habersiz

Irak’ta öldürülen kamyon şoförlerinin yakınlarından çoğu, devletin 40 milyar liraya kadar yardım yapacağından habersiz. Irak’ta 14 Eylül 2004’te kafası kesilerek öldürülen Durmuş Kumdereli’nin Mersin’de oturan ailesi tazminat alacaklarını bir yakınlarının yardımı ile internetten öğrenmiş. Aile, alacakları parayla 25 milyara yaklaşan borçlarını ödemeyi planlıyor. Osman Elbir ve Cuma Aslan’ın aileleri ise yapılan yardımdan habersiz. Elbir’in eşi Sultan Elbir 40 milyar lira kadar para verileceğini ilk kez duyduğunu belirterek, “Duysak neden başvurmayalım. Borcumuz var. Kocam zaten borcu yüzünden Irak’a gitti ve öldü.” dedi. Cuma Aslan’ın eşi Ayşe Aslan da “Bağ-Kur’a borcumuz var. Şu anda mağdur durumdayız. Devletten alacağımız 40 milyar lira bize ilaç gibi gelir. Ancak nasıl başvurulacağını bilmiyoruz.” açıklamasını yaptı. Öldürülen bir başka şoför Osman Alişan’ın eşi Elife Alişan eşinden kalan 25 milyar lira borç olduğunu belirterek “Şu ana kadar bize tazminatla ilgili bilgi veren olmadı.” şeklinde konuştu. Nizipli Türk şoför Ali Bayındır’ın eşi Emine Bayındır ise başvuru yapanlar arasında.


Adem Yıldız, Hasan Küçük, Serkan Talan; G.Antep, Mersin, Osmaniye

Haber : Süleyman Kurt - İsa Sezen

Kaynak :