İptal kararına sıradışı öneri

ZÜBEYİR KINDIRA
İNTERNETHABER

ANKARA- Türban kararı ile başlayan Yasama-Yargı arasındaki tartışma yeni bir boyut kazandı. TBMM Adalet Komisyonu Başkanı AK Parti’li Ahmet İyimaya, Anayasa Mahkemesi kararının Meclis tarafından askıya alınmasını önerdi.

Ankara kulislerini dalgalandıran İyimaya'nın önerisine CHP'nin nasıl bir tepki vereceği merak konusu oldu. İyimaya, mahkemenin Anayasa'yı açıkca ihlal ettiğini bu nedenle Meclis'in kararı askıya alma hakkı doğduğunu savundu.

İyimaya, Türban kararı ile Anayasanın TBMM’ye tanıdığı ‘tali kurucu iktidar yetkisi’nin pratik olarak sona erdiğini ileri sürerek, “Krizin asıl muhatabı, iktidarı ve muhalefeti ile siyaset kurumudur. Siyaset kurumunun ortak bir refleks geliştirmesi, suçlayıcı demeçlerle yetinmemesi, demokratik ve anayasal sorumluluğun bir gereğidir” dedi. Egemenlik çatışmasının kabul edilemez olduğunu belirten İyimaya; çözüm yolu olarak kendi geliştirdiği bir önerisi olduğunu vurguladı. İşte İyimaya’nın çözüm önerisi olarak sunduğu ‘askıya alıcı veto’ önerisi:

ASKIYA NASIL ALINACAK?

-TBMM, üye tamsayısının en az üçte birinin yazılı teklifi ve beşte üçünün gizli oyu ile Anayasa mahkemesinin iptal ve itiraz davalarına ilişkin kararları ile yürürlüğü durdurma kararlarını askıya alabilir.

KARAR ANAYASAYA AÇIKCA AYKIRI

-Askıya almak için Anayasa mahkemesinin kararının Anayasaya açıkça aykırı olması, dürüst yorum ilkeleri ile bağdaştırılamaması, temel normun birden fazla anlam içermesi yahut kararda kanun ya da anayasa koyucu gibi bir davranış olması hallerinden birinin gerçekleşmesi şarttır.

HANGİ KARARLAR ASKIYA ALINAMAZ

-TBMM üyelerinin özlük hakları ile Anayasanın ikinci kısmının ikinci ve dördüncü bölümlerinde ve usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalarda yer alan temel hak ve hürriyetlerin geliştirilmesine ilişkin anayasa mahkemesi kararları askıya alınamaz.

-Askıya alma teklifinin Anayasa mahkemesi kararının yayımını izleyen 10 gün içinde TBMM’ye verilmiş olması ve en geç 3 ay içinde sonuçlandırılması gerekir.

- Askıya alma teklifinin sonuçlandırılmasına ilişkin TBMM kararları resmi gazetede yayımlanır.

- Askıya alma kararı, Anayasa mahkemesinin kararını bütün hüküm ve sonuçları ile ortadan kaldırır. Mahkeme kararında denetlenmiş olan kanun ve KHK  hiçbir işlem gerekmeksizin yürürlülüğünü sürdürür.

5 YIL YENİDEN DENETLEYEMEZ

-Askıya alma kararının üzerinden 5 yıl geçmedikçe Anayasa mahkemesi aynı kuralı yeniden denetleyemez.

-Anayasa mahkemesi kararları resmi gazetede yayımından itibaren 10 gün geçmedikçe yürürlüğe girmez. Süresinde verilen askıya alma teklifinin 3 ay içinde sonuçlandırılması yahut reddi halinde Anayasa Mahkemesi kararı derhal yürürlüğe girer.

-Anayasa Mahkemesi kararları yasama ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlar.