İpek yolu yeniden canlanıyor

Asya'nın can damarı olan İpek Yolu'nu yeniden hayata döndürme yolunda bugün ilk büyük adım atıldı. Yolun finansmanı ve güvenliği konusunda bazı kaygılar var 23 Asya ülkesinin Çin'in Şanghay kentinde imzaladığı anlaşma ile Asya kıtasını baştan başa kat ederek Avrupa'ya bağlanacak bir karayolunun inşaatı için start verildi. Japonya'dan başlayıp İstanbul'a uzanacak karayolu 140 bin kilometreyi kat edecek. Projeye dahil edilen 32 ülkeden 23'ünün temsilcileri bugün düzenlenen törende hazırlanan planlara imza koydu. Diğerleri ise bürokratik süreçlerinin tamamlanmasını ya da meclislerinden onay almayı bekliyor. Projeye destek veren Birleşmiş Milletler yetkilileri ise iyimserlikten vazgeçmiyor ve katılımdaki eksiklerin gelecekte karşılaşılabilecek zorluklar ve gecikmelerin ilk habercisi olarak görülmemesi gerektiğinde ısrar ediyor. Tokyo'dan İstanbul'a Dev bir karayolu ağından oluşan projenin ana koridoru, Japonya'dan başlayıp feribotlarla önce Güney ve Kuzey Kore'yi bağlayacak ardından Asya kıtasını baştan başa geçerek İstanbul'a ulaşacak. Bu güzergahtaki yolların büyük bölümü zaten halen kullanımda. Ancak en az yüzde 17'lik bir bölüm için inşaat ya da iyileştirme çalışmaları yapılması gerekiyor. Şebeke tamamlandığında bundan en çok fayda gören yoksul ve denize çıkışı olmayan ülkeler olacak. Yolun önemli bir bölümünde iyileştirme çalışmaları gerekecek Bu ülkeleri temsil eden Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı Enver-ül Çavduri, tüm büyük projelerin böyle başladığını belirtiyor. Çavduri, "Dünyada şu ana dek gerçekleştirilmiş olan buna benzer büyük projelerin çoğu, en başta pek çoklarınca bir düş ya da bir dilek listesi gibi algılandı. Ancak 5-10 yıl içinde sonuçları görmeye başlayacaksınız. Denize kıyısı bulunmayan tüm bu gelişmekte olan ülkeler mallarını limanlara bu otoyolu kullanarak nakledebilme imkanına kavuşacak." diyor. BM yetkilisine göre, bu yeni pazarlar sağlayarak uzun vadede hem istihdam yaratılacak hem de ekonomileri geliştirecek. Birleşmiş Milletler yetkilileri ilk kez 1959'da gündeme gelen projeyi, Asya'nın tarihi İpek Yolu ile karşılaştırıyorlar. Ancak bir dönem soğuk savaşın gölgesinde kalan bu projenin üzerinde; şimdi terörle mücadele savaşı diye nitelenen operasyonların bulutları dolaşıyor. Katılımcı ülkeler ve uluslararası kuruluşların bu projenin finansmanını karşılamayı başarıp başaramayacağı da belli değil. Belki de ortaya çıkan eksiklikleri kapatmak için özel şirketler ve kamu kuruluşları ortaklıkları kurulması da gerekebilir.