İnternete fotoğraf yüklemek çok riskli

Cep telefonu ya da tabletbilgisayarların yanı sıra fotoğraf makineleri gibi yeni nesil birçok mobil cihaz, fotoğrafın çekildiği yerin coğrafi koordinatlarından diğer birçok özelliklere kadar birçok bilgiyi fotoğrafın dijital kodları altında saklıyor.

Temel olarak çekilen fotoğrafın tarihinin, sağ alt köşede ''çirkin bir şekilde'' duracağına bizzat dosyanın içerisinde kod olarak yerleştirmek mantığıyla 90'lı yılların sonunda ortaya çıkan teknik, daha sonra gelişme göstererek bilgilerin depolanabildiği bir görünüme büründü.

Tarihin yanı sıra çekildiği makinenin özelliklerinden coğrafi koordinatlara göre onlarca bilginin depolandığı fotoğraflardaki veriler, daha sonra çeşitli amaçlarla kullanılabiliyor.

CİDDİ RİSK

Adli Bilişim Uzmanı ve Başkent Üniversitesi Öğretim Görevlisi Çığır İlbaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ''Amacı kullanıcılara kolaylık sağlamak olan bu teknik, fotoğrafların sosyal medyada paylaşılması alışkanlığıyla birleşince ciddi risk ortaya çıktı'' dedi.

Fotoğraf içerisine coğrafi koordinat eklemenin çok eski bir tekniğin geliştirilmiş biçimi olduğunu belirten İlbaş, steganografi adı verilen bu teknikle fotoğraf üzerinde gözle görülmeyen değişiklikler yapılarak yazı, dosya hatta başka bir fotoğraf gizlemenin mümkün olduğunu bildirdi.

İlbaş, şunları kaydetti:

''Bu teknik pek çok dosya biçimi için kullanılıyor. Hatta word belgelerinde belgenin yazıldığı bilgisayarın adı, bilgisayardaki donanımların seri numarasından üretilen bir sayısal imza bulunuyor.

Yöntemin genel adı 'meta data'. Türkçeye 'veri içinde veri' olarak çevrilen bir terim. Her belgede ve dosyada bir meta data bulunuyor. Fotoğraf çekme özelliği olan cihazlara GPS modüllerinin eklenmesiyle birlikte başta akıllı telefonlar olmak üzere pek çok cihazda fotoğrafın çekildiği yerin hatırlanması için meta data bilgilerine üretici firmalar tarafından GPS koordinatları da eklendi.

KOORDİNAT BİLGİSİNİ DE VERİYOR

Fotoğraflara coğrafi lokasyon bilgisi eklemek için en yaygın olarak kullanılan EXIF, CIPA (Kamera ve Görüntü Ürünleri Birliği) JEITA (Japon Elektronik ve Bilişim Teknoloji Endüstrileri Birliği) tarafından geliştirildi. Amacı kullanıcılara kolaylık sağlamak olan bu teknik, fotoğrafların sosyal medyada paylaşılması alışkanlığı ile birleşince ciddi risk ortaya çıktı. Fotoğraflardaki coğrafi koordinatları okuyan pek çok program olduğu gibi kullanımı çok kolay olan tarayıcı eklentileri de mevcut.

Önlem olarak, GPS özelliği olan ve fotoğraf çeken cihazlarda fotoğrafa koordinat bilgisini yerleştiren özelliğin pasif hale getirilmesi gerekiyor.''