İnternet’te ikinci kuşak dönemi

İnternet'in bilinen kuralları hızla değişiyor. İnternet’te kullanıcının statik bir rol üstlendiği dönem geride kaldı. Kullanıcı artık yüzbinlerin ziyaret ettiği sitelere yazı yazıyor, fotoğraf ekliyor, video çekiyor. İsimsiz kahramanlar bir anda üne kavuşuyor.

Tim O’Reilly’nin 2004 yılında düzenlediği “Web 2.0”, internette bir dönüm noktasını meydana getirdi. O’Reilly, bu konferansla birlikte uluslararası kamuoyunun gündemine giren “ikinci kuşak web” kavramıyla sanal dünyadaki köklü değişikliği tesbit etmek istediğini vurguluyor: “İkinci kuşak webin esası internetin bir platform olarak kullanılmasına dayanıyor. Burada öncelikli kural, uygulamaların, ihtiyaçlardan yola çıkarak kendilerini yenilemesidir. Dolayısıyla, bir uygulamayı ne kadar çok kişi kullanırsa o uygulamanın kendini iyileştirebilme imkanı da artıyor.”

Tim O’Reilly, ikinci kuşak webin en önemli aktörünün kullanıcı olduğuna işaret ediyor ve Google, Ebay, Amazon ve Wikipedia’daki işleyişi örnek gösteriyor: Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Tim O'Reilly, bilgisayarı, "dünya çapında bir elektronik beyne giriş aracı" olarak tanımlıyor.“Aslında interneti meydana getiren ağ, diyelim ki bir milyar, bilgisayardan meydana gelmiyor. Hayır, ikinci kuşak web’de aslında var olan tek bir bilgisayardır. Herkes diğerleriyle bağlıdır. Bugün bilgisayardan anladığımız da temelde, dünya çapında bir elektronik beyne giriş aracıdır.” Kendisi de bir yazılımcı olan ve Perl kodlama dilini geliştirenler arasında yer alan Tim O’Reilly, günümüzde giderek daha iyi bilgisayar programları yazıldığına işaret ediyor.

O’Reilly’e göre bu gelişme internet’e gönderilen veri miktarını da sürekli artırıyor: “Günümüzde birçok fotoğraf makinasında GPS adı verilen küresel yer belirleme hizmeti yer alıyor. Böyle bir makinayla çektiğiniz fotoğrafa otomatik olarak bu bilgiler de dahil ediliyor; fotoğrafı ikinci kuşak web anlayışıyla çalışan herhangi bir fotoğraf sitesine yollamanız halinde fotoğrafladığınız bölgeyle ilgili bu veriler de kendiliğinden yükleniyor. Böylece, belki istemeden de olsa küresel beyinin bir ayrıntı daha öğrenmesini sağlıyorsunuz.” Kişisel bilgi hassasiyeti İnternet ve kullanıcıların kişisel bilgileri, Tim O’Reilly’nin de üzerinde durduğu konulardan. O’Reilly kişisel bilgilere ilişkin hassasiyeti anlayışla karşıladığını dile getiriyor: “İkinci kuşak web’in gelişiminde özellikle kişisel alanla ilgili kaygıların ön plana çıkacağını düşünüyorum. Ancak diğer taraftan, insanların ortaya çıkan yararı gördükçe sözkonusu bilgileri paylaşmaya razı olduğunu tesbit etmek gerekiyor. Diğer taraftan bir kredi kartı kullandığınızda da benzer kural geçerli; burada da kişisel bilgiler sunuluyor. Ancak kredi kartı sözkonusu olunca bu kadar tartışma yaşanmıyor.” Tim O’Reilly’e göre teknolojik gelişme internetten başka alanlara kayıyor. O’Reilly, sözkonusu eğilimin ipuçlarının bir süredir gözlendiğini kaydediyor: “Bilgisayarla uğraşmak denince akla hala ekran karşısında oturup klavyeyi tuşlamak geliyor. Ancak bilgisayarlar giderek daha arka plana kayacak. Bu sürecin ilk evresi şu anda yaşanıyor: Mobil cihazlar ve telefonlar, sözünü ettiğim platformun işlevini üstleniyor.”