İnternet matbaayı öldürür mü?
Abone olÖmrünü matbaacılığa adayan Oktay Duran'a göre internet matbaanın tahtını sarsamaz.
Ömrünü matbaacılığa adayan Oktay Duran, Cem Ofset'le ilkleri
Türkiye'ye taşıdı. Duran'a göre, internet matbaanın tahtını
sarsamaz.
Oktay Duran, matbaacılık sektörünün duayenlerinden. Henüz 14
yaşındayken bu sektöre girmiş. Başlarda bu mesleği sürdürmeye pek
gönlü yokmuş. Ama tam 51 yıldır bu sektörün içinde... Cem Ofset'in
kurucusu Oktay Duran, Türkiye'nin tek karton üreticisi Kartonsan'ın
da Yönetim Kurulu Başkanvekili. 23 yıldır da İstanbul Sanayi Odası
Meclisi'nde sektörünü temsil eden Duran, iki dönem de İSO Meclis
Başkanvekiliği yaptı. Yani Oktay Duran, İSO Meclisi'nde çok
başbakan gördü. Duran, Başbakan Tayyip Erdoğan'ın İSO'da
sanayicilere fırça atan üslubunu yadırgamamış. Hatta "Herkesin
kendisine özgü üslubu vardır. Söylediklerinin büyük bir kısmı da
doğrudur" diyor. Oktay Duran'la matbaacılık sektörünün
sıkıntılarını konuştuk.
Geçen ay İSO Meclis Toplantısı'nda konuşan Başbakan Recep Tayyip
Erdoğan'ın üslubunu yadırgadınız mı?
* Hayır yadırgamadım. Herkesin kendisine özgü bir üslubu vardır.
Ayrıca, Başbakan'ın söylediklerinin büyük bir kısmı da doğrudur.
Bundan 4-5 sene evvel yüksek enflasyon yüksek faizle yaşamımızı
sürdürürken şimdi yeni bir ekonomik kulvara girmek üzereyiz. Bu
adaptasyon sürecinde mutlaka birtakım sorunlar yaşanacaktır.
Başbakan sanayiciye adeta fırça attı. Siz hiç alınmadınız mı?
* Alınmadım. Bu Başbakan'ın üslubu, konuşma tarzı.
Yıllardır enflasyonla yaşamaya alışan reel sektör, enflasyonun
düşmesine neden uyum sağlayamadı?
* Senelerdir hep "Enflasyon denen canavarın başını ezeceğiz, faiz
hadlerini aşağıya çekeceğiz, Türk parasının kıymetini muhafaza
edeceğiz, döviz kurlarındaki stabil seviyeyi muhafaza edeceğiz"
diye konuşuyorduk. 3 sene içinde bunlar gerçekleşti. Fakat şu
esnada sanayi durdu. Türk parasının fazla değer kazanmasından
dolayı tamamen ithalata yönelindi. Bütün ara malları yurtdışından
getiriliyor. O zaman da cari açık da gittikçe büyüyor.
Kağıt sektöründe ithalatihracat dengesi nasıl?
* Size somut bir örnek vereyim: Türkiye'deki fabrikalar yılda 2
milyon 600 bin ton karton üretiyor. Ülkenin tüketimi de 2 milyon
500 bin ton civarında. Tam kapasitemizi kullandığımız zaman ülke
ihtiyacının tamamını karşılıyoruz. Geçen yıl ne oldu biliyor
musunuz? Biz yine 2 milyon 500 bin ton kağıt tükettik ama maalesef
1.5 milyon ton kağıt ürettik. Geri kalan 1 milyon 100 bin ton
kağıdı da ithal ettik. Dışarıya 1 milyar dolar para verdik. Bu o
kadar istihdam kaybı demek, memleket servetinin yurtdışına çıkması
demek. Hükümetin bu konuya eğilip, acil tedbir alması gerekiyor.
Biz kapasitemizin ancak yüzde 50'sini kullanabiliyoruz. Ben size
başka bir şey söyleyeyim. Yılda 150 bin ton karton üreten tesiste,
üretimin yüzde 20'si stokta bekliyor. Yani 30 bin ton karton stokta
bekliyor. Bu da tamamen Uzakdoğu'dan gelen düşük fiyatlı malların
iç pazarda talep bulması nedeniyle oluyor.
İthalat bir yana "İnternet matbaayı öldürecek" deniliyor.
* Evet, teknoloji değiştikçe internet ve dijital baskı tipleri de
gelişiyor. İnternetin muhakkak basın sektörüne etkisi olur. Ama
hiçbir zaman çökertecek boyutlara kadar gelmez. Kağıt ve karton
insan hayatı için stratejik sektörlerin başındadır. Ben olmasam siz
doğmazdınız. Ölüm
ve doğum kağıtlarını ben satıyorum. Cebinizdeki parayı ben
basıyorum.
Bir ülkenin gelişmişlik düzeyini ölçmek için kağıt-karton
tüketimine bakılıyor. Biz hangi noktadayız?
* AB ülkeleri insan başına yılda 240 kilo kağıt-karton tüketirken,
maalesef Türkiye 40 kiloyu yeni yakaladı. Dünya ortalaması da 60
kilo. Biz okumayı sevmeyen bir milletiz. Ürünlerimizi satacak olan
etkenlerin başında ambalajın geldiğini yeni yeni anlamaya
başladık.
Biz atık kağıdın geri dönüşümü konusunda da bilinçli değiliz.
* Evet, Türkiye'de yılda 2 milyon 500 bin ton civarında kağıt
karton tüketiliyor. Avrupa'da kağıdın yüzde 75'i geri dönerken,
Türkiye'de ancak yüzde 35'ini geri dönüştürebiliyoruz. Kağıt karton
üretiminde selülozun yanı sıra, geri dönüşümlü kağıt da hammadde
olarak kullanılıyor. Biz yurtdışından yılda minimum 400-500 milyon
dolar atık kağıt ithal ediyoruz. Yeni ambalaj atıkları yasa
tasarısı çıktı. Buna hem sektörel hem de ülke bazında sahip
çıkmamız lazım. Evimizde okuduğumuz gazeteleri çöpe atıyoruz. Çöpe
atacağımıza, ekonomiye tekrar kazandırabiliriz.
Kaynak: