İnsanlığı tehdit eden 10 risk...

''Anne ve çocuğun düşük kilolu olması, güvensiz cinsel ilişki, yüksek tansiyon, tütün-alkol tüketimi, güvensiz su, sanitasyon ve hijyen, demir eksikliği, katı yakıtlardan kaynaklanan duman, yüksek kolesterol ve obezite'' Dünya üzerinde, insanlığı tehdit eden 10 temel önlenebilir risk belirlendi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), insan sağlığına yönelik ana risklerin büyüklüğüne ışık tutmak ve hükümetleri, bu risklere karşı halk sağlığı uygulamalarını yoğunlaştırmaları için cesaretlendirmek amacıyla, derin çaplı bir araştırma gerçekleştirdi. Bu araştırmayla, insan sağlığını tehdit eden 25 önlenebilir temel risk belirlendi ve bunlar arasında en tepedeki 10 risk seçildi. Araştırma sonunda hazırlanan raporda, bu 10 riskin, dünyadaki yıllık 56 milyon ölümün yaklaşık yüzde 40'ından ve sağlıklı yaşam yıllarının global kaybının 3'te birinden sorumlu olduğu açıklandı. DSÖ'ye göre, bu 10 risk şöyle: -Anne ve çocuğun düşük kilolu olması, -Güvensiz cinsel ilişki, -Yüksek tansiyon, -Tütün ve alkol tüketimi, -Güvensiz su, -Sanitasyon ve hijyen, -Demir eksikliği, -Katı yakıtlardan kaynaklanan duman, -Yüksek kolesterol -Obezite. RİSKLERİN ÇOĞU TÜKETİME BAĞLI Raporda, araştırmanın en çarpıcı bulgularından birinin, ''risklerin çoğunun tüketime bağlı olması ve yüksek tüketim ve yetersiz beslenmeden kaynaklanması'' olduğu vurgulandı. Bu bulgunun, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki farkı dramatik olarak gözler önüne serdiği belirtilen raporda, milyonlarca prematüre ölüme ve 10 milyonlarca sağlıklı yaşam yılı kaybına neden olan önlenebilir şartlarla toplumların nasıl başa çıkabileceklerini gösteren bir yol haritası çıkarılması amaçlanıyor. ÇOCUKLARA YÖNELİK RİSKLER DSÖ'ye göre, dünyada, 5 yaş altı 174 milyon çocuğun kötü beslendiği tahmin ediliyor. Çocukların kötü beslenmesi, hastalıklara karşı düşük dirence olduğu kadar, fiziksel ve ruhsal gelişimin yetersiz olmasına da neden oluyor. Yetersiz beslenme, gelişmekte olan ülkelerde küçük çocuk ölümlerinin yüzde 35'ine, doğrudan veya dolaylı şekilde neden oluyor. ÜREME SAĞLIĞINA YÖNELİK RİSKLER Rapora göre, her yıl yarım milyon kadın, yoksulluk ile şiddetini artıran hamilelik komplikasyonları nedeniyle hayatını kaybediyor. Kadınların sağlığını geliştirme çalışmaları, çocuk doğururken karşılaşılan ölüm risklerini de azaltmayı içeriyor. Evli kadınlar arasında 1960'lı yıllarda yüzde 10'dan az olan doğum kontrol yöntemi kullanımı, bugün yüzde 60'ların üzerine çıkmış durumda. Tahmini 123 milyon kadının, hala aile planlaması açısından karşılanmamış ihtiyaçları bulunuyor. Protein-enerji yetersiz beslenmesi ve demir eksikliği, kadınlar arasında erkeklere oranla daha yüksek görülüyor. Fakirlik, kadınlar arasında stres ve depresyonun yanı sıra ev içi şiddetin de ek bir faktör olmasıyla birlikte önemli bir etken olarak kabul ediliyor.