İngiliz modeli geliyor! Partilerin kabusu bitiyor

AK Parti’nin çantasında bulunan dar bölge sisteminde 550 seçim çevresinde birer vekil seçilecek.

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın Başkanlık Sistemi içeren anayasa değişikliği ile birlikte dar bölge seçim sistemine geçilebileceği yönündeki açıklamasının ardından gözler AK Parti'ye çevrildi.

MUHALEFET SICAK BAKMAMIŞTI

İlk kez Demokrat Parti döneminde uygulanan dar bölge seçim sistemi istikrarın da adresi olmuştu. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başbakan olduğu dönemde de seçim sistemi ile ilgili 3 seçenekli bir öneri sunmuş ancak muhalefet buna sıcak bakmadığı için gerçekleştirilememişti.

YÜZDE 10 BARAJI KALKACAK

Erdoğan'ın bu önerisi, 'dar bölge', 'daraltılmış bölge' ve yüzde 10 barajlı mevcut sistemin devamı şeklindeydi. AK Parti'nin çantasında bulunan 'dar bölge' seçim sistemi katılımcı demokrasinin önünü açmayı hedefliyor. Milletvekili hesabı parti liderine değil, kendini seçen seçmene verecek. Dar bölge sistemi ile 1980 darbesi sonrası getirilen yüzde 10 barajı kalkacak, barajsız bir sistem gelecek.

İNGİLİZ MODELİ OLARAK BİLİNİYOR

Türkiye'de seçilecek milletvekili sayısı kadar seçim çevresine ayrılacak ve her bir bölgeden bir milletvekili seçilecek. Seçim çevresini birinci sırada tamamlayan parti adayı veya bağımsız aday milletvekili olmaya hak kazanmış olacak. İngiliz modeli olarak bilenen ve halen İngiltere'de uygulanan dar bölge seçim sistemi Türkiye'de ilk kez 1950 -1954-1957 seçimlerinde kullanıldı.

DARBEYLE BİRLİKTE DEĞİŞTİ

Oylar nispi çoğunluk sistemiyle dar bölgeye göre belirlendi. 1960 darbesiyle seçim sistemi de değişti. Nispi temsil sistemi getirildi, koalisyonlu hükümetler dönemi başladı. 1980 darbesi ile seçim barajı yüzde 10 olan sistem getirildi.

İL İL DAR BÖLGE...

Düşünülen dar bölge ile 550 vekil seçmek için 550 seçim çevresi olacak. Bu yöntemle İstanbul'un halen 3 olan seçim çevresi 18'e, Ankara'da 2 olan seçim çevresi 7'ye, İzmir'in 2 olan seçim çevresi 6'ya çıkacak. Bursa 4; Antalya, Diyarbakır, Gaziantep, Mersin, Kocaeli, Konya ve Şanlıurfa'da 3; Aydın, Balıkesir, Denizli, Eskişehir, Erzurum, Hatay, Kayseri, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Samsun, Tekirdağ, Trabzon ve Van'da iki seçim çevresi olacak.