İngiliz bankalarına güvenlik duvarı uygulaması

2008 küresel ekonomik krizi çerçevesinde İngiliz bankalarının yeniden yapılandırılmasını öneren rapor bugün açıklanıyor.

Rapor, ekonomik kriz sonrasında yeni bir bankacılık krizi yaşanmaması için oluşturulan Bağımsız Bankacılık Komisyonu'nun ara bulgularını içeriyor.

Rapor, dev uluslararası bankalarda iç güvenlik duvarları oluşturulmasını öneriyor.

Bu duvarların amacı ekonomi için hayati önem taşıyan tasarruf, ticari borç ve para havalesi gibi alanları spekülatif işlemlerden ayrı tutmak olacak.

Rekabet artırıcı önlemler

Bir diğer öneri ise, özellikle de Lloyds'un piyasa gücüne müdahale ederek bankalar arası rekabeti artırmayı hedefliyor.

Hisselerinin yüzde 43'ü vatandaşlara ait olan bankanın yüzlerce şubesini satmak zorunda kalabileceği tahmin ediliyor.

BBC'nin ekonomi editörü Robert Peston bankacılık sektörünün önerilerin bir kısmının uygulamasını çok masraflı bulacağını ancak koalisyon hükümetinin kimi üyelerinin daha kapsamlı önlemlerden yana olduğunu söylüyor.

İstişareye sunulan ara rapor, Eylül ayında tamamlanacak ve maliye bakanı George Osborne'a sunulacak.

Yatırım bankacılığı bireyselden ayrılabilir

İç güvenlik duvarı önerisinin yapıldığı bankalar arasında Barclays, HSBC ve Royal Bank of Scotland var.

Bu bankaların üçü de bireysel bankacılık işlemleri ve yatırım bankacılığını bir arada yürütüyor.

Uygulama, bankaların borçlanırken daha yüksek faiz ödemesi anlamına gelecek.

Hazine bakanı Danny Alexander, BBC'ye yaptığı açıklamada, hükümetin bankaların yeniden yapılandırılması konusunda vatandaşların ihtiyaçlarına bankaların çıkarından daha fazla önem verdiğini söyledi.

Beş ekonomist ve bankacıdan oluşan ve başkanlığını İngiltere Merkez Bankası'nın baş ekonomisti John Vickers'ın yaptığı komisyonun görevleri arasında bankaların bölünmesi de vardı.

Çok amaçlı bankaların hükümetin garantilerinden haksız bir biçimde yararlandığından kaygı duyuluyor.

Hükümetin bireysel bankacılık işlemleri sunan bankaların iflas etmesine izin vermeyeceği düşünülüyor.

Ancak bu durumun çok amaçlı bankaların daha düşük faizle borçlanmasına izin verdiği ve bu şekilde yüksek risk taşıyan yatırım bankacılığı işlemlerini yapabildiği vurgulanıyor.

İç güvenlik duvarı uygulaması da atırım bankalarının kayıplarının bedelini kamunun ödemesinin önüne geçmeyi hedefliyor.

'Uygulamalar masraflı'

Uygulama çerçevesinde bankaların yatırım bankacılığı işlemleri için yan kuruluş oluşturması gerekebileceği düşünülüyor.

Bankalar, bu durumda yatırım bankaları için daha fazla fon bulmak zorunda kalacak, dolayısıyla da uygulamanın maliyetli ve zor olacağını söylüyorlar.

Uygulamayı eleştirenlerin ise dikkat çektiği iki nokta var.

Bunlardan birincisi bireysel bankacılık işlemlerinin yatırım bankacılığını desteklemesinin engellenmesinin mümkün olmayabileceği.

Ekonomik kriz sırasında verilen krediler, garantiler ya da piyasaya para pompalanması bu engeli aşabilir.

İkincisi, olası bir ekonomik kriz sırasında hükümetin yalnızca yatırım bankacılığı yapan bir şirketi kurtarmak isteyip istemeyeceğinin bilinmemesi.