İndirim kampanyalarında devrim gibi yeni karar! Artık vatandaşla alay edilemeyecek

Vatandaşı bezdiren sözde indirim kampanyalarına Ticaret Bakanlığı ‘dur’ dedi. Artık bir ürünün indirimi son 30 gün içindeki en düşük fiyat üzerinden yapılacak. Sahte yorum ve puanlama engellenecek. İşte yeni sistemin detayları...

Türkiye'de 'Dev indirim', 'Büyük indirim', 'İndirdik' başlıkları altında yapılan sözde indirimlere son verecek hamle Ticaret Bakanlığı'ndan geldi. Son yıllarda adeta bir pazarlama taktiği halini alan sözde indirimler vatandaşların tepkisine neden olurken bu şikâyetleri dikkate alan bakanlık, sözde indirimlere yeni düzenlemelerle son verecek.

Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği'nde tüketiciyi koruyan düzenlemeleri devreye alan bakanlık, vatandaşın da aldatılmasının önüne geçecek. Düzenleme 1 Mart'ta yürürlüğe girecek.

En düşük fiyat baz alınacak
Düzenlemeyle 'reklamlarda' ibaresinden sonra gelmek üzere 'indirimden önceki fiyat' ibaresi eklendi. Böylece bir mal veya hizmetin indirimden önceki satış fiyatının tespitinde indirimin uygulandığı tarihten önceki 30 gün içinde uygulanan en düşük fiyat esas alınacak. Örneğin, bir ürünün fiyatı 100 TL iken firmalar bunu 150 liraya çıkarıp, 'Yüzde 50 indirim' başlığıyla 75 TL'ye satışa sunuyordu. Yeni düzenlemeyle artık o ürünün son 30 gün içindeki en düşük fiyatı baz alınacak. Eğer bu ürünün en düşük fiyatı 100 TL ise ve bu ürün 75 TL'ye düşüyorsa, ürüne yapılan indirim oranı yüzde 50 değil, yüzde 25 olarak belirtilecek. Meyve ve sebze gibi çabuk bozulabilen mallara ilişkin reklamlarda ise indirimin miktarı hesaplanırken, indirimli fiyattan bir önceki fiyat esas alınacak. Mal ve hizmetin bağlı kredi ile satışa sunulduğu reklamlarda faiz oranı, tüketiciye toplam maliyetin aylık ve yıllık yüzde değeri, kredi vadesi, geri ödeme koşulları açıkça gösterilecek.

Sahte değerlendirmeye engel
Tüketicilerin bir mal veya satıcı hakkında değerlendirme yapmasına imkân sağlanan durumlarda, bu değerlendirmelerin, sadece ilgili mal veya hizmeti satın alanlar tarafından yapılmasına izin verilecek. Satış artırmak amacıyla doğru olmayan değerlendirmelerin yapılmasına yönelik gerçek veya tüzel kişiyle anlaşma yapılamayacak ya da hizmet satın alınamayacak.

Güven endeksini artırır
Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili İbrahim Güllü, yapılan yalancı indirimlerin artık firmaların birer pazarlama taktiği haline geldiğini söyledi. Özellikle son yıllarda sözde indirimlerle ilgili vatandaşlardan binlerce şikâyet aldıklarını belirten Güllü, "Artık vatandaşlar indirimlerin gerçek olup olmadığından dahi şüphe duyuyordu. Bu düzenleme yalancı indirimlere 'Dur' diyor" ifadelerini kullandı. Daha önce sözde indirimlerde herhangi bir kıstasın olmadığını belirten Güllü, "Bakanlık yeni düzenlemeyle aslında bir kıstas getirdi. Özellikle 30 gün şartı çok büyük önem taşıyor. Burada bir ürünün son 30 gün içindeki en düşük fiyatı baz alınacak ve bunun üzerinden indirim yapılacak. Böylece yüzde 50-70 gibi sahte rakamlar değil eğer varsa gerçek indirim oranı ortaya çıkacak. Yoksa da vatandaşın kandırılmasının önüne geçilecek" dedi. Çabuk bozulan ürünlerde de bir önceki fiyatın baz alınacağını anlatan Güllü, online platformalardaki sahte değerlendirme ve puanlamaların da önüne geçildiğini kaydetti. Güllü, "Bu düzenleme piyasaya güven verirken, tüketici güven endekisinin artıracak. Firmalar açısından da daha adil bir rekabet ortamı sağlayacak" diye konuştu.

Cevap hakkına 72 saat süre
Hakkında değerlendirme yapılan satıcı veya sağlayıcılara, değerlendirmenin yayınlanmasından önce açıklama yapma veya cevap verme hakkını kullanabilmeleri için en az 72 saat süre tanınacak. Değerlendirmeler, bu süre dolmadan önce veya gerçeği yansıtmadığının anlaşılması halinde yayınlanmayacak. Yönetmelikle, satın alma sürecini otomatikleştiren bir yazılım kullanmak suretiyle spor, tiyatro, söyleşi gibi etkinlik biletlerini, belirlenen limitlerin dışında satın alarak tüketicilere yüksek fiyatla satışa sunma aldatıcı ticari uygulama kabul edilecek.

En üst düzeyde koruma
Ticaret Bakanı Bakan Muş, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "İndirimli satışlar ve kişiye özel fiyatlar gibi konularda tüketicilerimizi en üst düzeyde koruyacak tedbirleri hayata geçirdik" dedi.

1- İndirim oranları en düşük fiyata göre belirlenecek.
2- Sıralamadaki sponsorlu ürünler belirtilecek.
3- Sadece satın alanlar yorum yapabilecek.
4- Vatandaş sahte değerlendirmelerle yönlendirilemeyecek.
5- İnternette karşılaştırmalı fiyat sunumu yapılacak.
6- Şikâyet sitelerine düzenleme yapılacak. Satıcıya şikâyet sitelerinde 72 saatlik cevap verme hakkı verilecek.
7- Kredili satışta faiz, vade, maliyet açıkça gösterilecek.