IMF'nin jesti ekonomiye doping oldu

IMF’nin attığı bu iki adımı değerlendiren iş dünyasının önde gelen isimleri ve ekonomistler, Türkiye ekonomisinin yeni bir krize gireceği şeklindeki bazı spekülasyonlara set çekildiğini, piyasalarda canlanmanın artacağını belirtti. Ekonomistlere göre borcun vadesinin uzamasıyla Hazine’nin önümüzdeki yıl ödemesi gereken borç miktarı azaldı. Bu da faizleri düşürerek, borçlanma maliyetini aşağı çekecek. Memur ve işçi maaşlarında yapılan artışın bütçeye getirdiği yük, Anayasa Mahkemesi’nin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi’ni iptal etmesi ve 25 milyar dolar gelir beklenen orman vasfını yitirmiş Hazine arazilerinin satışına imkan veren yasanın veto edilmesi ihtimali sebebiyle içerde sıkışan hükümetin imdadına Uluslararası Para Fonu yetişti. IMF, 476 milyon doların Türkiye tarafından kullanılmasını serbest bırakırken, 2004 ve 2005 yılında ödenecek borçların vadesini de 2 yıl uzattı. IMF Başkanı Horst Köhler, borç geri ödemesinin, Türk hükümetinin başarısına destek olması amacıyla kaydırıldığını açıkladı. Devlet Bakanı Ali Babacan ise, vade uzatmasının hükümete 11 milyar dolarlık rahatlama anlamına geldiğini belirtti. Doç. Dr. Sadi Uzunoğlu, Türkiye’nin borçlarını ödemek için kaynak arayışındaki hükümetin içeride görmediği desteği çok açık biçimde uluslararası alanda gördüğünü söyledi. Uzunoğlu, “Uluslararası piyasadan bulacağımız borçları, iç borçları ödemede değerlendirebiliriz. Ayrıca hükümetin önümüzdeki yıl çevirmesi gereken borç miktarı da azalacak. Bu da piyasalar üzerindeki yükü hafifletir.” dedi. Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan da, IMF’nin bu tavrının hükümetin doğru yolda olduğunu gösterdiğini söyledi. Çağlayan, “IMF’nin verdiği kredi hiç önemli değil. Türkiye’ye vereceği krediyi açıklaması ve Türkiye’nin şu andaki çalışmasını olumlu değerlendirmesi içerdeki ve dışardaki borçlanma maliyetlerimizi azaltacak.” şeklinde konuştu. TİM Başkanı Oğuz Satıcı da, borç ertelemesinin sürdürülebilir büyümeye katkı sağlayacağına işaret etti. Türkiye’nin toplam borçlarının yüzde 12’si IMF’ye, asıl büyük borçlanma ise iç piyasaya. Toplam 183,3 milyar dolara ulaşan borcun yüzde 12’sine karşılık gelen 21,6 milyar doları IMF kredilerinden oluşuyor. İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sadi Uzunoğlu, IMF’nin borç ödemelerini ertelemesinin Türk ekonomisini olumlu etkileyeceğini belirtti. Uzunoğlu, “Vade uzatılması Türkiye’nin 2006 yılından itibaren de IMF ile ilişkilerini sürdüreceği anlamına geliyor.” diye konuştu. Borç ertelemesini ‘müspet bir gelişme’ olarak değerlendiren Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan da, bu kredinin diğer ülkelerin Türkiye’ye bakışı açısından son derece önemli olduğunu, yabancı sermayenin Türkiye’ye gelişini sağlayacağını, Türkiye’nin gerek iç ve gerekse dış borçlanmalarında iyi bir referans olacağını ve borçlanma maliyetlerini düşüreceğini söyledi. Çağlayan, “Borç verenler Türkiye’nin iyi ve doğru yolda olduğunu göreceği için, IMF’nin koymuş olduğu tavrı bir özel haberci, bir davet olarak görmek lazım. IMF’nin vermiş olduğu krediyle ortaya koyduğu pozitif mesajı ben bir anahtar olarak görüyorum.” diye konuştu. IMF kararının ekonomiyi olumlu etkileyeceği yönünde görüş açıklayan Asya Finans Genel Müdürü Ünal Kabaca da, borçların uzun vadeye yayılmasının avantaj olduğunu söylüyor. Kabaca, kararın faizlere baskı yapabileceğini ve iç borçlanma maliyetlerini de etkileyebileceğini ifade ederken, “Aslında cuma günü piyasalar kapanırken IMF’nin özellikle 476 milyon doları serbest bırakmayacağı yönünde beklenti vardı. Mali piyasalar bu baskıyla haftayı kapattı. Piyasalar kapandıktan sonra IMF’nin bu kararı açıklaması önümüzdeki günlerde daha fazla etkisini gösterecektir. Borçlanma ihtiyacının azalması faizleri aşağı çekecektir. Buradan sağlanacak kaynak bazı yatırımların da önünü açabilir.” dedi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da, kararın müspet katkı yapacağını vurgularken, “Tükiye’nin borç ödeme baskısını azaltacak. Ayrıca bu ekonomik reform programının devam edeceği anlamına gelir.” dedi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı ise, “IMF’nin kararı çok olumlu. Demek ki IMF’nin gözü kulağı var. Piyasalardaki refleksi okuyabiliyor.” dedi. IMF’nin yaptığının bir başlangıç olduğunu ve karşılıklı adımlarla devam edebileceğini ifade eden Satıcı, “Bu karar ekonomide bir rahatlama yapacaktır. Türkiye gibi yüksek borç yükü taşıyan ülkelerin borç erteletmesi ülkenin yeni borçlanma ihtiyacını azaltacaktır. Sürdürülebilir büyümeye katkı sağlayacaktır.” dedi. Borç ödenecek mi kaygısını kaldırdı Hazine Müsteşarlığı’na göre ise, borç ertelemesi, Türkiye’nin 2004 ve 2005 yıllarında yapacağı borç geri ödemelerine ilişkin, “acaba ödeyebilecek mi?” kaygısını ortadan kaldırdı. Uygulamanın piyasalara olumlu etki yapması bekleniyor. Hazine Müsteşarlığı, “Bu şekilde, geri ödemelerin bazı yıllarda yoğunlaşması önlenecek, ödemeler daha düzgün ve yıllara yayılmış bir yapıya kavuşacaktır. Böylece hem kamu maliyesi finansman planı rahatlatılmış olacak hem de finansmana ilişkin önemli bir belirsizlik ortadan kalkmış olacaktır.” açıklamasını yaptı. Hazine’den sorumlu Devlet eski Bakanı Masum Türker ise, yapılan işlemle birlikte AK Parti Hükümeti’nin IMF ile olan mevcut anlaşmayı 2007 yılına kadar uzatmanın yollarını açmış olduğunu vurguladı. ZAMAN