IMF'nin gözü memur maaşlarında

Birgün Gazetesi'nden Can Gazalcı'nın haberine göre, Hükümet 2005 - 2008 döneminde Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yeni bir anlaşma yapmaya hazırlanırken, Fon'un yeni hazırlanacak önlem paketi için isteyeceği tavizler de ortaya çıkıyor. IMF'nin hazırlattığı Mayıs'ta tamamlanan "Türkiye'de kamu harcamalarının gözden geçirilmesi" raporunda başta öğretmen olmak üzere memur maaşlarının yüksek olduğu ve bu çerçevede bütçedeki personel ödeneklerinin düşürülmesi gerektiği belirtildi.

IMF 2005'ten sonra uygulanacak yeni programın ön hazırlıklarına başladı. Öncekigün İstanbul'a gelen IMF heyetinin de gelecek hafta Ankara'da ön görüşmelerine başlayacağı 2005 - 2008 döneminde uygulanacak yeni anlaşma öncesinde "Türkiye'de kamu harcamalarının gözden geçirilmesi" başlıklı bir rapor hazırlattı.

Geçen ay tamamlanarak ilgili kuruluşlara gönderilen raporun ana maddesi, memur ve memur emeklilerininin maaşları oldu. IMF uzmanlarının kaleme aldığı raporda; "Milli Eğitim Bakanlığı, bile bütçesinin yüzde 90'ını personel giderlerine harcıyor. Bu tablo değişmeli. Kamuda maaşlar kısılmalı" denildi.

Raporda yer alan ifadeler, 2005 bütçe hazırlıkları sürecinde dikkate alınacak. Başta Milli Eğitim Bakanlığı olmak üzere bir çok kuruma gönderilen raporda şu saptama ve önerilere yer verildi:

- Türkiye'de kamu kesiminde çalışanların ve emeklilerin aldığı maaşlar; "kişi başına düşen ulusal gelirle" kıyaslandığında yüksek.

- Milli Eğitim Bakanlığı'nın harcamalarının yüzde 90'ı personele gidiyor. Türkiye'deki öğretmenler de, kişi başına düşen gelirin üzerinde maaşlar alıyor.

- Kamuda personel harcamaları kısılmalı, diğer harcama kalemleri artırılmalı. Personele giden fazla ücretler icraata dönük harcanmalı.

- Emeklilik yaşlarının yükseltilmesi gerekiyor. Türkiye'de sosyal güvenlik sistemi, insanları çalışmamaya sevk ediyor.

- Sosyal güvenlikte bugün bir reform yapılsa dahi, sistem ancak 10-15 yıl sonra kendisini toparlar.

- Türkiye'de çalışanların dörtte biri kayıtdışı. Kayıtdışılığın önlenmesi için, denetimler artırılmalı. Emekli olup çalışanlardan alınan SSK primleri yükseltilmeli.

MAAŞLARDA SON SIRADAYIZ

IMF'nin memur ve öğretmen maaşları için öngördüğü yüksek rakamı ise dünya ortalamalarına bakıldığında oldukça düşük. Örneğin, Türkiye'de ortalama 15 yıllık bir öğretmenin yıllık maaş toplamı 4 bin 800 dolar düzeyinde bulunuyor. bu rakam enüst derecede 25 yıllık bir öğretmen için ise 5 bin 800 dolar. bu rakam Lübnan'da ise 11 bin 594 ile 26 bin 917 bin dolar aralığında.

Uruguay'da bile bir 15 yıllık bir öğretmen yılda toplam 8 bin 382 dolar alıyor. Endonezya'da bu rakam 5 bin 150 dolar ile Türkiye'nin üzerinde. Dört kişilik bir aile düşünüldüğünde yılda 4bin 500 dolar alan bir öğretmenin geliri dörde bölündeğende fert başına deşin yıllık kişi başına gelir 1 125 dolara karşılık geliyor. yani IMF raporunda yer alan öğretmen maaşlarının kişi başıona milli gelirden yüksek olduğu hesaplaması, ortalama bir kişi başına milli gelir hesaplamasında bile doğru değil. Buna göre bir öğretmenin maaşı Türkiye'nin ortala kişi başına düşen milli gelirinin neredeyse yarısına denk geliyor.

BÖYLE HESAPLAMA OLMAZ

CHP Ankara Milletvekili Yakup Kepenek, IMF'nin raporunu değerlendirirken, "Ülkenin kişi başına ortalama geliriyle toplumun belli kesimlerinin aldığı maaş ve ücreti karşılaştırarak bir sonuca varmak, elmayla armudu toplamak gibi bir şey. Kuveyt'te kişi başına gelir 20 bin dolar dolayında. Kuveyt'teki kamu görevlilerinin aylık maaşlarını buna göre aldıklarını söyleme şansınız yok. Bir bağ yok" dedi

Türkiye'de kişi başına milli gelirin 3 bin doların üzerinde olduğuna dikkat çeken Kepenek, "Demek ki yılda yaklaşık 5 milyar lira. Demek ki ayda 400 milyon civarında maaş almaları isteniyor. Bu ayda yaklaşık 300 dolar eder. Günde 10 dolar. Dört kişilik bir aile düşünülerse kişi başına 2.5 dolar eder. Bu, gülünç bir aritmetiktir" dedi. Kepenek, insanlara bu parayla geçinmelerini söylemenin mümkün olmadığını belirtirken, "Bunu, büyük paralarla iş yapan, büyük otellerde kalan IMF yetkililerine sormak gerekir" dedi. Öğretmenlerin geçinebilmek için pazarcılık yaptığını belirten Kepenek, "Bunlar niye unutuluyor? Öğretmeni pazarcılıkla yaşamaya mahkum eden kamu maaş sistemi var" diye konuştu.

IMF'DEN VAZGEÇMEYİZ

IMF konusunda NTV'nin soruları yanıtlayan Devlet Bakanı Ali Babacan, 2005 ve sonrası IMF ile ilişkiler konusunda, Türkiye'nin Fon'a önümüzdeki 4 yıl içinde 20 milyar doların üzerinde borç ödemesi bulunduğunu anımsatarak "Borcumuz 1-2 milyar dolara inene kadar IMF ile olan ilişkilerimizin daha yakın şekilde devam etmesi gerekiyor" dedi.

IMF'ye borçlu olan ülkelerin bu kuruluşla çalışması gereken formatlar olduğunu hatırlatan Babacan, 2005 ve sonrasında Türkiye'nin IMF ile bu ilişkilerinin formatına henüz karar vermediklerini belirtti.

Türkiye'de çalışanların halen aldıkları aylıklar:


GÖREVİ:            AYLIĞI:                DERECE:

Müsteşar:            2.715.450.000         (1/4)

Genel Müdür:      1.458.450.000         (1/4)

Şube Müdürü:        819.850.000          (1/4)

Memur:                  471.000000          (9/1)

Hizmetli:                454.150.000         (15/1)

Öğretmen:             751.050.000           (1/4)

Öğretmen:             600.650.000           (9/1)

İl valisi:               2.476.150.000           (1/4)

Kaymakam:           980.800.000           (7/1)

Hakim (birinci sınıf): 2.418.250.000      (1/4)

Hakim:                       976.500.000       (8/1)

Başkomiser:               979.950.000       (2/6)

Polis memuru:            791.250.000      (11/1)

Uzman doktor:        1.034.400.000       (1/4)

Doktor:                      813.400.000       (8/3)

Hemşire (lise):            552.300.000      (12/3)

Mühendis (şantiye):     890.000.000       (1/4)

Teknisyen (büro):        507.950.000      (12/2)

Profesör:                  2.067.150.000       (1/4)

Araştırma görevlisi:      714.100.000        (7/1)

Avukat:                       879.250.000        (1/4)

EĞİTİM-SEN: KABUL EDİLEMEZ

Birgün'e açıklama yapan Eğitim-Sen Genel Başkanı Alaaddin Dinçer, "Bu kabul edilemez bir durumdur. Öğretmen ücretleri dünyanın birçok ülkesine göre çok düşük. Öğretmenlerin bir çoğu açlık sınırında yaşıyor. " dedi. Kamu kesiminde çalışan memurların büyük bölümünü öğretmenlerin oluşturduğunu belirten Dinçer, " Öğretmen sayısıyla orantılı olarak bütçede görece bir yükseklik var. Ama hala 200 bin öğretmen açığı mevcut. Öğretmenler temel ihtiyaçlarını bile karşılayamıyor. Öğretmenlerin birçoğu açlık sınırı olan 600 milyon lirayla geçinmeye çalışıyor." diye konuştu. IMF'nin hazırladığı raporun Hükümet tarafından dikkatle değerlendirilmesini isteyen Eğitim-Sen Başkanı şöyle konuştu: "IMF'ye elini veren kolunu kaptırır. Raporda söylenenlerin uygulamaya geçirilmesi halinde, öğretmenler sokağa dökülecektir."