IMF Türkiye'nin senaryosunu yazdı
Abone olIMF Türkiye'ye senaryo hazırladı. Türkiye ekonomisi ile ilgili hazırlanan raporda iyi orta ve kötü ihtimaller sıralanıyor. Önümüzdeki 5 yılı ele alan senaryolar iç karartıyo
IMF, çeşitli senaryolar altında Türkiye’nin borçlarının
sürdürülebilirliği ve yönetilebilirliğini inceledi. IMF, çeşitli
standart senaryolar altında kamunun borç yükünün yönetilebilir
olduğunu, ancak tarihsel ekonomik performansın tekrarı durumunda
borcun sürdürülemez olacağını bildirdi. IMF uzmanlarının Türkiye
ekonomisiyle ilgili olarak hazırladıkları raporda yer alan temel
projeksiyona göre kamu borcunun ulusal gelire oranının 2008 yılında
yüzde 59.5’e düşürülmesi öngörülürken, en kötü senaryonun
gerçekleşmesi durumunda bu oran yüzde 125’in üzerine çıkabilecek.
Dış borçlar için yapılan çalışmaya göre de dış borçların ulusal
gelire oranının 2009 yılında yüzde 41.4’e indirilmesi beklenirken,
en kötü senaryoya göre bu oran 2006 yılında yüzde 103.3’e çıkıyor
ve 2009 yılında yüzde 94.4 düzeyine geriliyor. Programın temel
projeksiyonları altında kamu borç oranının, orta dönem için
sürdürülebilir bir şekilde azaldığı ifade edilen raporda,
projeksiyonların 2009’a kadar ulusal gelirin yüzde 58’ine düşürme
hedefine karşın kamu borcunun halen yüksek olduğu anlatıldı. Rapora
göre, 2008 yılında ulusal gelirin yüzde 59.5’ine düşmesi öngörülen
kamu borcunda 2005 yılında 3.8, 2006 yılında 3.5, 2007 yılında 2.1
ve 2008 yılında 1.4 puanlık azalma bekleniyor. Raporda, borcun
sürdürülebilirliği için temel varsayımlar, yıllık ekonomik
büyümenin orta dönemde yüzde 5 olacağı, faiz dışı fazlanın her yıl
ulusal gelirin yüzde 6.5’i düzeyinde tutulacağı ve iç borçlar
üzerindeki ortalama reel faiz oranlarının yüzde 17’nin kalacağı
esas alınarak yapıldı. Türkiye’nin borç yükünün standart senaryolar
altında yönetilebilir olduğu belirtilen çalışmada, ancak tarihsel
ekonomik performansının tekrarının borcu sürdürülemez durumda
bıraktığı kaydedildi. Bu durumda, son 10 yılda yüzde 2.5 olan
ortalama ulusal gelir büyümesinin devam etmesi, ulusal gelirin
yüzde 3.5’i kadar faizdışı fazla verilmesi ve referans bono reel
faiz oranlarının yüzde 24 olarak gerçekleşmesi halinde, kamu
borcunun ulusal gelire oranının yüzde 100’den yukarıya çıkacağı
hesaplandı. Çalışmada, "Bu senaryo, zayıf mali performans, düşük
büyüme ve yüksek faiz oranları kamu borcu için sürdürülemez bir
çizgiyi ürettiğini gösterir" denildi. Çalışmada, ayrı ayrı şok
senaryoları ile ilgili şoklara ilişkin senaryoların orta dönemde
borç rasyosunun sürdürülebilirliğini gösterdiği, ancak hem faiz
oranları hem de büyüme şokuna ilişkin senaryolar altında borç
yükünün yüzde 95’in üzerine çıkabileceği kaydedildi. Şok
senaryolarının birleştirilmesi durumunda ise borcun ulusal gelire
oranının yüzde 125’in üzerine çıkacağına dikkat çekilen raporda, bu
durumda borcun sürdürülemezliğinin daha açık bir şekilde ortaya
çıktığı belirtildi. Dış borçla ilgili kırılganlığın da ölçüldüğü
çalışmada, temel projeksiyona göre dış borcun ulusal gelire
oranının 2004 yılında yüzde .2’lik düzeyden 2009 yılında yüzde
41.4’e gerilemesi öngörülüyor. Tarihsel ortalamaların dikkate
alındığı senaryoda dış borcun ulusal gelire oranının 2009’da yüzde
37.8 olacağı, diğer iki senaryoda ise yüzde 41 ve yüzde 43.3
düzeyine gerileyeceği hesaplandı. Ancak IMF’nin 6 farklı senaryoya
göre de dış borçlarla ilgili yaptığı hesaplamaya bakıldığında, en
kötü senaryoya göre, dış borcun ulusal gelire oranı 2005 yılında
yüzde 74.6’ya, 2006 yılında yüzde 103.3’e, 2007 yılında yüzde
100.1’e, 2008 yılında yüzde 96.9’a ve 2009 yılında yüzde 94.4’e
çıkıyor.