İlkokul mezunlarına ehliyet müjdesi
Abone olTrafik Kanunu komisyondan geçti. Trafik polisi gidiyor yerine trafik zabıtası geliyor. Ehliyette mezuniyetin yanı sıra, araç ve sürücüleri ilgilendiren birçok değişiklikler v
Trafik Kanunu’nda AB normları çerçevesinde değişiklikler öngören
yasa tasarısı, şehir içi trafik hizmetlerini belediyelerin
yürütmesini öngörüyor. Nüfusu 50 binin üzerindeki belediyeler
trafik cezası kesebilecek. TBMM İçişleri Komisyonu’nda kabul edilen
tasarı yasalaşırsa, karayolu güvenliğinin sağlanması için gerekli
koordinasyonu sağlamak, hedef ve stratejileri belirlemek ve
bunların uygulanmasını izlemek üzere Karayolu Trafik Güvenliği
Kurulu oluşturulacak. TBMM İçişleri Komisyonu, Trafik Kanunu’nda
“AB” normları çerçevesinde değişiklikler yapılmasını öngören yasa
tasarısını, alt komisyon çalışmaları sonucunda yeniden düzenleyerek
kabul etti. “Karayolları Trafik Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı”na göre, karayolu güvenliğinin sağlanması için
gerekli koordinasyonu sağlamak, hedef ve stratejileri belirlemek ve
bunların uygulanmasını izlemek üzere Karayolu Trafik Güvenliği
Kurulu oluşturulacak. Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu, İçişleri
Bakanı’nın görevlendirmesi halinde İçişleri Bakanlığı Müsteşarının
başkanlığında Adalet, İçişleri, Maliye, Milli Eğitim, Bayındırlık
ve İskan, Sağlık, Ulaştırma, Sanayi ve Ticaret, Çevre ve Orman
bakanlıklarının müsteşarları veya ilgili genel müdürleri, DPT
Müsteşarlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, TSE Başkanlığı, nüfusu 2
milyonu geçen büyükşehir belediyelerinin temsilcileri, Trafik
Hizmetleri Başkanı, trafikle ilgili üniversitelerin, vakıfların,
derneklerin ye kamu kurumu niteliğindeki meslek kurullarından
İçişleri Bakanlığı’nca belirlenecek birer temsilciden oluşacak.
Üniversite, vakıf, dernek ve meslek kuruluşu temsilcilerinin sayısı
5’i geçemeyecek. BELEDİYELERİN TRAFİK HİZMETİ Tasarıda,
belediyeler, belediye sınırları içinde yapım, bakım ve onarımından
sorumlu oldukları karayollarını yapacak, bakımını sağlayacak ve bu
yolları trafiğe açık durumda bulunduracak. Belediyelerin bu
yollarla ilgili diğer görev ve yetkileri şunlar olacak: Karayolları
üzerinde gerekli görülen alt-üst geçit, viyadük ve her türlü sanat
yapısını inşa etmek ve bunların bakımını sağlamak. Gerekli görülen
kavşaklara, caddelere, sokaklara ve meydanlara trafik işaretleri ve
işaret levhalarını koymak, yer işaretlemelerini yapmak. Karayolu
yapısında ve üzerinde yapılacak çalışmalarda gerekli tedbirleri
almak, aldırmak ve denetlemek. Karayolunda trafik için tehlike
teşkil eden engelleri ortadan kaldırmak; kaldırılmayan engelleri
gece ve gündüz kolayca görülebilecek şekilde işaretlemek. Trafik
akımını güçleştiren park etmiş araçları kaldırtmak. Yol yapısı ve
işaretleme yetersizliği yüzünden trafik kazalarının vuku bulduğu
yerlerde, ilgili kuruluşlar ve il trafik komisyonunca önerilen
tedbirleri almak. Şehir içi toplu taşıma araçlarını, taksiler dahil
ticari yolcu taşıtlarını ve servis araçlarını ruhsatlandırmak: bu
araçların güzergahlarını, sayılarını ve çalışma şartlarını tayin
etmek; ruhsatlandırılan araçların ve sürücülerin niteliklerini
tespit etmek. Şehir içinde araç park yerlerini tespit etmek,
işletmek veya işlettirmek. Gerçek ve tüzelkişiler ile resmi ve özel
kurum ve kuruluşlara ait otopark olmaya müsait boş alan, arazi ve
arsaların geçici otopark yeri olarak kullanılmasına veya
işletilmesine izin vermek. Trafik eğitim tesisleri yapmak veya özel
kişi ve kuruluşlar tarafından yapılacak tesisleri ruhsatlandırmak.
BELEDİYELER CEZA KESECEK Kent içinde taşıma yapacak taksi ve dolmuş
sayılarının sınırlandırılmasında veya daha önce sınırlandırılmış
sayılarda değişiklik yapılmasında, bunlara verilecek ruhsatların
belirlenmesinde, valinin onayı alınmak kaydıyla belediye meclisi
yetkili olacak. Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu
50 binin üzerindeki diğer belediyelerin trafik görevlileri, teknik
cihazlarla tespit ettiği trafik suçuna ilişkin ceza tutanağı
düzenleyecek, takip ve tahsilini yapabilecek. Bu para cezaları
belediye bütçesine gelir kaydedilecek. Belediyeler, bu gelirin
yüzde 40’ı oranında belediyenin bulunduğu il emniyet müdürlüğüne
ayni yardımda bulunacak. TRAFİK KOMİSYONLARI KURULACAK Şehir içi
trafik hizmetlerini yürütmek üzere, büyükşehir belediyelerinde
trafik daire başkanlığı, diğer belediyelerde ihtiyaca ve kapasiteye
göre trafik müdürlüğü, şefliği veya memurluğu kurulacak. Mahalli
ihtiyaç ve koşullara göre trafik düzeni ve güvenliğini sağlamak
amacıyla illerde vali veya yardımcısının başkanlığında, belediye,
emniyet, jandarma, milli eğitim ve karayolları temsilcileri,
teşkilatı varsa, taşıma sektöründe faaliyet gösteren ilgili oda ile
şoförler odası temsilcisi, valilikçe uygun görülen trafikle ilgili
üniversite, oda, vakıf ve kamuya yaralı dernek veya kuruluşların
temsilcilerinden oluşan il trafik komisyonu, ilçelerde kaymakamın
başkanlığında aynı kuruluş temsilcilerinin katıldığı ilçe trafik
komisyonu kurulacak. TESCİLSİZ TRAFİĞE ÇAKAN ARAÇLAR Tescil işlemi
yaptırmadan trafiğe çıkan araçlar tescil işlemleri yaptırılıncaya
kadar trafikten men edilecek ve araç sürücüleri 188 YTL para cezası
ile cezalandırılacak. Ön ve arkada plakası bulunmayan araçlar
eksiklikleri giderilinceye kadar trafikten men edilecek. Belirli
araçlarda çalışma yerini ve şeklini, kapasite ve diğer
niteliklerini belirleyen plaka, ışık, renk, şekil, sembol ve yazı
gibi ayırım işaretleri bulundurmayan sürücüler 45 YTL para cezası
ile cezalandırılacak. Araçların üzerinde zorunlu olanlar dışında
reklam, yazı, işaret, resim, şekil, sembol, ilan, flama, bayrak ve
benzeri bulunduran sürücülere de 45 YTL para cezası verilecek.
Yetkisi olmadığı halde araçlarda çalışma yerini ve şeklini,
kapasite ve diğer niteliklerini belirleyen plaka, ışık, renk,
şekil, sembol ve yazı gibi ayırım işaretlerini bulunduranlar, 379
YTL para cezası ile cezalandırılacak ve araçlar 15 gün trafikten
men edilecek. Sürücü aynı zamanda araç sahibi değilse, ayrıca
tescil plakasına da aynı miktarda para cezası verilecek. HIZ
SINIRLAYICI CİHAZ TAKILACAK Tasarı uyarınca, özellikleri ve
cinsleri yönetmelikte belirtilen zorunlu araç gereçleri
bulundurmayan, kullanmayan veya kullanılabilir durumda
bulundurmayan sürücüler 45 YTL, araçlarında, yasada öngörülen
taksimetre, hız sınırlayıcı cihaz, takograf bulundurmayan,
kullanmayan, kullanılabilir durumda bulundurmayan veya bu
cihazlarda kendisine ait sürücü belgesi kullanmayan sürücüler 188
YTL para cezası ile cezalandırılacak. Sürücü aynı zamanda araç
sahibi değilse ayrıca, tescil plakasına da aynı miktarda para
cezası kesilecek. Taksimetre, hız sınırlayıcı cihaz ve takografı
bozuk imal edenler veya bozulmasına vasıta olanlar ile bu durumdaki
cihazları kullanan araç sürücüleri ve işletenleri üç aydan altı aya
kadar hapis cezası ve 1904 YTL’den 2.859 YTL’ye kadar adli para
cezası ile cezalandırılacak. Ayrıca, sözkonusu cihazları uygun
durumda bulunmayan araçlar, trafik zabıtasınca eksiklikleri
giderilinceye kadar trafikten men edilecek. Takograf kayıtları ve
bu kayıtların saklanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle
belirlenecek. Bu kayıtları saklama ile ilgili yönetmelik
hükümlerine uymayanlara 188 YTL para cezası uygulanacak. ARAÇ
MUAYENESİ Tasarı, muayene süresi geçen veya sahip değiştirme hali
hariç, özel muayene yaptırılması zorunlu olduğu halde yaptırılmayan
araçları kullanan sürücülere, 45 YTL para cezası ile verilecek. Bu
sürücülere araçlarını muayene ettirmek için 7 gün süre tanınacak.
Bu süre içerisinde muayenesi yapılmayan araçlar, muayenesi
yapılıncaya kadar trafik zabıtasınca trafikten men edilecek. Bundan
sonra askeri araçlarla birlikte emniyet araçları da zorunlu trafik
muayenesinden muaf olacak. Bu hükme Ulaştırma Bakanlığı temsilcisi
“Muayenelerle ilgili çok büyük bir ihale yapıldı ve emniyet
araçları da muayenesi zorunlu araçlar arasındaydı bu nedenle
düzenlemenin eski şekliyle kalmasını istiyoruz” dedi. İLKOKUL
MEZUNLARI EHLİYET ALABİLECEK Tasarıya göre, dış ülkelerden alınmış
ve süresi içinde değiştirilmeyen sürücü belgesi ile araç
kullananlara 92 YTL para cezası uygulanacak ve bu sürücü belgeleri
ulusal sürücü belgesine dönüştürülecek. Sürücü belgesi alacaklarda
aranacak koşulları da belirleyen tasarıuyarınca, ilkokul mezunları
da sürücü belgesi alabilecek. Sürücü belgesi alacakların,
yönetmelikte belirtilen esaslara göre görevlendirilmiş tek
doktordan “Sürücü Olur” raporu almaları zorunluolacak. Ancak hekim
tarafından gerekli görülmesi halinde uzman hekim veya sağlık kurulu
raporu istenecek. Bu raporlara yapılacak itirazlarla ilgili esas ve
usuller yönetmelikte gösterilecek. Hekimler tarafından verilen
raporların eksik veya gerçeğe uygun olmadığının tespiti halinde,
sorumlular hakkında Türk Ceza Kanunu’na göre işlem yapılacak ve bu
hekimlere sürücü belgesi işlemleri ile ilgili görev verilmeyecek.
‘OTOPARK MAFYASI’NA HAPİS Komisyonda yapılan değerlendirmeye göre,
tasarı “otopark mafyasına” hapis cezası da getiriyor. Buna göre,
karayolu üzerindeki park yerlerinde yetkili makamlar dışında
araçlardan para alanlar, üç aydan altı aya kadar hapisle birlikte
379 YTL’den 760 YTL’ye kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.
Bu suçun birden fazla işlenmesi halinde her defasında bir yıldan
iki yıla kadar hapis cezası ile 1.143YTL’den 1.904 YTL’ye kadar
adli para cezası uygulanacak. Tasarı yayaların da sorumluluğunu
öngörüyor. Buna göre, geçme yasağı olan yerler ile geçme
kurallarını ihlal etmek suretiyle geçen yaya asli kusurlu
sayılacak. Tasarıya göre, trafik para cezaları kredi kartı ile
ödenebilecek. Bu durumda ayrıca tutanak düzenlenmeyecek. Milli
Eğitim Bakanlığınca okul öncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretim
okullarında ders programlarına, eğitim amacı ile zorunlu uygulamalı
trafik dersi ve ilkyardım dersi konulacak. Tescil plakaları şoför
odalarınca temi edilerek araç sahiplerine satılacak. Yürürlükteki
mevzuat, tescil plaka temin ve satışı konusunda Türkiye Şoförler
Federasyonu’na yetki veriyordu. SÜRÜCÜ BELGELERİ ÜÇ YILDA
DEĞİŞTİRİLECEK Tasarıya göre, mevcut sürücü belgeleri yenileri ile
değiştirilecek. Sürücü belgelerinin değiştirme işlemleri harca tabi
olmayacak. Değiştirme işlemleri 3 yıl içinde tamamlanacak.
Belirtilen süre içinde değiştirilmeyen sürücü belgeleri,
değiştirilinceye kadar geçersiz sayılacak. Süresi içinde
değiştirilmeyen sürücü belgeleri ilearaç kullanan sürücülere 45 YTL
para cezası verilecek. Bu kanunun yalnız maddi hasarla sonuçlanan
trafik kazalarının tespiti ve kusur değerlendirme işlemlerinin
Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Biriliği veya yetki
vereceği gerçek veya tüzel kişiler tarafından yerine getirileceğine
ilişkin hüküm, yasanın tarihinden 3 yıl sonra, diğer hükümleri ise
yayımı tarihinde yürürlüğegirecek.