İlk robot Anadoludan

1200'lü yıllarda Anadolu'da kurulan Artukoğulları döneminde yaşayan mühendis El- Cezeri, Türk tarihçilerin araştırma ve iddialarına göre 'daha Amerika keşfedilmeden' hükümdar ve konuklarına hizmet veren, çoğunlukla eğlence amaçlı, robot işlevini gören aygıtlar yapmış.

Batı'da M.Ö. 300 yıllarında Yunan matematikçi Archytas'ın yaptığı buharlı güvercinin ilk robot olduğu öne sürülüyor. Günümüzde Almanya'daki Goethe Müzesi'nde tüm robotlarının birer kopyası bulunan El Cezeri, dönemin hükümdarı için pek çok mekanik alet dizayn etmiş.

Bir elinde içecek, diğer elinde mendille kutudan çıkan cariye; su tulumbaları, pedalla çalışan kayık gibi çok sayıda makinenin mucidi olan Anadolulu mühendis El-Cezeri'nin yaşamı ve çalışmalarını anlatan sergi, Beykent Üniversitesi Taksim Kampüsü Necati Abacı Sanat Galerisi'nde bugün açılıyor.

Robotların çalışma tekniklerinin anlatıldığı Kitabül Hiyel adlı kitabın orijinali günümüze ulaşamadıysa da kopyaları Topkapı ve Süleymaniye kütüphanelerinde korunuyor.

Hande Şarman-Sabah