İlaç kullanan hastalar Ramazan’da bu uyarılara kulak verin
Abone olOruç tutmak isteyen hastaların doktor gözetiminde bu ibadetlerini yerine getirebileceğini belirten uzmanlar, özellikle bipolar bozukluğu hastalarına önemli tavsiyelerde bulunuyor.
Duygu durum dengeleyen bazı ilaçların susuz kalınması
halinde hayati tehlikeye yol açabileceğini belirten uzmanlar,
“Susuzluğun etkisi ile lityum zehirlenmesi gibi durumlar
ortaya çıkabilir. Mutlaka doktorunuza danışın” uyarısında
bulundu.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi’nden Psikiyatrist
Uzm. Dr. Mahir Yeşildal, içinde bulunduğumuz Ramazan’da ibadetini
yerine getirmek isteyen hastaların mutlaka doktorlarına danışması
gerektiğini söyledi.
Özellikle psikiyatrik tedavi gören hastaların kullandığı ilaçların
susuzluk halinde önemli yan etkilerinin ortaya çıktığını belirten
Uzm. Dr. Mahir Yeşildal, “Oruç tutmasını istemediğimiz
hastalarımız var, bunların başında bipolar hastaları geliyor. Ancak
burada bir genelleme yapamayız, bütün bipolar hastaları oruç
tutmamalı gibi bir şey söyleyemeyiz. Ancak lityum gibi valproik
asit gibi duygu durum dengeleyicisi gibi ilaçlar kullanan hastalar
gün içerisinde susuz kaldıklarında ilacın kan seviyesi yükseliyor
ve bunların terapötik indeksleri çok dar olduğu için lityum
zehirlenmesi gibi durumlar ortaya çıkabiliyor. Bu hastaların çok
dikkatli olması lazım” dedi.
Bipolar hastalarda ikinci olarak uyku bölünmesinden de endişe
ettiklerini belirten Uzm. Dr. Mahir Yeşildal, “Çünkü bipolarda uyku
düzeni çok önemlidir. 17 saat aç kalınıyor. 7-8 saatlik bir yemek
yeme vakti var ve bu geceye denk geliyor. Hastayı düşünün 12’de
uyudu, 2’de sahura uyandı. Sabah namazını bekledi 4’e kadar, 4’te
yine uyudu ve 7’de uyanıp işe gitti. İkişer üçer saat uyumuş,
uykusu bölünmüş, REM uykusunu tam alamamış bir hastadan söz
ediyoruz. Bu çok tehlikeli çünkü bu hastanın manik döneme girme
ihtimali çok yüksek” dedi.
Uzm.Dr. Mahir Yeşildal, bu dönemde maneviyatın arttığını, bunun da
bazı hastalarda manik dönemi tetikleyebileceğini belirterek
“Manik dönemde bazı hastalarda mistik ve dini uğraşılarda
bir artış söz konusu oluyor. Aile kişideki bu dini artışı ramazana
bağlayıp hastalığı fark edemeyebilir” uyarısında
bulundu.
MUTLAKA DOKTORUNUZA DANIŞIN
Psikiyatrik hastalığa sahip olan kişilerin mutlaka doktorlarına
danıştıktan sonra oruç tutmalarını tavsiye eden Uzm. Dr. Mahir
Yeşildal, şunları söyledi:
“Dolayısıyla en çok dikkat etmemiz gereken grup bipolar hastalar.
Hiçbiri oruç tutamaz diye bir şey söz konusu değil. Bazı bipolar
hastalar doktorlarıyla görüşerek ilaçlarının dozu ayarlandıktan
sonra oruç tutabilirler. İkincisi şizofreni gibi psikotik durumlar,
ağır akıl hastalıkları. Bunların ekseriyetle dini açıdan oruç
tutmaları konusunda bir mesuliyetleri yok. Bu hastaların büyük
bölümü çok miktarda ilaç kullanıyorlar. Tamamı için değil ama küçük
de olsa bir kısmı doktoruna başvurarak ilaçlarının hangi saatte
alınacağı belirlenerek oruç tutabilir ama mutlaka doktor
kontrolünde olmaları gerekiyor.
Depresyon, panik atak, obsesif kompulsif bozukluk gibi problemlerde
iki grup hasta var. Kişi oruöç tutmak istiyorsa biz bu hastaları
ramazan ayı öncesinde mutlaka değerlendirmeliyiz. Kullanılan bazı
antidepresanlar, bazı obsesyon kaygıları giderici ilaçların,
obsesyon ve takıntıları giderici ilaçların vücudun su ve şeker
metabolizması üzerine değişik etkileri olabiliyor. İlaçları
düzenlendikten sonra bu hastaların oruç tutmalarında hiçbir mani
yok. Bir depresyon hastasına eğer arzu ediyorsa oruç tutması onu
ruhsal açıdan çok iyi gelecektir. Bir anksiyete bozukluğu hastası
oruç tuttuğu için kendini çok daha iyi ve huzurlu hissedecektir.
Depresyondaki bir kişiyi düşünün hiçbir işe yaramadığını düşünüyor,
bu kişi sırf Allah rızası için bir ay boyunca günde 16 saat aç
kalabiliyor. Bu kişideki özgüveni de artırıyor. Bak ben bunu
yapabildim, bunu yapabiliyorsam günde 8 saat işyerimde de
çalışabilirim. Aslında eşimle de iyi anlaşabilirim. Aslında
çocuğuma da iyi bakarım gibi özgüven duygusunu aşılayabiliyor.”
Uzm. Dr. Mahir Yeşildal, “Ancak hiçbir zaman unutmamalılar
ki hastalar oruç tutarak bedenlerine çok daha büyük bir zarar
verebilirler ve önümüzdeki senelerin hiç birinde oruç tutma
ihtimalleri olmayabilir. Dolayısıyla iyileşebilmek adına
doktorlarının tavsiyesiyle oruç tutmamaları gerekiyorsa kendilerini
depresif hissetmelerinin bir anlamı ya da gereği yok”
tavsiyesinde bulundu.