İğne yaptırmak orucu bozar mı Diyanet son noktayı koydu
Abone olMübarek Ramazan'da merak edilen konulardan biri de Orucu bozan ve bozmayan şeyler nelerdir? Diyanet işlerine orucu bozan şeyler konusunda en çok sorulan soruların yanıtladı. İğne yaptırmak orucu bozar orucu bozar mı? Kefaret hangi durumlarda vardır.
Mübarek Ramzan ayının başlaması ile birlikte merak edilen
konulardan biri de Orucu bozan ve bozmayan şeyler nelerdir? Diyanet
işlerine orucu bozan şeyler konusunda en çok sorulan soruların
yanıtladı. Öpüşmek ya da eşine sarılmak orucu bozar mı? Kefaret
hangi durumlarda vardır.
Orucu bozan ve bozmayan durumlar ince çizgilerle birbirinden
ayrılıyor. Öpüşmek ya da eşinize sarılmak şayet nefsinize
hakimseniz orucu bozmuyor. Ancak bekarların sevgilisine sarılıp
öpmesi yada elini tutması orucun bozulmasına sebep oluyor.
Diyanet işleri başkanlığı orucu bozan şeyler ve bozmayan durumlar hakkında fetvalar verdi.
İşte Diyanete sorulan konulardaki fetvalar;
EŞİNİZE SARILIP ÖPMEK ORUCU BOZAR MI?
CEVAP: Kişinin hanımını öpmek, elle tutmak, okşamak gibi
durumları orucu bozmaz. Bu durumda meni gelmedikçe oruç bozulmaz.
Nefsine güvenemeyen kimsenin hanımını öpüp okşaması da mekruhtur.
Zira meni gelerek orucun bozulma ihtimali vardır. Fâhiş olmamak ve
kendinden emin bulunmak şartı ile, hanımını öpüp kucaklamakta
kerâhet yoktur. Karı ile kocanın çıplak halde birbirlerine
sarılmaları, nefislerinden emîn bile olsalar, mekruhtur. Buna fâhiş
mübâşeret denir. Erkeğin hanımının dudaklarını emmesi de
mekruhtur.
SEVGİLİYİ ÖPMEK VE ELİNİ TUTMAK ORUCU BOZAR
MI?
CEVAP : Sevdiği bir kimsenin tükrüğünü, ağız suyunu yutmak, dolayısıyla öpüşmek orucu direkt olarak bozar. Zaten İslam'da tensel temasa dayalı bir flört doğru değildir. Dolayısıyla el ele tutuşmak da Oruç ve ramazanın ruhuyla bağdaşmaz. Öpmek veya öpüşmekte de bedenin tedâvisi veya tegaddîsi (gıdalanması ve beslenmesi) veyahut telezzüzü (zevk ve lezzet alması) vardır. Bu sebeble kazâ ile beraber keffâreti de (61 günlük orucu) gerektirir
MERHEM , KREM VEYA İLAÇLI BANT KULLANMAK ORUCU BOZAR
MI?
Deri üzerindeki gözenekler ve deri altındaki kılcal damarlar
yoluyla vücuda sürülen yağ, merhem ve benzeri şeyler emilerek kana
karışmaktadır. Ancak cildin bu emişi, çok az ve yavaş olmaktadır.
Diğer taraftan bu yeme içme anlamına da gelmemektedir. Bu itibarla,
deri üzerine sürülen merhem, yapıştırılan ilaçlı bantlar orucu
bozmaz.
KAN ALDIRMAK ORUCU BOZAR MI?
Kan aldırmak orucu bozmaz. Nitekim Hz. Peygamber, ihramlı iken ve
oruçlu bulunduğu sırada kan aldırmıştır. Ayrıca Hz.
Peygamber: “Üç şey vardır orucu bozmaz: Kan aldırmak, kusmak,
ihtilam olmak” buyurmuştur.
AKAPUNKTUR ORUCU BOZAR MI?
Akupunktur; vücutta belirli noktalara iğne batırmak suretiyle
çeşitli hastalıkları tedavi etme metodudur. Akupunktur uygulanması
hâlinde, vücudun beslenmesi, gıda alması söz konusu olmadığından,
akupunktur yaptırmak orucu bozmaz.
ORUÇLUYKEN MORFİNLİ DİŞ TEDAVİSİ ORUCU BOZAR
MI?
Oruçlu bir kimsenin morfinli veya morfinsiz olarak dişlerini tedavi
ettirmesi veya çektirmesi orucu bozmaz. Ancak tedavi esnasında, kan
veya tedavide kullanılan maddelerden herhangi bir şeyin yutulması
orucu bozar.
SERUM , İĞNE YAPTIRMAK VE KAN VERMEK ORUCU BOZAR
MI?
İğnenin orucu bozup bozmayacağı, kullanılış amacına göre
değerlendirilebilir. Ağrıyı dindirmek, tedavi etmek, vücudun
direncini artırmak, gıda vermek gibi amaçlarla enjeksiyon
yapılmaktadır. Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve
içmek anlamına gelmediklerinden orucu bozmazlar. Ancak gıda ve/veya
keyif verici enjeksiyonlar orucu bozar. Hastaya serum veya kan
verilmesi de, aynı hükme tabidir.
DİYALİZE GİRMEK ORUCU BOZAR MI?
Böbrek yetmezliği hastalarına uygulanan diyaliz, periton diyalizi,
hemodiyaliz olmak üzere iki çeşittir. Periton diyalizi, karın
boşluğuna verilen özel bir solüsyon aracılığı ile, hastanın kendi
karın zarı kullanılarak, kanın zararlı maddelerden arındırılması ve
sıvı dengesinin sağlanması işlemidir. Hemodiyaliz ise, kanın vücut
dışında bir makina yardımı ile temizlenip vücuda geri verilmesi
işlemidir. Kan, bir iğne aracılığı ile hastanın kolundan alınır.
Hemodiyaliz makinası, diyalizör denen bir filtreden kanı sürekli
geçirerek zararlı maddeleri ve fazla suyu filtre eder. Filtre
edilen temiz kan, ikinci bir iğne ile hastanın damarına geri
verilir. Bu işlem yapılırken bazen gıda içerikli sıvı verilmesi
gerekmektedir. Buna göre hastaya herhangi bir sıvı maddesi
verilmeden gerçekleştirilen hemodiyalizde oruç bozulmaz. Diğer
diyaliz çeşitlerinde ise, vücuda gıda içerikli sıvı verildiği için
oruç bozulur.
ANJİYO YAPILMASI ORUCU BOZAR MI?
Halk arasında anjiyo (anjiyografi) olarak bilinen operasyon,
teşhise veya tedaviye yönelik olarak uygulanmaktadır. Anjiyografi,
vücut damarlarının görüntülenmesi demektir. Damar içine, damarların
görünür hâle gelmesini sağlayan ve kontrast madde olarak tanımlanan
ilaç verilerek, anjiyogram adı verilen filmler elde edilir.
Anjiyografi sayesinde organları besleyen damarlar görüntülenerek
damar hastalıkları veya bu damarlardan beslenen organlara ait tanı
koydurucu bilgiler edinilir. Tedaviye yönelik olarak uygulanan
anjiyonun klasik yöntemi, anjiyoplastidir. Bu ise, dar veya tam
tıkalı damarların balon ya da stent denilen özel araçlarla tekrar
açılması için yapılır. Bu bilgiler ışığında gerek anjiyografi,
gerekse anjiyoplasti operasyonlarında yemek ve içmek anlamı
bulunmadığından, oruç bozulmaz.
BİYOPSİ YAPTIRMAK ORUCU BOZAR MI?
Tahlil amacıyla vücudun herhangi bir organından parça alınması
(biyopsi), orucu bozmaz.
SUSUZ OLARAK HAP YUTMAK ORUCU BOZAR MI?
Oruçlu bir kimse meşru mazeret olmaksızın gıda veya ilaç cinsinden
bir şeyi ister su ile, ister susuz olarak yer veya içerse orucu
bozulur ve kefaret gerekir. Ancak oruç bozmayı mübah kılacak ölçüde
bir rahatsızlık sebebiyle ilaç alınmış ise oruç bozulur ve
kendisine yalnız kaza gerekir, kefaret gerekmez.
DİŞ FIRÇALAMAK ORUCU BOZAR MI?
Diş fırçalamakla oruç bozulmaz. Bununla birlikte, diş macununun
veya suyun boğaza kaçması hâlinde oruç bozulur ve kazası ge- rekir.
Orucun bozulma ihtimali dikkate alınarak, dişlerin imsaktan önce ve
iftardan sonra fırçalanması uygun olur.
KULAK DAMLASI VEYA KULAK YIKATTIRMAK ORUCU BOZAR
MI?
Kulak ile boğaz arasında da bir kanal bulunmaktadır. Ancak kulak
zarı bu kanalı tıkadığından, su veya ilaç boğaza ulaşmaz. Bu
nedenle kulağa damlatılan ilaç veya kulağın yıkattırılması orucu
bozmaz. Kulak zarında delik bulunsa bile, kulağa damlatılan ilaç,
kulak içerisinde emileceği için, ilaç ya hiç mi- deye ulaşmayacak
ya da çok azı ulaşacaktır. Daha önce de belirtildiği gibi, bu
miktar oruç-ta affedilmiştir. Ancak kulak zarının delik olması
durumunda, kulak yıkattırılırken suyun mideye ulaşması mümkündür.
Bu itibarla, orucu bozacak kadar suyun mideye ulaşması hâlinde oruç
bozulur.
ORUCU BOZAN ŞEYLER
-Yolculuk, hastalık, ileri derecede yaşlılık gibi meşru bir
mazerete dayalı olarak bozulan orucun, sadece kaza edilmesi
gerekir. Ayrıca, kasıt olmaksızın yemek-içmek; beslenme amacı ve
anlamı taşımayan, yenilip içilmesi mutat olmayan şeylerin
tüketilmesi orucu bozar ve durum kazayı gerektirir.
Ramazanda bir mazeret olmaksızın tutulmayan oruçlar, günü gününe kaza edilir. Ancak mazeretsiz olarak Ramazan orucunu tutmamak büyük günah olup ayrıca bundan dolayı tövbe istigfarda bulunmak gerekir.
KEFARET ORUCU GEREKTİREN DURUMLAR
Oruç kefareti , Ramazan orucunun, mazeretsiz olarak bozulması
sebebi ile bir ceza olarak, Ramazan dışında iki kameri ay veya
altmış gün oruç tutmaktır. Meşru bir mazeret bulunmaksızın yemek
içmek , cinsel ilişkide bulunmak orucu bozar ve bu şekilde bozulan
orucun kaza edilmesi gerekir. Eğer bu şekilde bozulan oruç Ramazan
orucuysa kefaret orucu tutmayı gerektirir. Kefaret orucu tutmayan
kişi bunun yerine 60 fakiri bir gün ya da bir fakiri 60 gün boyunca
doyurmalıdır.
Kefaret orucu sırasında adet gören kadırlar oruca ara verirler. Adet dönemi biter bitmez ise kefaret orucuna devam ederek 60 günü tamamlamalıdırlar.
Şafii mezhebine göre mazeretsiz olarak Ramazan orucunun yeme-içme ile bozulması durumunda kefaret değil, sadece kaza gerekir.
UNUTURAK YEMEK YA DA İÇMEK ORUCU BOZAR MI?
Unutarak yemek, içmek orucu bozmaz. Peygamber Efendimiz, “Bir
kimse oruçlu olduğunu unutarak yer, icerse orucunu tamamlasın,
bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş içirmiştir' buyurmuştur.
Unutarak yiyen içen kişi oruçlu olduğunu hatırladığı anda hemen
ağzındakileri çıkarıp yıkar ve orucuna devam eder. Oruçlu olduğunu
hatırladıktan sonra yiyip içmeye devam etmek kişinin orucunu
bozar.
KUSMAK ORUCU BOZAR MI?
Kendiliğinden kusmakla oruç bozulmaz. Ancak kişinin kendi isteği ve
müdahalesiyle meydana gelen kusma, “ağız dolusu” olması hâlinde,
orucu bozar.
SAĞLIK SORUNLARINDA HANGİ DURUMLARDA ORUÇ
BOZULUR
Tıbbın gelişmesi ile günümüzde pek çok yeni muayene ve tedavi
yöntemleri ortaya çıkmıştır. Bunların bir kısmı orucu bozmakta, bir
kısmı ise bozmamaktadır. Bu yöntemlerle ilgili belli başlı sorular
ve cevapları şöyledir:
ASTIM HASTALARINDA OKSİJEN SPREYİ ORUCU BOZAR
MI?
Akciğer hastalarının kullandıkları spreyden, bir kullanımda 1/20
ml. gibi çok az bir miktar ağıza sıkılmaktadır. Bunun da önemli bir
kısmı ağız ve nefes boruları cidarında emilerek yok olmaktadır.
Bundan geriye bir miktarın kalıp tükrük ile mideye ulaştığı
konusunda kesin bir bilgi de yoktur. Abdest alırken ağızda kalan su
ile kıyaslandığında, bu miktarın çok az olduğu görülmektedir.
Hâlbuki oruçlu, abdest alırken ağzına verdiği sudan geri kalan
miktarın mideye ulaşması hâlinde orucun bozulmayacağı konusunda
hadis (Dârimî, “Savm”, 21) ve İslâm bilginlerinin icmaı vardır. Hz.
Peygamber’in oruçlu iken misvak kullandığı, sahih hadis
kaynaklarında yer almaktadır (Buharî, “Savm”, 27). Diğer taraftan,
“kesin olarak bilinen, şüphe ile bozulmaz” kaidesi gereğince,
mideye ulaşıp ulaşmadığı konusunda şüphe bulunan söz konusu madde
ile oruç bozulmaz.
Bu itibarla astımlı hastaların, rahat nefes almalarını sağlamak amacıyla ağza püskürtülen oksijenli ilaç, orucu bozmaz.
GÖZ DAMLASI KULLANMAK ORUCU BOZAR MI?
Uzman göz doktorlarından alınan bilgilere göre, göze damlatılan
ilaç miktar olarak çok az (1 mili- litrenin 1/20’si olan 50
mikrolitre) olup, bunun bir kısmı gözün kırpılmasıyla dışarıya
atılmakta, bir kısmı gözde, göz ile burun boşluğunu birleştiren
kanallarda ve mukozasında mesamat yolu ile emilerek vücuda
alınmaktadır. Damlanın yok denilebilecek kadar çok az bir kısmının,
sindirim kanalına ulaşma ihtimali bulunmaktadır. Bu bilgiler,
yukarıdaki bilgilerle birlikte değerlendirildiğinde, göz damlası
orucu bozmaz.
BURUN DAMLASI KULLANMAK ORUCU BOZAR MI?
Tedavî amacıyla burna damlatılan ilacın bir damlası, yaklaşık 0,06
cm ’tür. Bunun bir kısmı da burun çeperleri tarafından emil- mekte
olup, çok az bir kısmı ise mideye ulaşmaktadır. Bu da, dinî açıdan
abdestte ağza su vermede olduğu gibi af kapsamında
değerlendirildiğinden orucu bozmaz.
KALP HASTALARI DİLALTI HAPI ALMASI ORUCU BOZAR
MI?
Bazı kalp rahatsızlıklarında dilaltına konulan ilaç, doğrudan ağız
dokusu tarafından emilip kana karışarak kalp krizini önlemektedir.
Söz konusu ilaç, ağız içinde emilip yok olduğundan mideye bir şey
ulaşmamaktadır. Bu itibarla, dilaltı hapı kullanmak orucu
bozmaz.