Hürriyet'i ayıplayan mektup

CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın yanında otururken eğildiği bir anda dekoltesi görünen Habertürk editörü Sevilay Yükselir, bu şekilde fotoğrafını yayınlayan Hürriyet gazetesine mektup yazdı. İşte mektup, işte okur temsilcisi Doğan Satmış'ın Sevilay'a cevabı: Yıllar önce ben de usta gazeteci, rahmetli Yıldırım Çavlı’nın yanında ‘asistanı’ olarak ilk deneyimlerimi Hürriyet’te yaşadım, bu nedenle her zaman ilkeli ve dürüst yayıncılık anlayışı taşıdığına inandığım Hürriyet’in apayrı bir yeri vardır. Ancak 11 Ocak tarihli sayıda fotoğrafı görünce şok geçirdim. Bu Hürriyet Yazı İşleri’nin mi, yoksa benim başıma mı gelen bir ‘kaza’ydı? Olay şudur: Ben, bir TV’de programcı ve editör olarak çalışıyorum. CHP İstanbul İl Örgütü’nün İstanbul’da düzenlediği geceye gazeteci olarak davet edildim. Yemekte, Habertürk’ün stajyer muhabiri Elif Güven, bana Baykal’la akşam haberleri için konuşma yapmak istediğini söyledi. İşte o fotoğraf da, benim bu olayı Deniz Baykal’a anlattığım sırada çekilmiş. Gürültülü bir ortamda sesimi duyuramıyordum. Bu nedenle Baykal’a eğilmek zorunda kaldım. Hiç farkında değildim. Üzerimdeki o gömlek klasik bir gömlektir ve eğilme anında böyle bir manzara meydana gelmiştir. Bu görüşme belki bir dakika bile sürmedi. Foto muhabiri, benim gazeteci olduğumu anlamadıysa kim olduğumu bana sormalıydı; partili miyim, gazeteci miyim diye. Ben evli ve bir çocuk annesiyim. Fotoğrafın bu şekilde kullanılmasının, beni ve yakınlarımı ne kadar üzdüğünü belirtmeme gerek yok. Şunu sormak istiyorum: Gündemdeki bir siyasi liderle görevi icabı yan yana bulunmak zorunda kalan bir kadın gazetecinin kazara ortaya çıkan ve dekolte içeren fotoğrafını öne çıkarmak, acaba ilkelerinizle ne kadar örtüşmektedir? Kazara oluşan bu görüntünün fotoğrafını kullanmak benim mesleğime gölge düşürmedi mi? SEVİLAY YÜKSELİR Temsilci'nin Notu Sevilay Yükselir’in, CHP Lideri Deniz Baykal ile çekilmiş bu fotoğrafının yayımlanmasına itiraz edip eleştirmesi üzerine, fotoğrafı Hürriyet’te yayınlanmış haliyle ABD ve Avrupa’daki bazı ‘Okur Temsilcileri’ne geçerek görüşlerini sordum. Şu yorumlar yapıldı: JEFFREY DVORKİN (Amerikan Ulusal Radyosu Ombudsmanı ve Dünya Okur Temsilcileri Birliği Başkanı) Televizyonda çalışırken bu tür fotoğraflarla ben de uğraşmıştım. Bence, bu fotoğraf, konuyla ilgisiz ve cinsiyeti öne çıkarma amaçlı; kullanılmamalıydı. MANNING PYNN (Orlando Sentinel Okur Temsilcisi) Foto muhabiri ve editörlerin, kadının kim olduğunu bilmeden ve neden yanında olduğunu araştırmadan bunu kullanmaları çok yadırgatıcı. Amerikan basınında, bu tür bir fotoğraf kullanılacaksa kadının kim olduğu ve fotoğraftaki ile ilişkisinin araştırılması standart bir yöntemdir. Eğer bu fotoğrafı biz yayınlasak, kadının kim olduğunu açıklayıp o an ne yaşandığını da mutlaka anlatırdık. GENEVIEVE GUICHENEY (Fransız Televizyonu) Ben bir gazete değil TV ombudsmanıyım; ama şöyle düşünüyorum: Kadının fotoğrafı, yanındaki parti liderinden çok daha fazla yer kaplamış. Ve fotoğrafaltında, ondan tek kelime yok. Okurun düğmenin kazayla açıldığına inanması zor. Parti lideri gayet ciddi duruyor ve başka yere bakıyor. Kadın ise fotoğraftaki asıl figür. Fotoğraf, başka anlamlar vermeye çalışıyor. Burada kadın gazeteci işini yapıyor, herhangi bir kadın bile kızabilirdi. Bence kadına cevap hakkı da tanıyın. GINA LUBRANO (Union Tribune Ombudsmanı) Bence kadın gazeteci şikáyetinde haklı. Benim gazetem bu fotoğrafı iki nedenle yayınlamazdı. Birincisi, kadının kim olduğu belli değil, ikincisi de fotoğrafın bizzat kendisi. Ayrıca bu kadın bir film yıldızı değil, böyle bir reklam peşinde de değil. GÖRDÜĞÜNÜZ gibi, dünya ombudsmanları fotoğrafın kullanılmasını yanlış buluyorlar. Hürriyet’in yayın ilkeleri de, ‘Kişileri küçük düşüren’ yayını yasaklıyor ki, fotoğraftaki kişi de böyle düşünüyor. Bence de böyle bir fotoğraf kullanıldığında, fotoğraftaki kişinin kim olduğu, orada ne yaptığı açıkça belirtilmeli, bu konu kendisine sorulmalı, bilgi edinilememişse bu da özellikle açıklanmalıydı. Çünkü Hürriyet’in en önemli yayın ilkelerinden biri de, ‘Soruşturması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler (bu fotoğraf da olabilir) soruşturulmaksızın ve bundan ne sonuç alındığı belirtilmeksizin yayımlanamaz’ diyor.