Hükümette Dalaman çıkmazı

Tarım Bakanlığı'na bağlı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM), Dalaman Tarım İşletmesi'nin turizm alanı olması için yürütülen çalışmalar kapsamında Bakanlar Kurulu'na 2. kez "red" cevabı verdi. TİGEM, Bakanlar Kurulu'na Dalaman Tarım İşletmeleri'nin 1. sınıf tarım arazisi, SİT alanı ve askeri güvenlik bölgesi olması nedeniyle turizm amaçlı değerlendirilmek üzere Hazine adına tescil edilmesinin hem Anayasa'ya hem de ilgili kanunlara uygun olmayacağı görüşünü bildirdi. Turizm eski Bakanı Erkan Mumcu tarafından hazırlanan ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da olumlu baktığı Dalaman Turizm Alanı Projesi için Tarım Bakanlığı, 1. sınıf tarım arazisi olan ve aynı zamanda büyük bir bölümü SİT alanı içerisinde yer alan Dalaman Tarım İşletmesi'nin turizm alanına dönüştürülmesine karşı çıkarak bunun Anayasa'ya ve ilgili kanunlara aykırı olduğunu iletmişti. Bunun üzerine Bakanlar Kurulu, söz konusu devir işlemi için Yüksek Planlama Kurulu (YPK) kararı çıkarılmasını kararlaştırmıştı. Ancak YPK da TİGEM'in verdiği kararı onaylamıştı. Bu gelişmelerin ardından ikinci kez görüşü istenen TİGEM, ilk görüşünü yineledi ve Bakanlar Kurulu'na ikinci kez "red" cevabını iletti. Bakanlar Kurulu toplantısında Turizm Bakanı Atilla Koç'un, "Madem devredilemiyor o halde özelleştirilsin" teklifine Maliye Bakanı Unakıtan tepki gösterdi. "Sizin Anayasa'ya aykırı diye devretme kararı almadığınız yeri ben nasıl özelleştiririm" diyen Unakıtan'a, Devlet Bakanı Abdüllatif Şener de destek verdi. Şener, olumsuz çıkan YPK kararının ardından Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun da olumlu karar veremeyeceğini bildirdi. TİGEM'in, Dalaman Tarım İşletmesi'nin turizm alanı olmasına ilişkin olarak ikinci kez istenen görüşünde şöyle denildi: "Anayasımızın 44. ve 45. maddesinde, 5403 sayılı toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu'nda ve Avrupa Birliği'nin 720 sayılı Avrupa Toprak Anlaşması Kriterleri'nde, tarım arazileri ve toprakları koruma altına alındı. Ayrıca tapu kayıtlarda 10 dekar askeri güvenlik bölgesi, 7 dekar 1. derece korunması gerekli kültür ve tabiat varlığı alanıdır. Dalaman Tarım İşletmesi'nin, sahil kenarı olan 17 dekarı turizm projesi kapsamına daha önce alınmıştır. Bu alan dışında kalan araziler ise birinci sınıf tarım arazisi ve SİT alanıdır. Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair 4046 Sayılı Kanun'da, özelleştirme uygulamalarında, milli güvenlik ve kamu yararının gerektirdiği durumlar hariç, kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelere devir yapılmaması ilkelerinin esas alınması gerektiği düzenlenmiştir. Yine aynı kanunda, kamu hizmeti gören tekel niteliğindeki mal ve hizmetleri üreten kamu iktisadi kuruluşlarıyla bunların müessese, bağlı ortaklık, işletme ve işletme birimlerinin, işletme haklarının verilmesi veya kiralanması ve mülkiyet devri dışındaki benzeri diğer yöntemlerle özelleştirilmesinin bu kanun çerçevesinde yapılacağı belirtilerek, özelleştirme yöntemleri dışındaki diğer yöntemlerin ise uygulanacağı hükme bağlanmıştır. İktisadi Devlet Teşekkülü olan Genel Müdürlüğümüz, bu talebin amacına yönelik böyle bir tasarrufu anmalı kılmayacağını düşünmektedir. Sonuç olarak Anayasadaki amir hükümler, 5403 Sayılı Kanun ve diğer mevzuatlar ile Dalaman Tarım İşletmesi'nin tarımsal yönden stratejik önem taşıması, 10 dekar alanın Askeri Güvenlik Bölgesi ve bu bölgenin 7 dekarının 1. derecede korunması gerekli SİT alanı olması nedeni ile turizm amaçlı değerlendirilmek üzere Hazine adına tescil edilmesinin uygun olmayacağı düşünülmektedir."