Hortumcu Yasası kabul edildi

Hükümet'den 30 madde olarak gelen Tasarı, Komisyon'da verilen önergelerle 36 madde ve 6 geçici madde olarak değiştirildi. Devlet Bakanı Ali Babacan, tasarının kabul edilmesinin ardından yaptığı teşekkür konuşmasında, düzenlemenin Türk bankacılık sistemi açısından çok önemli olduğunu vurguladı. TMSF'ye devredilen bankalardan alacakların tahsilinde yıllardır sorun yaşandığına dikkati çeken Babacan, tahsilatın yapılamadığını söyledi. Yapılan düzenlemeyle TMSF'nin güçlendirildiğini belirten Babacan, bu nedenle bankanın alacakların üzerine daha güçlü olarak gideceğini söyledi. "Bankalar Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı", banka alacaklarının tahsili konusunda önemli düzenlemeler içeriyor. Bilirkişi yolsuzluğu ve kirlenmesinin önüne geçilmesi amacıyla yapılan düzenlemeyle, mahkemeye sunulan bilirkişi raporunun maddi olgu ve fiili gerçeklerle bağdaşmadığı yönünde kuvvetli emare ve şüphelerin bulunması halinde, bu kişiler hakkında diğer yasalardan doğan hukuki ve cezai sorumluluklar saklı kalmak şartıyla, ''Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklara Mücadele Kanunu'nun'' hükümleri uyarınca da işlem yapılacak. TMSF alacağı sayılan alacakların kanunen Hazine'ye intikal ettirilmesi nedeniyle bu alacaklarla ilgili dava, takip, müdafaa ve tahsil etmek görevleri, Baş Hukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü'ne veriliyor. Maliye Bakanlığı Baş Hukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatında görev yapan personelden Baş Hukuk Müşaviri ve Muhakemat Genel Müdürü'ne, hukuk müşavirlerine, muhakemat müdürlerine ve müdür yardımcılarına müşavir hazine avukatlarına ve hazine avukatlarına 7500 gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda devlet davalarını takip tazminatı ödenecek. Milletlararası mahkemeler ile yurt dışındaki davalarda temsil yetkisinin genel müdürün önerisi ve Maliye Bakanı'nın onayı ile kullanılmasını hükmü getirilirken, ihtiyaç duyulan ve gerektiren hallerde ilgili bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu'nun kararı ile serbest avukat ve avukatlık ortaklıklarından hizmet satın alınabilecek. Tasarı, Maliye Bakanlığı Baş Hukuk Müşaviri ve Muhakemat Genel Müdürü, Hukuk Müşaviri, Muhakemat Müdürleri, Müşavir Hazine avukatları ve Hazine avukatlarına teşkilatı temsil ve teftişle görevli oldukları günlerde harcırah ödenmesini, sigorta denetleme uzman ve yardımcıları ile muhasebe denetleme, vergi denetmeni ve milli emlak denetmeni ile bunların yardımcılarına da harcırah ödenmesi hükmünü getiriyor. İSTİSNA DÜZENLEMELERİ Bankalar Kanunu hükümlerine göre temettü ortaklık hakları ile yönetim ve denetimleri veya hisseleri kısmen veya tamamen TSMF'ye intikal eden bankalara, tasfiyeleri TMSF eliyle yürütülen müflis bankaların iflas idarelerine ait taşıtlar, motorlu taşıtlar vergisinden, binalar da emlak vergisinden istisna tutuluyor. Kamu avukatlarının vekalet ücrrinin hesaplanmasında dikkate alınan gösterge rakamı 6 binden 15 bine çıkarılıyor. Danıştay Onuncu Dairesi'nin görevlerini de yeniden düzenleyen tasarı, bu daireyi sadece bankalar kanunu dahil diğer özel kanunların uygulanmasından doğan ve ülke ekonomisi bakımından kısa sürede sonuçlandırılması gereken davalara bakmakla görevlendiriliyor. TMSF'ye intikal eden bankalara, tasfiyeleri TMSF eliyle yürütülen müflis bankaların iflas idarelerine ait mal ve haklarının teslimi ve kiralanmasından, Fon'un mali yapısını zayıflatmamak amacıyla KDV alınmayacak. Başbakan, bakan, müsteşar ve BDDK adına denetim yapan denetim elemanlarına Sayıştay meslek mensuplarına uygulanan ek göstergeler uygulanacak. KARAPARA SUÇLARINDA ZAMANAŞIMI 15 YIL Bankalar Kanunu'nda yer alan suçlarla irtikap, rüşvet, basit ve nitelikli zimmet, görev sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık, resmi ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarının açıklanması veya açıklanmasına sebebiyet verme suçlarından sanık olanlar hakkında memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yargılanması hakkındaki kanun hükümleri uygulanmayacak. Gerçek veya tüzel kişiler veya kamu kurum ve kuruluşları, bu kanuna göre takip, soruşturma ve kovuşturmaya yetkili kişi, Maliye Bakanlığı Baş hukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü ve bu kanundaki diğer mercilerce istenen bilgileri gecikmeksizin makul sürede eksiksiz vermekle yükümlü olacak. Aksine davranan kişiler hakkında bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Bu ceza para cezasına veya tedbirlerden birine çevrilemeyecek ve ertelenemeyecek. Bankanın içinin boşaltılması olarak da nitelendirilen fiillerin, ''karapara suçu'' kapsamına alınması öngörülüyor. Ayrıca, karapara suçlarına ilişkin zamanaşımı süresi 10 yıldan 15 yıla çıkarılıyor. Mal bildiriminde bulunması gerekenlerin bildirimde belirtmedikleri veya gerçeğe aykırı olarak bildirdikleri her türlü taşınır ve taşınmazmal, hak ve alacak, gelir ve harcamalar da haksız mal edinme hükümlerine tabi olacak. Haksız mal edinmediğini ispat edene bu hüküm uygulanmayacak. Borçlu tarafından ödenmesi gereken her türlü vergi, resim, harç ve masrafların Fon alacağından mahsup edilemeyeceğini hükmedilirken, Fon'un ve müflis bankaların iflas idarelerinin açacağı hukuk ve iflas davalarına İstanbul 1 numaralı Ticaret Mahkemesi'nin yanı sıra 2 numaralı Ticaret Mahkemesi'nce de bakılmasını öngörülüyor. FON KURULU TMSF'nin karar organı olan Fon Kurulu yeniden yapılandırılıyor. Fon, bu kurul tarafından idare ve temsil edilecek. Fon Kurulu, 2'si Hazine Müsteşarlığı'ndan sorumlu bakan, 2'si Maliye Bakanı, biri Adalet Bakanı, biri kurumun ilişkili olduğu bakan ve biri kurum başkanı tarafından önerilen ve biri başkan biri ikinci başkan olmak üzere Bakanlar Kurulu tarafından atanan 7 kişiden oluşacak. Fon'un merkezi Ankara'da olacak. Fon, ihtiyaç duyması halinde Fon Kurulu kararıyla gerekli görülen yerlerde teşkilat kurabilecek ve Fon Kurulu tarafından onaylanan norm kadro çerçevesinde personel istihdam edebilecek. Fon; dava, alacak, takip, tahsil, yeniden yapılandırma ve diğer faaliyetleriyle ilgili olarak 3'er aylık dönemler halinde yayımlayacağı raporlarla kamuoyunu bilgilendirecek. Fon, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nu özel gündemle yapılacak toplantı ile yılda 2 defadan az olmamak üzere bilgilendirecek. Fon'un görev alanıyla ilgili konularda genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idarelerde ve kamu bankalarında çalışanlar kurumlarının, hakimler ve savcılar ise kendi muvafakatı ile Fon'da görevlendirilebilecek. Bu şekilde görevlendirilecek personel sayısı Fon'un toplam personel sayısının yüzde 20'sini aşamayacak ve bunlara görevlerinin devamı süresince 15 bin gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutarı geçmemek üzere Fon Kurulu'nca belirlenecek miktarda aylık ek ücret ödemesi yapılacak. Fon, alacağının tahsili bakımından yarar görmesi halinde ve Fon'a borçlu olup olmadıklarına bakılmaksızın hisseleri kısmen veya tamamen kendisine intikal eden bir bankanın yönetim ve denetimine sahip olduğu iştiraklerin yönetim, müdürler ve denetim kurulu üyelerinin sayılarıyla bağlı kalmaksızın ve imtiyazlı hisselere dayanılarak atanıp atanmadıklarına bakılmaksızın görevden almak veya üyesini değiştirmek suretiyle bu kurullara üye atamaya yetkili olacak. Bu hüküm, bankanın yönetim ve denetimini doğrudan ya da dolaylı olarak, tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortakların, banka kaynaklarını bankanın emin şekilde çalışmasını tehlikeye düşecek biçimde doğrudan veya dolaylı olarak kendi lehlerine kullandıkları veya bankayı bu suretle zarara uğrattıklarının tespiti halinde uygulanacak. Fon'un yönetim ve denetimine sahip olduğu veya yönetimini ve denetimini devraldığı şirketlerin Fon tarafından atanan müdürler ve denetim kurulu üyeleri ile Fon'un atadığı bu yöneticiler tarafından yetkili kılınan genel müdür, genel müdür yardımcısı ve müdür gibi şirket çalışanları şirketlerle ilgili işlemleri yürütmeye yetkili olacak. Bu kişilerin, şirketlerin sermayesini kaybetmesinden veya borca batık olmasından dolayı mahkemeye bildirimde bulunma yükümlülükleri olmayacak. Bildirimde bulunmamaktan dolayı bu şahıslar hakkında şahsi sorumluluk davası açılamayacak. Yönetimi ve denetimi Fon tarafından devir alınmamış şirketlere Fon tarafından atanan yönetim ve denetim kurulu üyeleriyle müdürler, ortaklar genel kurulunca görevden alınamayacağı gibi ibra edilmeyerek haklarında kendilerinin görev yaptığı dönemler dışında şahsi sorumluluk davası daaçılamayacak. ÜÇÜNCÜ KİŞİLER İYİNİYETLİ OLDUKLARINI KANITLAYACAK Yönetimi ve denetimi Fon'a geçen bankanın hakim ortaklarının banka kaynaklarını kullanarak edindiği veya edindirdiği kabul edilen para, her türlü mal, hak ve alacaklar üzerinde ilk kredinin veya banka kaynağının kullanıldığı tarihten sonra üçüncü kişilere yapılan satış, devir ve temlik gibi işlemler ile üçüncü kişiler lehine tesis edilen ayni ve şahsi tüm haklar Fon'a karşı hükümsüz sayılacak. Bankanın Fon'a devrinden önce satış, kira, devir ve temlik gibi işlemler ile ayni ve şahsi hak tesisine ilişkin işlemlere taraf olan üçüncü kişiler iyi niyetli olduklarını kanıtlamakla yükümlü olacak. El konulan bankanın yönetim ve denetimini doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran tüzel kişi ortaklarının, gerçek ve tüzel kişi ortaklarının kullandırdıkları bütün krediler banka kaynağı sayılacak. Fon tarafından başlatılan veya Fon'a intikal eden bankalardan devralınan takiplerde borçlular tarafından yapılan tüm itirazlar satış dışında takip işlemlerini durduramayacak. Fonun alacaklısı olduğu icra dosyalarında TMSF'ye ödenmesi gereken satış bedelleri sıra cetvelinin kesinleşmesi beklenmeksizin teminatsız olarak ödenecek. Fon alacaklarının tahsilini teminen Fon tarafından bu kanun hükümleri çerçevesinde verilen tedbir kararları uyarınca üzerine tedbir konulan para, her türlü mal, hak ve alacaklar, bu davalara konu alacakların yasal teminatını oluşturacak. Mahkemece karara bağlanan alacaklar tedbir konulan para, mal ve her türlü hak ve alacakların bedelinden bankanın Fon'a devriden önce diğer bankaların ve üçüncü kişilerin lehine tesis edilmiş ve muvazaalı bulunmadığı ilgili tarafından ispat edilmiş sınırlı ayni haklar ile işçi alacakları ve nafaka alacakları dışındakiler imtiyazlı alacak olarak öncelikle tahsil olunacak. EL KONULAN BANKALARDAKİ HAZİNE ALACAĞI Tasarı, ''hazine alacağı''nı yeniden tanımlıyor. Yönetimi ve denetimi Fon'a intikal eden ve/veya bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etme izin ve yetkileri ilgili bakan, bakanlar kurulu ve Kurul tarafından kaldırılarak tasfiyeleri Fon eliyle yürütülen veya Fon tarafından tasfiye işlemleri başlatılan bankaların yönetim ve denetimini doğrudan veya dolaylı olarak elinde bulunduran ortakların kendileri lehine kullandıkları her türlü banka kaynakları ve her ne altında olursa olsun kendilerine ait yurt içi ve yurt dışı şirket, finans kuruluşu, off-shore bankalara aktardıkları banka kaynaklarını Hazine alacağı sayılıyor. Ayrıca, bunların eşleri, çocukları, evlatlıkları, diğer kan ve kayın hısımları adına açılmış krediler ile bunlara aktarılan her türlü kaynaklar, üçüncü kişilere yapılmış her türlü taşınır ve taşınmaz rehni ve ipotek gibi sınırlı ayni haklar ve bunlardan elde edilen nemalar, bankaların karşılıklı birbirlerine verdikleri krediler, bankaya ve grup şirketlerine yüksek bedelle satılmış tüm mal, hisse ve hizmetlerden veya bunlardan ve benzerlerinden elde edilmiş nemalar, yurt dışı banka ve finans kuruluşları ile yapılan inançlı işlemler yoluyla aktarılan her türlü kaynaklar, bankaların off-shore bankalarındaki yargı kararları nedeniyle ödedikleri mevduatları ve off-shore bankalara izinli veya izinsiz aktardıkları off-shore mevduatlar, bankaların yönetim kurulu ve kredi komitesi başkan ve üyeleriyle genel müdür, genel müdür yardımcıları, müdürlerin kendileri, eşleri ve çocukları, evlatlıkları ile bunların kan ve kayın hısımlarına aktarılan her türlü kaynaklar başkaca bir işleme gerek olmaksızın Hazine alacağı sayılacak. Bu hüküm, borsadan hisse alan küçük pay sahibi ortaklar ile yüzde 1'in altında zorunlu hisse alarak yönetiminde ve denetiminde görev alanlardan ''iyiniyetli olanlar'' hakkında uygulanmayacak. El konulmuş bankalarla ilgili her türlü davaya adli tatilde de bakılacak. Bu davalarda bilirkişiler resmi kurum ve kuruluşlarda görev yapanlar arasından seçilecek. Duruşmalara 30 günden fazla ara verilemeyecek. "İSPAT KÜLFETİ" Tasarı, Bankalar Kanunu'na ''şahsi doğrudan iflas'' kavramını da yerleştiriyor. El konulan bankalar tarafından eski yöneticiler ve denetçiler aleyhine açılan davalarda ispat külfeti davalılara ait olacak. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu kararlarına karşı açılan idari davalar ile miktarı 500 milyar lirayı aşan Fon Kurulu kararlarına karşı açılacak idari davalar, ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görülecek ve acele işlerden sayılacak. Bu davalarda yürütmenin durdurulması talebinin kabul veya reddi kararına yapılan itirazların karara bağlanmasından önce tarafların istemesi üzerine duruşma yapılmasına karar verilebilecek. Fon alacaklarından, temettü hariç ortaklık haklarıyla yönetim ve denetimi Fon'a intikal eden veya bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni BDKK tarafından kaldırılarak tasfiyeleri Fon eliyle yürütülen bir bankanın hukuken veya fiilen yönetim ve denetimini elinde bulunduran yönetici olsun veya olmasın gerçek kişi ortaklarının bankanın kaynaklarını, emin bir şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek şekilde doğrudan veya dolaylı olarak kendilerinin veya başkalarının menfaatlerine kullandırmakla bankaya her ne suretle olursa olsun zarara uğratarak kendilerinin veya başkalarının mal varlığının artışına neden olmaları, zimmet olarak kabul edilecek. Bu fiilleri işleyenler hakkında 10 yıldan 20 yıla kadar ağır hapis ve 20 milyar liradan 80 milyar liraya kadar ağır para cezasına hükmedilecek. Ayrıca, meydana gelen zararın Hazine alacağı olarak müteselsilen ödenmesine karar verilecek.