Hong Kong: On binlerin protestosu sürüyor

Hong Kong'da on binlerce demokrasi yanlısı gösterici, polisin göz yaşartıcı gazlı müdahalesine ve çadırların sökülmesi taleplerine rağmen meydanlardan çekilmiyor.

Polis, yetkililerin 'gösterilerin yasadışı olduğu' yönündeki uyarılarına rağmen dağılmayan kalabalığa dün gece yarısı müdahale etmişti. Polisin coplu saldırısına rağmen, protestocuların sayısı giderek arttı. Özel güvenlik birimleri daha sonra geri çekildi.

Göstericiler, Hong Kong'da 2017'de yapılacak liderlik seçimi öncesinde, Çin hükümetinin, adayları inceleme ve seçimlere kısıtlama getirme planlarına karşı ayaklandı.

Hong Kong yönetimi ise halka, Çin ordusunun müdahale edeceği söylentilerinin asılsız olduğu açıklamasında bulundu.

Hong Kong Yönetimi Başkanı CY Leung, "Umarım halk sakin olur ve söylentilerle, yanlış yönlendirilmez" dedi.

CY Leung, "Polis, trafiğin akması ve kamu güvenliği dâhil, toplum düzenini korumak için çabalayacak" diye devam etti.

Çin yönetimi, dış ülkeleri, "yasa dışı gösterilere destek verilmemesi" konusunda uyardı.

'Orantısız güç' iddiaları

Binlerce gösterici, 'evlerine dönmeleri' yönündeki çağrılara rağmen hükümet binası çevresinde sabahladı.

Gösteriler başka bölgelere de sıçradı.

Hong Kong emniyetinden yapılan açıklamada dün geceki müdahalelerde polisin 87 kez biber gazı kullandığını belirtildi.

'Orantısız güç' iddialarına yanıt veren Hong Kong Emniyet Amir Yardımcısı Cheung Tak-keung, "Sadece tüm seçeneklerin tükendiği anlarda güç kullandık. Bazı noktalarda göstericiler polis kordonuna hücum ediyordu dedi.

Cheung Tak-keung protestolşarın başlamasından bu yana 12'si polis olmak üzere 41 kişinin yaralandığını da belirtti.

Hong Kong'un Wan Çay, Merkez ve Batı bölgelerinde okullar bugün açılmadı; yarın da eğitim yapılmayacağı bildirildi.

'İçişlerimize karışmayın'

Hong Kong'da çıkan olaylara Pekin'den gelen yanıt ise, "Yabancı ülkeler Çin'in içişlerine karışmamalı şeklinde.

Pekin'deki BBC muhabiri Celia Hatton, protestoları 'yasadışı eylemler' olarak kabul eden Pekin yönetiminin, 'Çin Hong Kong'a asker gönderecek iddialarını ise yalanladığını belirtiyor.

Komünist Parti içerisindeki genel algının "Hong Kong'un bölgesel kanunlarıyla bu protesto ile mücadele edebilecek kapasitede olduğu" belirtiliyor.

İngiltere Dışişleri Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, "Hong Kongluların yasalar çerçevesinde gösteri düzenleme hakları engellenmemeli" demişti.

Geçen ay Hong Kong'un İngiliz yönetimi altında olduğu sırada valiliğini yapan Chris Patten, "Hong Kong vatandaşlarını ilgilendiren gelişmeler hakkında görüşünü söylemek İngiltere için bir görevdir" demiş ve bu yorumlar Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından tepkiyle karşılanmıştı.

Bugün Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada da Hong Kong yetkililerine itidal tavsiyesinde bulunuldu.

Sivil itaatsizlik

Güneş battıktan sonra protestocular arasında tezahürat havası estiği gözlendi. İşten çıkan birçok kişi ya göstericilere katıldı ya da köprülerden gelişmeleri izlemeye başladı.

Hong Kong'daki gösterilere katılmayanlar ise, protestocuların Pekin karşısında şanslarını zorladıklarını düşünüyor. Protestoların büyümesinin istikrarsızlığa yol açabileceğinden korkusu dile getiriliyor.

Merkezi İşgal Et (Occupy Central) eylemleri, öğrencilerin demokratik reform talebiyle grev çağrıları yapmalarıyla başladı.

Çarşamba günü gösterilerin büyüyeceği ve kitlesel sivil itaatsizlik eylemlerine dönüşeceğine dair haberler geliyor.

Polis Pazar günü, "hükümete ait binalara zorla girmek, yasa dışı gösteri düzenlemek, kamu alanlarında düzeni bozan eylemlerde bulunmak, kamu yetkililerine saldırmak ve emniyet yetkililerini görevlerinden alıkoymak" suçlamalarıyla 70'den fazla kişiyi gözaltına aldıklarını duyurdu.

Cumartesi günü de aralarında muhalif öğrenci Joshua Wong'ın da bulunduğu 70'den fazla gösterici gözaltına alınmıştı. Joshua Wong daha sonra serbest bırakıldı.

Hong Kong'da garnizonu bulunan Çin Halk Kurtuluş Ordusu, Hong Kong yönetiminin protestoları dindireceğinden emin olduklarını söyledi.

Çin'in Şinhua haber ajansının aktardığına göre Çin'in Hong Kong ve Makao'dan sorumlu sözcüsü, Pekin'in 'kanunun üstünlüğüne aykırı olan ve toplumsal huzuru bozan tüm yasadışı eylemlere karşı çıktığını ve Hong Kong yönetimine en güçlü şekilde desteğini sunduğunu' söyledi.

Bölge uzmanları, Pekin'deki Komünist Parti liderlerinin, demokrasi çağrılarının diğer şehirlere sıçramasından endişe ettiğini ifade ediyor.

Hong Kong'da gerilimin tırmanışı:

• 1987: Çin ve Birleşik Krallık hükümetleri 1997'de Hong Kong'da yönetimin el değiştireceği 1997 tarihinden itibaren 'güçlü, özerk bir yapı' oluşturulması konusunda uzlaşıya vardı. Hong Kong bu anlaşmayla sadece savunma ve dışişleri politikalarında Pekin'e bağlandı.
• 2004: Çin, 1987 anlaşmasının kendisine Hong Kong'daki seçim sistemini değiştirme hakkı tanıdığını iddia etti.
• 2008: Çin 2017'den itibaren Hong Kong'da doğrudan seçimlere izin verilebileceğini söyledi.
• Haziran-Temmuz 2014: Demokrasi yanlıları resmi olmayan bir 'reform referandumu' ve büyük bir sokak gösterisi düzenledi. Çin yanlıları ise yanıt olarak kendi mitinglerini yaptı.
• Ağustos 2014: Çin 2017'de 'serbest' seçimlerin düzenleneceğini açıkladı ancak sadece Pekin tarafından onaylanmış adayların seçimlere katılabileceğini söyledi. Hong Kong sokaklarında protestolar başladı.
• 22 Eylül 2014: Hong Kong'taki öğrenciler bir hafta boyunca okula gitmeyeceklerini ve sistemi boykot ettiklerini duyurdu.