Hipermarkette oto da satılacak

Hipermarketler, ‘şehir dışına çıkarılma, pazar günleri kapalı kalma’ gibi önemli kısıtlamalar içeren yasa tasarısı sebebiyle sıkıntılı günler geçirirken, Rekabet Kurumu’ndan iyi bir haber aldı.

1 Ocak 2007’de uygulamaya başlanacak olan Rekabet Kurumu tebliğine göre hipermarketler bundan sonra galericilik de yapabilecek. Alışveriş merkezleri, yetkili bayi olarak otomobil satabilecek. Birden çok markanın bayilik yetkilerini alabilecek. Sektör temsilcileri kendilerine galericilik kapısını açan kararı ‘ciromuz ciddi oranda artar’ düşüncesiyle destekliyor. Rekabet Kurumu Başkanı Mustafa Parlak, uygulamanın tüketici için kolaylık sağlayacağına dikkat çekerken, otomobil satıcıları tepkili: Bu uygulama bizi zora sokacak.

1980'li yıllarda Türkiye'de gelişmeye başlayan organize perakende sektörü, son yıllarda atağa kalktı. Çok katlı alışveriş merkezleri, makul fiyatları ve her çeşit ürünü barındırmasıyla büyük rağbet görüyor. Hipermarketler, müşterilerin sadece alışveriş için değil, hafta sonlarını aileleriyle geçirebilecekleri sosyal mekanlar haline geldi. Sinema, restoran, kafe gibi dinlenme ve eğlence mekanları alışveriş merkezlerini cazip kılıyor. Şimdi bu zincire yeni bir halka daha ekleniyor. Otomobil almak ya da görmek isteyenler, galeri galeri dolaşmak yerine hipermarketlere gidecek. Sektör olarak yıllardan beri bu yönde talepleri olduğunu dile getiren Kiler mağazalarının sahiplerinden Ümit Kiler, “Bu karar perakende sektörü için yeni bir soluk getirecek.” diyor. Perakendeciliğin hizmet ağırlıklı sektör olduğunu ifade eden Kiler, otomobil satışının da bunun bir parçası olduğunu savunuyor. Kiler Marketler Zinciri olarak ünlü markaların yetkili bayisi olmak için başvuracaklarını kaydeden Ümit Kiler, “Ortalama 10 YTL'yi aşmayan parçalarla büyük cirolar yapmak zorundayız. Otomobil gibi büyük parçaların satışı, ciromuza ciddi katma değer sağlar. Bu, vatandaş için de büyük kolaylık ve daha çok seçenek demek.” ifadelerini kullanıyor. Rekabet Kurumu'nun tebliğinin genel hatlarıyla sektöre rekabet getireceğini anlatan Hyundai yetkili bayii Asgündüzler'in Genel Müdürü Talip Bayram, hipermarketlerin otomobil satacak olmasına ise tepkili. Otomobil satıcıları olarak kendilerinin çok ciddi yatırımlara girip plazalar kurduğunu kaydeden Bayram, herkesin kendi işini yapması gerektiği görüşünde. Hipermarketlere yetkili bayi olarak otomobil satış izni veren tebliğ hükümlerinin değiştirilmesini isteyen Bayram, “Böyle bir uygulama küçük galeriler başta olmak üzere otomobil satışı yapan herkesi olumsuz etkiler. Uygulamanın başlaması halinde otomobil satışı yapan sektörde daralma yaşanır. Bir sektöre kolaylık tanınırken diğerini batırmak hedef olmamalı. Hükümetin buna el koymasını istiyoruz. Bundan vazgeçilmeli.” diyor.

Rekabet Kurumu tebliği, otomotiv sektörü için birçok yenilik getiriyor. Geçtiğimiz günlerde İstanbul'da bir toplantı düzenleyen sektör temsilcilerine, Rekabet Kurumu uzmanları tarafından tebliğin neler getireceği anlatıldı. Tebliğ, hipermaketlere bayilik hakkı sağlamasının yanı sıra otomotiv satış ve servis ağlarıyla ilgili kısıtlamaları tüketici lehine esnetiyor. AB'ye uyum kapsamında gerçekleştirilen düzenlemeyle otomotiv bayileri, farklı marka otomobil ile yedek parça satışı yapabilme hakkına kavuştu. Ayrıca galeriler, birden çok markayı da satışa sunabilecek. Tüketici, aracını yetki belgesi olan her tamirciye götürebilecek. Yan sanayinin ürettiği yedek parçalar tamirde kullanılabilecek. ‘Rekabet Politikası' başlığında AB'ye uyumu sağlayan tebliğ, aynı zamanda marka içi rekabet de sağlayacak. İstanbul'daki bir bayi, dilerse Ankara'da da bayilik alabilecek. Rekabet Kurumu Başkanı Mustafa Parlak, düzenleme ile rekabetin daha etkin yürütülmesini amaçladıklarını söylüyor. Taşıtın konuttan sonra hane halkının bütçesi içinde en büyük harcama kalemini oluşturduğunu kaydederek bu alanda tam rekabetin sağlanmasının önemine dikkat çekiyor.

Başbakan'dan randevu istediler

Hipermarketçiler, 7-8 yıllık geçmişi olan ve uzun bir hazırlık döneminin ardından Başbakanlık'a gönderilen marketler yasasının çıkmaması için yoğun çaba gösteriyor. Geçtiğimiz günlerde Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun ile bir araya gelerek ‘tasarıyı geri çekin' diyen perakende sektörünün temsilcileri, bu kez Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a çıkacak. Erdoğan'dan, Başbakanlık'ta beklemekte olan tasarının yasalaşmamasını isteyecekler. Bakan Coşkun'u tasarıyı geri çekmesi için ikna edemeyen sektör temsilcileri, Başbakan'a ‘yasayı bakanlığa iade edin' diyecek. Tasarının Genel Kurul'a inmesi durumunda milletvekillerinin bakkalları koruyan yasaya ‘evet' diyeceğini göz önüne alan hipermarketçiler, yasal düzenlemeye ihtiyaç olmadığında ısrar ediyor. Perakendeciler, görüşlerini yazılı olarak Erdoğan'a iletti. Tarihi henüz belli olmamakla birlikte görüşmenin yakın süre içinde yapılacağı belirtiliyor. Perakendecilerin itirazı ana hatlarıyla üç noktada toplanıyor: Yasa kayıt dışılığı teşvik eder, istihdamı azaltır ve yabancı yatırımın önünü keser. Hipermarketçilerin bu atağına karşı bakkallar cephesi de boş durmuyor. Marketçilerin ardından Ali Coşkun'la görüştüklerini söyleyen Türkiye Bakkallar ve Bayiler Federasyonu Başkanı Bendevi Palandöken, Bakan'ın kendilerine söz verdiğini anlatıyor.

Otomotiv üretimi 1 milyon sınırında

Türkiye'nin 1960'larda 10 binlerle ifade edilen, 1972'den itibaren 100 bin adedin üzerine çıkan otomotiv üretimi, geçen yıl 1 milyona yaklaştı. 2005 yılında 914 bin 359 adet ile üretim rekoru kırıldı. Bir önceki yıla göre yüzde 6 üretim artışı kaydedilirken, otomobil üretiminde de 453 bin 663 adetle rekora ulaşıldı. Sektörde 2005'in son aylarında gözlenen canlılık, bu yılın ocak-şubat döneminde de devam etti. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre, sektör bu yılın şubat ayında yüzde 16, ocak-şubat döneminde de yüzde 21,8 oranında büyüdü. Üretim, ihracattaki yükselişin de desteği ile artışını sürdürdü. İç pazardaki toplam taşıt aracı satışları, şubat ayında 44 bin 604, ocak-şubat döneminde 74 bin 683 oldu.