Herkes ağlıyor kim haklı?

Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ve bölünmüş yol inşaatını yürüten müteahhitlerin, inşaat girdi maliyetlerindeki artış nedeniyle yaklaşık yüzde 35-40 oranında kayıpları olduğunu söyledi. Sorunun ''fiyat farkı kararnamesi'' ile çözülebileceği görüşünü yineleyen Eren, hükümet eğer bu yönteme başvurmayacaksa zor durumdaki meslektaşlarının ''azat edilmesini'' istedi.

Bu arada Karadeniz Sahil Yolu müteahhitlerinin, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın kabulünde dile getirdikleri ''ödenek talebine'' paralel Eren, ''eğer hükümet (müteahhit hakikaten zarar etsin ama bu işleri bitirsin) görüşünde ise hiç değilse ödenek versin'' dedi. Eren, A.A muhabirine yaptığı açıklamada, önceki gün yayımlanan KDV Genel Tebliği ile yapım işlerinde KDV tevkifatının kaldırılması ve azaltılması kararını olumlu bulduklarını, bunun müteahhiti ''biraz olsun'' rahatlatacağını söyledi.

Eren, stopajın, Kurumlar Vergisi'ndeki indirime paralel, yüzde 2'ye düşürülmesi yönündeki çalışmaların da bir an önce sonuçlandırılmasını istedi. ''Ancak sektörün içinde bulunduğu sorun, bu şekilde çözülecek boyutta değil'' diyen Eren, girdi maliyetlerindeki yüksek artışa karşın fiyat farkının, Üretici Fiyat Endeksi'ne (ÜFE) göre ödenmesinin müteahhitleri büyük yük altında bıraktığını söyledi. Eren, ilk 6 ayda, akaryakıta yüzde 14, çimentoya (fabrikalara göre değişen oranlarda) yüzde 10-22, inşaat demirine yüzde 60, hazır betona yüzde 20, asfaltın ana maddesi bütüme yüzde 56 zam geldiğini, ancak ÜFE endeksinin yüzde 11,68 olarak belirlendiğini kaydederek, şöyle konuştu:

''Müteahhite yüzde 11,68 olarak fiyat farkı ödüyorsunuz ama asfalt döken müteahhitin maliyeti yüzde 56 artmış. TOKİ'de bu zam oranlarını metrekare konut maliyetine oranladığınız zaman, ilk 6 ayda yüzde 30-40 arasında maliyet artışı var. Dolayısıyla gerek bölünmüş yol gerek TOKİ müteahhitlerinin yaklaşık yüzde 35-40 oranında enflasyon farkından uğradıkları bir kayıp bulunuyor.''

''ÜFE İLE ENFLASYON ARASINDAKİ FARK BÜYÜYOR''

Eren, bu şekilde ya işlerin kalitesinin düşeceğini ya da maliyet farkını taşıyamayan firmaların batacağını savunurken, ''Bu nedenle ya bir Bakanlar Kurulu fiyat farkı kararnamesi ya da Bakanlar Kurulu farklı kaygılarla böyle bir kararname çıkarmak istemiyorsa, Kamu İhale Kanununa eklenecek bir maddeyle (ÜFE'ye dayalı ihale edilmiş işlerde, ÜFE yerine inşaatın kendi endekslerinin esas alınması) sağlanmalı'' dedi. Eğer böyle bir kararname çıkarılmayacaksa hükümetin, işini tamamlamak isteyen müteahhite ''ödenek'' yoluyla kolaylık sağlamasını isteyen Eren, şöyle konuştu:

''Namuslu, ne olursa olsun, zarar etmek pahasına işimi bitireceğim diyen müteahitin yapabileceği bir tane seçenek kalıyor. Krediyle ya da kendi cebinden o zararları karşılayarak bir an önce işi bitirmeli ki aradaki makas daha fazla açılıp, daha fazla zarar etmesin. ÜFE ile enflasyon arasındaki fark gittikçe büyüyor. Tabii bunu yaptığı takdirde, özellikle Karayolları'nda karşısına yeterli ödenek olmaması problemi çıkacak. Karayollarının şu anda ikinci bir derdi de bölünmüş yolların, hükümetin öngördüğü programda devam etmesini sağlayacak kadar ödeneği bulunmaması. DPT ve Maliye Bakanlığı'ndan sürekli ödenek talep ediyorlar ama olumlu cevap alınmış değil. Eğer hükümet, müteahhit hakikaten zarar etsin ama bu işleri bitirsin diyorsa hiç değilse ödenek versin. Müteahhitler az zarar etmeye çalışarak, bir an önce işlerini bitirip teslim etsinler.'' -

'SEYİRCİ KALINMASINI ANLAYAMIYORUM''

Eren bir soru üzerine, şu anda iş bırakan hiç bir müteahhit bulunmadığını, çünkü işi kendi feshetse teminatların yandığını ve bir daha devlet ihalelerine girme hakkının yitirildiğini ifade etti. Müteahhitin ancak ''ben artık bittim'' dediği noktada bu yola başvurduğunu belirten Eren, şunları kaydetti: ''Kamuya iş yapan müteahhitlerin çoğu, başka işler de yaptığı için devletle böyle bir kavgaya girmek yerine, aklı selim daha hakim olacak ve birileri problemi çözecek diye bekliyor. Aksi takdirde aradaki farkı artık karşılayamayacak olanlar ligden düşecekler. Bunun çok büyük bir felaket olacağını düşünürüm.

En kötü ihtimalle hükümetten bu meslektaşlarımız adına talebimiz şu olabilir; Biz fiyat farkı kararnamesi vesaire vermek istemiyoruz diyorlarsa o zaman daha basit bir kararname çıkarsınlar, tasfiye hakkı versinler, (ben daha fazla bu işime devam etmek istemiyorum) diyen firmayı azat etsinler.'' TOKİ'nin 400'den fazla şantiyesi bulunduğunu, bölünmüş yol projeleri ile birlikte yaklaşık 1000 müteahhitin bu işin içinde olduğunu belirten Eren, ''Hükümetin acil eylem planının iki önemli projesinde bu kadar büyük sıkıntı yaşanması veya şantiyelerin bir şekilde durması veya kalitesiz işler yapılmasına seyirci kalınmasını anlayamıyorum'' dedi.