Her üç kişiden biri guatr hastası

Erişkinlerde yüzde 30.3 oranında görülen hastalığın, okul çağındaki çocuklarda görülme oranı ise yüzde 31.8.

İyot yetersizliği, genetik özellikler ve vücudun savunma mekanizmasındaki bozuklukların yol açtığı hastalığın en yaygın görüldüğü bölge ise Karadeniz.

Gebelikte artış

Karadeniz'de bolca tüketilen kara lahana, şalgam ve darının içinde bulunan guatrojen maddeleri, hastalığın oluşumuna zemin hazırlıyor.

Memorial Hastanesi'nden Metabolizma ve Diyabet Uzmanı Dr. Fulya Akın, guatr hastalığı ve tedavi yöntemlerini anlattı:

"Tiroit bezi, boynun ön tarafında bulunan yaklaşık 20 gram ağırlığındaki kelebek şeklinde bir organ. Tiroit bezinin normalden büyük olması ya da sağlıklı bir şekilde çalışamaması sonucu ortaya çıkan bozukluklara guatr deniyor."

"Guatr, tiroit bezinin bütünün de görülebileceği gibi yumrular şeklinde de oluşabiliyor. Buna 'nodüler guatr' diyoruz. Bu guatr türünün kansere çevirme riski yüzde 5 ile 10 arasında değişiyor. Ayrıca tiroit bezinden kıvamca farklı olan bu yumrular, kadınlarda ergenlik ve gebelik dönemlerinde salgılanan hormonlardan dolayı daha sık oluşuyor."

"Erkeklerde ve çocuklarda ise daha tehlikeli boyutlara ulaşabiliyor. Tiroit bezinin normalden büyük olması ise, organın çalışma düzenini bozmadığı sürece herhangi bir tedavi gerektirmiyor."

Zehirli guatrın belirtileri

Guatr hastalığının bir başka türü de 'hipertiroidi' ya da halk arasındaki adıyla 'zehirli guatr'.

Hastalık, çarpıntı, sinirlilik, ellerde titreme, beyin de sıkıntı hissi, kilo kaybı, sıcağa tahammülsüzlük, terleme, gözlerde dışarı fırlama, bulanık görme gibi belirtiler gösteriyor.

Tiroit bezinin az çalışması, yani hipotiroidi hastalığı ise halsizlik, uykuya meyilli olma hali, ciltte kuruluk ve kabalaşma, el ve yüzde şişlik, kas ve eklem ağrılarına yol açıyor.

Bahar yorgunluğu ile karıştırmayın!

Belirtilerinin bahar yorgunluğu ile benzerlik gösterdiğine dikkat çeken Uzm.Dr. Fulya Akın, "guatr hastalığının teşhisi sanıldığı gibi kolay değil. Çünkü her zaman boğazda ele gelen şişlikler olmayabiliyor. Şüphe üzerine tetkikler, gerektiğinde biyopsi ve kan tahlilleri hastalığın teşhisinde önem taşıyor" dedi.

Ailesinde tiroit kanseri bulunanların belirli aralıklarla doktora giderek kontrolden geçmesi gerektiğine de değinen Akın, kanser riski olan guatrların kesin teşhisi için biyopsi ve kan testi yapıldığını anlattı.

Guatr hastalığının çeşidine göre tedavi yöntemlerinin de değiştiğini belirten Uzm. Dr. Akın, "tiroit bezinin az çalışması durumunda ilaçla tedavi mümkün. Tiroit bezinin çok çalışması yüzünden oluşan zehirli guatrın tedavisinde ise ilaçların yanı sıra, 'radyoaktif iyot' adı verilen atom tedavisine ya da cerrahi müdahaleye başvuruluyor" dedi.

Akın, nodüler guatr da ise, lokal büyümenin ilaçlarla küçültülmesinin ardından cerrahi operasyona gerek duyulduğunu söyledi.

Kaynak: