Her 100 reçeteden 30'unda antibiyotik var!
Abone olProf. Dr. Çağrı Büke, "Kişi başına antibiyotik kullanımında rakamlarımız gösteriyor ki hastaneye giden 100 kişinin 30'unun reçetesinde antibiyotik yer alıyor" dedi.
Türkiye Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği
(KLİMİK) Antibiyotik Direnci Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Çağrı
Büke, gereksiz antibiyotik kullanımının dirençli
mikroorganizmaların gelişmesine neden olabileceğini, ölüme varan
tabloların ortaya çıktığını belirterek, "Kişi başına
antibiyotik kullanımı konusunda rakamlarımız şunu gösteriyor ki
hastaneye herhangi bir sebeple giden 100 kişinin 30'unun
reçetesinde antibiyotik yer alıyor" dedi.
Ege Üniversitesi (EÜ) Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Büke, yaptığı
açıklamada, sadece Türkiye'de değil, tüm dünyada uygun olmayan,
akılcı, yanlış antibiyotik kullanımının söz konusu olduğunu
belirtti.
Sağlık Bakanlığının yeni uygulaması kapsamında artık
antibiyotiklerin reçetesiz verilmediğini hatırlatan Büke,
uygulamayı desteklediklerini çünkü eczaneden reçetesiz
antibiyotiklerin kullandırılması, antibiyotiklere dirençli
mikroorganizmaların oluşmasında rol oynayan en önemli faktör
olduğunu söyledi.
Bazı mikroorganizmaların doğal olarak antibiyotiklere dirençli
olduğu bilgisini veren Büke, "Antibiyotiklere direnç
gelişmesinde neden olan faktörlerden biri de antibiyotiklerin
gereksiz kullanımı. Buna bir örnek de kış döneminde grip ya da üst
solunum yolu enfeksiyonu olduğunda tüm dünyada antibiyotik
tüketiminde ciddi artış olmaktadır. Bunların yarısından fazlası da
gereksiz antibiyotik kullanımıdır" diye konuştu.
ÇOK ÇEŞİTLİ YAN ETKİLERİ
VAR
Gereksiz antibiyotik kullanımının çok farklı yan etkileri olduğunu
kaydeden Çağrı Büke, "Dirençli mikroorganizması
gelişmesine neden olabilir, böbreklere toksik etkileri olabilir,
karaciğerde enzim yüksekliğine yol açabilir, kan değerlerinde
düşmelere neden olabilir, nörolojik yan etkileri var. Onun için
mutlaka hekimin önerisiyle kullanılmalı, hekim de bakteriyel
enfeksiyon mu, değil mi buna karar vermeli" bilgisini
verdi.
Prof. Dr. Büke, oluşan enfeksiyonların hastayı "vücudun
aşırı ve kontrolsüz yanıt vermesi" anlamına gelen
sepsis tablosuna götürebildiğini anlatarak, multiple sepsis
durumunun da yüzde 90-100 oranında ölümle sonuçlandığı bilgisini
verdi.
Tüm dünyada antibiyotiklere dirençli mekanizmalar ve buna bağlı
ortaya çıkan enfeksiyonların ciddi bir tehdit olduğuna işaret eden
Büke, şöyle konuştu:
"Hatta öyle bir tehdit ki bazı ülkelerde bu durum
hükümetler ya da Cumhurbaşkanları, Devlet Başkanları düzeyinde ele
alınmış. Bu konuyla ilgili çok ciddi çalışmalar yapılmıştır. Hatta
bu öyle bir durum ki çareler, çözümler bulunmazsa 2010 yılı
sonrasında tüm dünyada yılda 10 milyona yakın insanın
antibiyotiklere dirençli mikroorganizmalara bağlı enfeksiyonlar
nedeniyle kaybedileceği öngörülüyor. Şu anda Avrupa'da ve ABD'de
dirençli mikroorganizmalara bağlı enfeksiyonlar nedeniyle binlerce
kişi yaşamını yitiriyor. Avrupa'da 23-25 bin, ABD'de ise 25-30 bin
kişi bu nedenle ölüyor."
Türkiye'de gereksiz antibiyotik kullanımı nedeniyle yaşanan
ölümlere ilişkin net bir bilginin olmadığını söyleyen Büke,
"Kişi başına antibiyotik kullanımı konusunda
rakamlarımız şunu gösteriyor ki hastaneye herhangi bir sebeple
giden 100 kişinin 30'unun reçetesinde antibiyotik yer
alıyor." ifadelerini kullandı.
Büke, her yıl kasım ayında Dünya Antibiyotik Farkındalık Haftası
kapsamında gereksiz antibiyotik kullanımı hakkında bilgilendirme
çalışması yaptıklarını da ifade ederek, sözlerini şöyle
tamamladı:
"Tanıyı doğru koymak lazım. Antibiyotik sadece
bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullandığımız ilaçlar.
Virüs, mantar ya da paraziter enfeksiyonlarda etkinliği yok. Bir
defa antibiyotik kullanımının olması için gerçekten enfeksiyon
hastalığı var mıdır cevaplanması gereken ilk soru. İkincisi de bu
enfeksiyon hastalığı bir bakteriyel enfeksiyon mudur buna net
olarak karar verilmesi lazım. Buna karar verirken bazı testlere
ihtiyaç var. Bunlar tamamlandıktan sonra antibiyotik kullanmak,
acil durumlarda ise sağlık durumu yeniden değerlendirip kullanımını
sonlandırmak gerekiyor."